Η επιτάχυνση των διαδικασιών απορρόφησης του νέου ΕΣΠΑ, όπως οδηγήθηκαν από το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων και τον αρμόδιο υφυπουργό Γιάννη Τσακίρη, έφεραν την χώρα μας στην τρίτη θέση ανάμεσα στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως προς την απορρόφηση των κοινοτικών πόρων.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποίησε η Κομισιόν, η Ελλάδα βρίσκεται στην τρίτη θέση απορρόφησης με 69%, με την Ιρλανδία να καταλαμβάνει την πρώτη θέση με ποσοστό 82% και την Αυστρία με 77%. Με βάση το ποσοστό απορρόφησης, η Ελλάδα έχει λάβει 14,8 δισ. ευρώ από τα 21,4 δισ. ευρώ που της αντιστοιχούν στην συγκεκριμένη προγραμματική περίοδο. Αυτό σημαίνει πως αν ακολουθηθεί αυτός ο ρυθμός, μέχρι το 2023 που ολοκληρώνεται το παρόν πρόγραμμα, η χώρα μας θα έχει κατορθώσει να απορροφήσει το σύνολο της κοινοτικής χρηματοδότησης. Ταυτόχρονα, το αρμόδιο υπουργείο θα έχει στην διάθεση του τον απαραίτητο χρόνο να οργανώσει και να καταθέσει τις προτάσεις του για το επόμενο πρόγραμμα της περιόδου 2021-2027.
Ήδη, ο αρμόδιος υφυπουργός Γιάννης Τσακίρης και ο γενικός γραμματέας Δημόσιων Επενδύσεων Δημήτρης Σκάλκος βρέθηκαν στις Βρυξέλλες, προκειμένου να διαπραγματευτούν με Ευρωπαίους αξιωματούχους την έγκριση του νέου προγράμματος.
Κομβικό το 2020
Με την ανάληψη των καθηκόντων του, το 2019, ως υφυπουργός αρμόδιος για το ΕΣΠΑ, ο κ. Τσακίρη είχε κάνει λόγο για «αγώνα δρόμου» για να μην χαθούν πόροι από το ΕΣΠΑ έως το τέλος του 2023. Πλέον δεν έχει λόγο να ανησυχεί καθώς η απορρόφηση των πόρων, «εκτινάχθηκε» το 2020, λόγω και των μέτρων ενίσχυσης της οικονομίας για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πανδημίας.
Από την έναρξη υλοποίησης του ΕΣΠΑ, οι ετήσιες δαπάνες ενωσιακής στήριξης, διαμορφώνονται ως εξής: το 2015 οι δαπάνες (απορρόφηση) ήταν 201 εκατ. ευρώ, το 2016 ανήλθαν στο 1,4 δισ. ευρώ, το 2017 υποχώρησαν στο 1,1 δισ. ευρώ και επανήλθαν σε ανοδική πορεία το 2018 με 1,3 δις. ευρώ και το 2019 με 1,6 δις. ευρώ και το 2020, στα 4,2 δις. ευρώ.
Πιο αναλυτικά, η χώρα μας καταλαμβάνει την πρώτη θέση ως προς την απορρόφηση των πόρων του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) και του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου (ΕΚΤ).
Αντίθετα, βρίσκεται στην ένατη θέση στην απορρόφηση των κονδυλίων του Ταμείου Συνοχής (ΤΣ) γεγονός που έχει ως αποτέλεσμα την απώλεια της πρώτης θέσης στην ευρωπαϊκή κατάταξη. Με βάση τα επίσημα στοιχεία της ΕΕ, η απορρόφηση του ΕΣΠΑ διαμορφώνεται στο 69% ή 14,8 δισ. ευρώ. Ωστόσο, οι κοινοτικοί πόροι που έχουν εισρεύσει στη χώρα μας, είναι της τάξεως των 10,3 δισ. ευρώ. Για τα υπόλοιπα 4,5 δισ. ευρώ, χρειάζεται η υποβολή αιτημάτων πληρωμής από την Ελλάδα, κάτι που γίνεται σταδιακά καθώς χρειάζεται η διασταύρωση των στοιχείων που αποστέλλουν στο υπουργείο Ανάπτυξης οι διαχειριστικές αρχές.
Τι φέρνει το μέλλον
Σύμφωνα με τον προγραμματισμό του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, έως το τέλος του 2021 θα έχουν έλθει στην Ελλάδα άλλα τουλάχιστον 4 δισ. ευρώ.
Εντός του μήνα, εκτιμάται ότι θα αποπληρωθεί στην Ελλάδα το ποσό του 1 δισ. ευρώ από την πρωτοβουλία REACT-EU για την «αντικατάσταση» πόρων που δόθηκαν από το ΕΣΠΑ για την ενίσχυση των επιχειρήσεων με τη μορφή της επιστρεπτέας προκαταβολής.
Άλλα περίπου 2 δισ. ευρώ αναμένονται για την αποπληρωμή διάφορων έργων και σχεδόν 1 δισ. ευρώ για τις πληρωμές των περιφερειακών προγραμμάτων που υλοποιήθηκαν για την χορήγηση μη επιστρεπτέων ενισχύσεων στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
