Η ικανότητα μίας χώρας να καινοτομεί συνδέεται άμεσα με την ανταγωνιστικότητα, τη δημιουργία καλών θέσεων εργασίας, την αξιοποίηση του ερευνητικού και επιστημονικού της δυναμικού, την αντιμετώπιση κρίσιμων προκλήσεων των επιχειρήσεων και της κοινωνίας, και εν τέλει, με υψηλότερο βιοτικό επίπεδο. Σημαντική παράμετρος για την καινοτομία είναι η σύνδεση ΑΕΙ, Ερευνητικών Κέντρων και Επιχειρήσεων, τα κίνητρα, αλλά και η ενσωμάτωσή της σε κάθε πτυχή της ανθρώπινης δραστηριότητας. Παράλληλα όμως, η ανάπτυξη καινοτομίας περνάει και από την προσέλκυση επενδύσεων επικεντρωμένων στην τεχνολογική ανάπτυξη, την αξιοποίηση δεδομένων, τη σύνδεση με τους υπόλοιπους σημαντικούς κλάδους της οικονομίας, από τη βιομηχανία μέχρι τη ναυτιλία.
Για τον ΣΕΒ, η ενίσχυση της ικανότητάς μας να καινοτομούμε βρίσκεται στον πυρήνα της προσπάθειας για μια κοινωνία και οικονομία που ευημερεί και ο στόχος είναι να συμβάλει εποικοδομητικά ώστε να αξιοποιηθεί η θετική δυναμική που έχει δημιουργήσει η Ελλάδα μετά από τεράστια συλλογική προσπάθεια, και να προβληθεί εστιασμένα η χώρα ως ελκυστικός επενδυτικός προορισμός για επενδύσεις στην καινοτομία.
Ο τεχνολογικός τομέας μπορεί να συνεισφέρει ουσιαστικά στο ΑΕΠ της χώρας τα επόμενα χρόνια και να έχει ένα επιδραστικό χαρακτήρα, ώστε να μπολιάσει την υπόλοιπη οικονομία με καινοτομία και εξωστρέφεια.
Τον τελευταίο χρόνο, ολοένα και περισσότερες Πολυεθνικές Επιχειρήσεις Τεχνολογίας και Καινοτομίας (συμπεριλαμβανομένων των Microsoft, Pfizer, Oracle, Cisco, Team Viewer, κ.λπ.) έχουν επενδύσει σε όλη την Ελλάδα αναπτύσσοντας κέντρα καινοτομίας, data centers, κέντρα ικανοτήτων ή κέντρα έρευνας και ανάπτυξης.. Τέτοιες επενδυτικές πρωτοβουλίες ενισχύουν τη μεταφορά τεχνογνωσίας και τεχνολογίας, την ψηφιακή προσαρμοστικότητα, και την παραγωγικότητα στις χώρες υποδοχής, τονώνουν την εγχώρια καινοτομία, και βελτιώνουν τις δυνατότητες συμμετοχής σε παγκόσμιες αλυσίδες αξίας. Παράλληλα, παράγουν σημαντική προστιθέμενη αξία για την εγχώρια οικονομία και τις τοπικές κοινωνίες σε πολλά επίπεδα ταυτόχρονα.
Στο πλαίσιο αυτό ο ΣΕΒ αναλαμβάνει μια πρωτοβουλία διαρκείας για την προσέλκυση επενδύσεων στην καινοτομία και την υψηλή τεχνολογία που ξεκινάει με το διαδικτυακό Συνέδριο “Reinventing Greece through Investments in Innovation”, την 1η Δεκεμβρίου 2021. Στο Συνέδριο θα προβληθεί η υπάρχουσα εμπειρία διεθνών επενδυτών, θα συζητηθούν προτάσεις για την άρση των εμποδίων που αντιμετωπίζουν και θα αναδειχθεί η προστιθέμενη αξία που φέρνουν οι επενδύσεις στην καινοτομία αξιοποιώντας και τα συμπεράσματα της μελέτης «Destination Greece: Attracting Digital & Innovation Investments» που υλοποίησε η Accenture για λογαριασμό του ΣΕΒ. Τα βασικά συμπεράσματα και προτάσεις παρουσιάζονται στο παρόν Special Report.
Παράγοντες που επηρεάζουν τις επενδύσεις στην τεχνολογία και την καινοτομία σε μια χώρα.
Καθώς εντείνεται ο διεθνής ανταγωνισμός για την προσέλκυση ξένων επενδύσεων υψηλής τεχνολογίας και καινοτομίας έχει ιδιαίτερη σημασία ο εντοπισμός εκείνων των κρίσιμων παραμέτρων που λαμβάνουν υπόψη κατά προτεραιότητα οι πολυεθνικές επιχειρήσεις που έχουν στο επίκεντρό τους την καινοτομία και την υψηλή τεχνολογία, προκειμένου να επιλέξουν μια χώρα για να επενδύσουν.
Σημαντικό ρόλο παίζουν οι υποδομές, το επίπεδο ψηφιοποίησης, το ευρύτερο οικοσύστημα καινοτομίας, το επίπεδο εκπαίδευσης και κατάρτισης, τα οικονομικά κίνητρα, το εργασιακό καθεστώς και η πολιτική σταθερότητα. Όμως, όταν μιλάμε για επενδύσεις στην καινοτομία, το πιο σημαντικό που ψάχνουν οι επενδυτές είναι μία δεξαμενή εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού που έχει τις δυνατότητες να ανταποκριθεί στις υψηλές απαιτήσεις των εταιρειών αυτών. Το επιχειρηματικό περιβάλλον, η λειτουργία των θεσμών, και η ποιότητα ζωής συμβάλουν υποστηρικτικά στην επιλογή της χώρας υποδοχής.
Όλοι οι προαναφερόμενοι παράγοντες επιδρούν «ξεκλειδώνοντας» τις επενδύσεις αρχικά και μεγιστοποιώντας το αποτύπωμά τους στην ανάπτυξη της ψηφιακής τεχνολογίας και καινοτομίας στη συνέχεια.
Τα ισχυρά σημεία της Ελλάδας σήμερα
Η ελκυστικότητα της Ελλάδας για επενδύσεις στην καινοτομία και την τεχνολογία βελτιώνεται συνεχώς και οι λόγοι για αυτή την εξέλιξη δεν είναι συγκυριακοί. Το υψηλό μορφωτικό επίπεδο και ταλέντο που υπάρχει στην Ελλάδα έχει λειτουργήσει καταλυτικά για τις τεχνολογικές επενδύσεις. Την ίδια στιγμή, οι χιλιάδες καλά καταρτισμένοι νέοι και νέες που έφυγαν την περίοδο του Brain Drain και επιδιώκουν να επαναπατριστούν δίνουν ισχυρό έρεισμα για επενδύσεις, ενώ τα φορολογικά κίνητρα που δίνονται σε φορολογικούς κατοίκους του εξωτερικού για να δουλέψουν με φυσική παρουσία στην Ελλάδα αναμένεται να βοηθήσουν το επονομαζόμενο Brain Regain. Παράλληλα, η ποιότητα ζωής και το κλίμα της Ελλάδας αποτελούν ισχυρό έρεισμα για προσέλκυση ψηφιακών εργαζομένων.
Το ανερχόμενο οικοσύστημα καινοτομίας, περιλαμβάνει πλέον ελληνικές startups και scaleups που εξελίσσονται από απλός πόλος προσέλκυσης νέων επενδύσεων, σε μια πηγή αξιόπιστων εταίρων που παρέχουν προστιθέμενη αξία και καινοτομικότητα στις τεχνολογικές πολυεθνικές που επενδύουν στην Ελλάδα. Τα Ελληνικά Πανεπιστήμια με το υψηλού επιπέδου ερευνητικό δυναμικό ανοίγονται σιγά σιγά προς τις επιχειρήσεις και τις ανάγκες τους.
Όλα τα παραπάνω σε συνδυασμό με μια σειρά μεταρρυθμίσεων που έχουν βοηθήσει τη χώρα να βελτιώσει την ανταγωνιστικότητα (World Competitiveness Yearbook, Institute for Management Development), τη διαφθορά (Transparency International) και τη φορολογία (Tax Foundation) δημιουργούν ένα θετικό momentum, μία ευκαιρία για την Ελλάδα να μπει σε μία ανοδική επενδυτική τροχιά.
Ζητούμενο η διατήρηση της επενδυτικής δυναμικής (momentum)
Η αναζωογονημένη επενδυτική διάθεση των Πολυεθνικών Καινοτομίας και Υψηλής Τεχνολογίας σε όλο τον κόσμο, δείχνει ότι η Ελλάδα είναι σημαντικό να διατηρήσει την ορμή (momentum) της μεταρρυθμιστικής προσπάθειας, αλλά και να προχωρήσει σε ταχείες και άμεσου αποτελέσματος «χειρουργικές» παρεμβάσεις, για τη βελτίωση της συνολικής εμπειρίας των επενδυτών που δραστηριοποιούνται, ή που θέλουν να δραστηριοποιηθούν στη χώρα.
Ιδιωτικός και δημόσιος τομέας θα πρέπει να ενώσουν δυνάμεις και να δράσουν παράλληλα, ώστε να επιτευχθούν 6 βασικά προαπαιτούμενα για την προσέλκυση περισσότερων ξένων επενδύσεων στην Καινοτομία και την Υψηλή Τεχνολογία:
- Στοχευμένες επικοινωνιακές δράσεις για την ανάδειξη της Ελλάδας ως ελκυστικό προορισμό για ξένες επενδύσεις στην Καινοτομία και την Υψηλή Τεχνολογία
- Συνεχής βελτίωση της εμπειρίας των επενδυτών και άρση των εμποδίων
- Κίνητρα εστιασμένα σε ξένες επενδύσεις στην Καινοτομία και την Υψηλή Τεχνολογία
- Συνεχής αναβάθμιση των δεξιοτήτων και αύξηση της δεξαμενής του επιστημονικού δυναμικού
- Περαιτέρω επένδυση στην καινοτομία και στη δημιουργία νέων οικοσυστημάτων υψηλής τεχνολογίας
- Διασφάλιση της έγκαιρης και αποτελεσματικής εφαρμογής του προγράμματος «Ελλάδα 2.0»
