Ανακοινώνοντας τα αποτελέσματα του 4ου τριμήνου της Apple, που ξεπέρασαν κατά πολύ τις προσδοκίες της Wall Street, ο Διευθύνων Σύμβουλος της εταιρείας, Tim Cook, ανέδειξε τις ανθεκτικές, ομάδες ως το βασικό στοιχείο που ενίσχυσε την εταιρεία εν μέσω των πρωτοφανών προκλήσεων της πανδημίας.
«Ακόμα κι αν είμαστε μακριά ο ένας από τον άλλον, είναι φανερό ότι φέτος οι ομάδες και οι συνεργάτες μας στηρίζονται και βασίζονται ο ένας στον άλλο περισσότερο από ποτέ», δήλωσε ο Cook. «Νομίζω ότι αυτό το ένστικτο, αυτή η ανθεκτικότητα υπήρξε ο ουσιαστικός παράγοντας που καθόρισε τον τρόπο με τον οποίο αντεπεξήλθαμε στις δυσκολίες της πανδημίας φέτος».
Η πίεση για ανθεκτικότερες ομάδες είναι πιο επείγουσα από ποτέ καθώς διανύουμε μια νέα χρονιά με νέους τριμηνιαίους στόχους και ορόσημα για όλες τις εταιρείες. Δυστυχώς, για κάθε Apple υπάρχουν εξίσου πολλά – αν όχι περισσότερα – παραδείγματα εταιρειών που ανακάλυψαν μετά την πανδημία ότι οι ομάδες τους δεν είχαν τις απαραίτητες δικλίδες ασφαλείας. Αυτό έχει οδηγήσει πολλούς ηγέτες του επιχειρηματικού κόσμου να ψάξουν για λύσεις, ώστε να χτίσουν πιο ανθεκτικές ομάδες εντός των εταιρειών τους.
Βάσει της έρευνας και της εμπειρίας σε θέματα coaching ηγετικών στελεχών και ομάδων, η LHH, εταιρεία του Ομίλου Adecco, και η Ferrazzi Greenlight εντόπισαν τέσσερα κρίσιμα χαρακτηριστικά των ανθεκτικών ομάδων:
- Ειλικρίνεια: Οι ομάδες που αποδεικνύονται ανθεκτικές αποτελούνται από ανθρώπους που νιώθουν την άνεση να μιλήσουν ανοιχτά μεταξύ τους. Επικροτούν τον ειλικρινή διάλογο, τις διαφορετικές απόψεις και την ανατροφοδότηση και μπορούν να εντοπίζουν και να αντιμετωπίζουν συλλογικά τις προκλήσεις.
- Επινοητικότητα: Οι ανθεκτικές ομάδες ανακάμπτουν από τις αποτυχίες γρήγορα και είναι ανοιχτές σε νέες προκλήσεις. Αφιερώνουν την ενέργειά τους στο να βρουν δημιουργικές και αποτελεσματικές λύσεις και παραμένουν επικεντρωμένες στην επίτευξη των αποτελεσμάτων χωρίς να τους επηρεάζουν οι εξωτερικές συνθήκες.
- Ενσυναίσθηση: Οι ανθεκτικές ομάδες αποτελούνται από ανθρώπους που ενδιαφέρονται βαθιά και πραγματικά ο ένας για τον άλλον. Η ανθεκτικότητα εκφράζεται ως βαθιά δέσμευση προς την ομάδα, η επιτυχία της οποίας μπαίνει στο επίκεντρο εκτοπίζοντας την επιθυμία για ατομική αναγνώριση.
- Ταπεινότητα: Οι ανθεκτικές ομάδες έχουν μέλη που είναι πρόθυμα να παραδεχτούν πως χρειάζονται βοήθεια για την επίλυση κάποιου θέματος. Αναζητούν τη βοήθεια είτε από κάποιο μέλος της ομάδας τους είτε και εκτός αυτής. Δεν κρύβουν τις προκλήσεις τους, αντιθέτως απευθύνονται στο σύνολο της ομάδας τους για την εξεύρεση λύσεων.
Η ανθεκτικότητα απαιτεί ένα επίπεδο αυτογνωσίας και ενσυναίσθησης που μπορεί να μην έχουν αναπτύξει στον ίδιο βαθμό όλα τα μέλη μιας ομάδας. Οι ηγέτες θα πρέπει να μπορούν να αξιολογήσουν την ομάδα τους, να εντοπίσουν τα αδύναμα σημεία και, στη συνέχεια, να υλοποιήσουν στρατηγικές που θα “γκρεμίσουν τα τείχη” και θα δημιουργήσουν θεμέλια εμπιστοσύνης, διαφάνειας και αυτογνωσίας.
Σύμφωνα με την Κατερίνα Βουρλογιάννη, Talent Development Director, LHH, «η ανθεκτικότητα θεωρείται βασικό χαρακτηριστικό της ηγεσίας, επειδή συνδέεται στενά με έννοιες όπως η Συναισθηματική Νοημοσύνη – EQ – και η Ευέλικτη Σκέψη – Agile Thinking. Ιδιότητες όπως η ειλικρίνεια, η επινοητικότητα, η ανιδιοτέλεια, η ταπεινότητα και η ενσυναίσθηση, που συνδέονται στενά με τη Συναισθηματική Νοημοσύνη και την Ευέλικτη Σκέψη, θεωρούνται πλέον θεμελιώδεις ιδιότητες του ανθεκτικού ηγέτη. Και ένας ανθεκτικός ηγέτης θα πρέπει να έχει σαν βασικό μέλημα το χτίσιμο ανθεκτικών ομάδων».
Παρόλο που υπάρχουν πολλές πρακτικές που μπορεί να ενισχύσουν την ανθεκτικότητα μιας ομάδας, ακολουθούν ορισμένες που η LHH και η Ferrazzi Greenlight ξεχωρίζουν:
- Ψυχολογική ασφάλεια: Η πεποίθηση ότι οποιοδήποτε μέλος της ομάδας μπορεί να μιλήσει χωρίς συνέπειες. Οι ηγέτες των ομάδων επιδιώκουν ανοιχτούς διαλόγους για να ενθαρρύνουν τα μέλη της ομάδας να μοιραστούν τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους.
- Ανεξάρτητοι παρατηρητές: Για να αξιολογηθεί καλύτερα η πρόοδος των ομάδων ως προς την ανθεκτικότητά τους, οι ηγέτες συχνά αναθέτουν σε εξωτερικούς εξειδικευμένους συνεργάτες να παρατηρήσουν τις συμπεριφορές της ομάδας τους και να προσφέρουν μια αντικειμενική οπτική σε θέματα που αφορούν στη δυναμική της.
- Κοινή ιστορία: Για την ενίσχυση της συμμετοχής, της εμπιστοσύνης και της διάδρασης, οι ηγέτες των ανθεκτικών ομάδων ενθαρρύνουν συχνά τα μέλη της ομάδας τους να χαρτογραφήσουν το ταξίδι της ζωής τους και να μοιραστούν τις καλύτερες αλλά και τις όχι τόσο καλές στιγμές τους με την υπόλοιπη ομάδα. Με αυτόν τον τρόπο και επιτρέποντας στα μέλη της ομάδας να αναδείξουν ευάλωτες πτυχές τους δημιουργείται ένα περιβάλλον όπου η ενσυναίσθηση και η ταπεινότητα είναι ευπρόσδεκτες.
- Αναγνώριση δυσκολιών: Οι ανθεκτικές ομάδες εκφράζουν τους φόβους και τις ανησυχίες τους. Για να χτίσουν περιβάλλοντα εμπιστοσύνης και ειλικρίνειας, οι ηγέτες πρέπει να ενθαρρύνουν τα μέλη των ομάδων τους να παραδεχτούν τους φόβους ή τις προκλήσεις τους και να απευθυνθούν στην ομάδα τους για λύσεις. Επίσης, τα μέλη της ομάδας θα πρέπει να ενθαρρύνονται να αναλαμβάνουν το μερίδιο της ευθύνης που τους αναλογεί και να μην προσπαθούν να επιρρίψουν τις ευθύνες σε άλλους συναδέλφους.
- Εμφανές ενδιαφέρον για την ομάδα: Οι ηγέτες πρέπει να αποδεικνύουν ότι ενδιαφέρονται πραγματικά για την πρόοδο που σημειώνει η ομάδα σε σχέση με την ανθεκτικότητά της, αξιολογώντας τακτικά τις συμπεριφορές και θέτοντας ερωτήματα στα μέλη της ομάδας που θα τους βοηθήσουν να αναγνωρίσουν πιθανά υποκείμενα ζητήματα. Το να θέσουν βέβαια τα ερωτήματα είναι μόνο η μισή εξίσωση: Οι ανθεκτικοί ηγέτες πρέπει επίσης να ακούν προσεκτικά τις απαντήσεις που λαμβάνουν από τα μέλη της ομάδας μιας και εκεί μπορεί να αποκαλυφθεί κάποιο έλλειμμα ανθεκτικότητας.
- Έλεγχος ανθεκτικότητας: Οι ηγέτες πρέπει να επιδιώκουν τα μέλη της ομάδας τους να αξιολογούν τον εαυτό τους σε σχέση με την ανθεκτικότητά τους. Μπορούν για παράδειγμα να τους ζητούν να αξιολογήσουν το επίπεδο της ενέργειάς τους. Αυτή η απλή και γρήγορη άσκηση μπορεί να αναδείξει γρήγορα εάν κάποιος χρειάζεται προσοχή ή είναι εκτός του φυσιολογικού μέτρου σε επίπεδα κόπωσης, απογοήτευσης και ματαίωσης.
- Δέσμευση για την οικοδόμηση της ανθεκτικότητας της ομάδας: Είναι σημαντικό να καθιερωθούν σαφείς προσδοκίες σχετικά με την ενότητα της ομάδας. Οποιοσδήποτε δισταγμός ή απροθυμία να βοηθήσει κάποιος έναν συνάδελφο που αντιμετωπίζει μια πρόκληση είναι ένα σημάδι ότι μπορεί να χρειάζονται βαθύτερες παρεμβάσεις.
