Τα κράτη μέλη της ΕΕ διατήρησαν αμετάβλητο, στο 40%, τον στόχο τους για τη συνεισφορά των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο ενεργειακό μείγμα των 27 ως το 2030, παρά την έκκληση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να αυξηθεί περαιτέρω, εξαιτίας του πολέμου στην Ουκρανία και του αντίκτυπού του.
Αφού πρότειναν στο πλαίσιο του σχεδίου τους για το κλίμα στα μέσα του 2021 τον στόχο οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας να καλύπτουν το 40% των ενεργειακών αναγκών της ΕΕ ως το 2030 (από το 32% που είναι ο τρέχων), οι Βρυξέλλες κάλεσαν τον Μάιο να αυξηθεί περαιτέρω, στο 45%, για να μειωθεί ταχύτερα η ευρωπαϊκή εξάρτηση από τις εισαγωγές υδρογονανθράκων.
Ταυτόχρονα, η Κομισιόν πρότεινε να επιταχυνθεί η χορήγηση αδειών για έργα αξιοποίησης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και να τους αφιερωθούν συγκεκριμένες ζώνες.
Οι υπουργοί Ενέργειας αποφάσισαν τη Δευτέρα να διατηρηθεί ο στόχος στο 40%, αλλά ταυτόχρονα συμφώνησαν να επιταχυνθούν οι διαδικασίες για τη χορήγηση αδειών, απόφαση που θα γίνει τώρα αντικείμενο διαπραγματεύσεων με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
«Η επιτάχυνση της αξιοποίησης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας» είναι «ο καλύτερος τρόπος για να ανεξαρτητοποιηθούμε από τους ρωσικούς υδρογονάνθρακες και επίσης να συμβάλουμε στην επίτευξη των στόχων μας για το κλίμα», δήλωσε ο τσέχος υπουργός Ενέργειας Γιόζεφ Σικέλα, η χώρα του οποίου ασκεί την εναλλασσόμενη προεδρία της ΕΕ, σύμφωνα με ανακοίνωση Τύπου που δημοσιοποιήθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
Ο συμβιβασμός που υιοθετήθηκε από τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις προβλέπει τη δημιουργία σε κάθε χώρα ζωνών «επιτάχυνσης (της αξιοποίησης) ανανεώσιμων πηγών ενέργειας», ή «go-to areas», στη γη, στη θάλασσα και σε χερσαίους υδάτινους πόρους, τομείς που μπορούν να είναι αποδοτικές ως προς την παραγωγή και ταυτόχρονα παρουσιάζουν «χαμηλότερους κινδύνους για το περιβάλλον».
Στις ζώνες αυτές, η μέγιστη προθεσμία για τη χορήγηση αδειών για νέες εγκαταστάσεις αξιοποίησης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας θα μειωθεί στον έναν χρόνο (στα δύο αν πρόκειται για υπεράκτια έργα), πλην «εξαιρετικών περιστάσεων», ενώ οι απαιτήσεις για μελέτες περιβαλλοντικής επίπτωσης θα μειωθούν δραστικά. Τα κράτη θα μπορούν ωστόσο να αποκλείουν την κατασκευή νέων εγκαταστάσεων παραγωγής ηλεκτρισμού με την αξιοποίηση βιομάζας, καθώς και υδροηλεκτρικών εγκαταστάσεων.
Και εκτός αυτών των ζωνών, οι διαδικασίες χορήγησης αδειών για εγκαταστάσεις αξιοποίησης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας επίσης θα επιταχυνθούν στα δύο χρόνια το μέγιστο (3 για υπεράκτια έργα). Για τις εγκαταστάσεις που βασίζονται σε φωτοβολταϊκά πλαίσια, η διαδικασία δεν θα πρέπει να ξεπερνά τους 3 μήνες.
Αντίθετα, ενώ η Κομισιόν προέβλεπε πως θα θεωρείται πως υπάρχει «σιωπηρή συμφωνία» σε περίπτωση απουσίας απάντησης εντός των προθεσμιών, τα κράτη τάχθηκαν υπέρ της εφαρμογής αυτής της αρχής σε «ενδιάμεσα στάδια» της διαδικασίας, αλλά διατήρησαν την ανάγκη να δίνεται «ρητώς» η οριστική άδεια.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υιοθέτησε τη θέση αυτή στα μέσα Δεκεμβρίου, ορίζοντας πως η μέγιστη προθεσμία για την έγκριση νέων έργων αξιοποίησης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας θα μειωθεί στους εννέα μήνες για τις περιοχές «go-to» και στους 18 μήνες πέραν αυτών.
Εν αναμονή της ολοκλήρωσης εντός 2023 των διαπραγματεύσεων ανάμεσα στα κράτη και τους ευρωβουλευτές, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε στις αρχές Νοεμβρίου τη λήψη μέτρου επείγουσας φύσης, με διάρκεια ενός έτος, για να περιοριστούν άμεσα οι προθεσμίες αδειοδότησης για την εγκατάσταση αντλιών θερμότητας και φωτοβολταϊκών πλαισίων στα κτίρια, αντίστοιχα στους τρεις μήνες και στον έναν μήνα, χωρίς ανάγκη αποτίμησης της περιβαλλοντικής επίπτωσης.
Οι υπουργοί Ενέργειας έδωσαν πράσινο φως σε αυτό το προσωρινό μέτρο, κάτι που αρκεί για να τεθεί σε ισχύ.
