Με στόχο την παρουσίαση του νέου Προγράμματος της ΕΕ για την Έρευνα και την Καινοτομία «Ορίζοντας Ευρώπη» (2021-2027) ολοκληρώθηκε με μεγάλη επιτυχία προχθες, Τετάρτη, 9 Ιουνίου 2021 η εναρκτήρια ενημερωτική εκδήλωση της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Καινοτομίας (ΓΓΕΚ) που διοργανώθηκε με τη συμμετοχή και την υποστήριξη του Δικτύου ΠΡΑΞΗ/ΙΤΕ. Η διαδικτυακή εκδήλωση προσέλκυσε πλήθος on line συμμετεχόντων από την ερευνητική και ακαδημαϊκή κοινότητα, τις επιχειρήσεις και τη δημόσια διοίκηση.
Την εκδήλωση άνοιξε ο δημοσιογράφος κ. Γιάννης Ριζόπουλος, ο οποίος συντόνισε τη συζήτηση και καλωσόρισε τους συμμετέχοντες και τους ομιλητές. Πρώτη χαιρέτισε την ημερίδα η Επίτροπος για θέματα Καινοτομίας, Έρευνας, Πολιτισμού, Εκπαίδευσης και Νεολαίας, κα Mariya Gabriel, μέσα από ηχητικό μήνυμα. Στον χαιρετισμό της η κα Gabriel συνεχάρη τους ελληνικούς φορείς για τη συμμετοχή τους σε έργα στον Ορίζοντα 2020 (2014-2020) και εξήρε την επίδοση της Ελλάδας, η οποία συγκαταλέγεται στις 10 χώρες με την υψηλότερη επίδοση, με ποσοστό επιτυχίας 14.3%, μεγαλύτερο του ευρωπαϊκού μέσου όρου.
Τη διαδικτυακή εκδήλωση χαιρέτισε ο Υφυπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, κ. Χρίστος Δήμας, ο οποίος υπογράμμισε ότι τα νέα στοιχεία του προγράμματος αναμένεται να μεγιστοποιήσουν τον αντίκτυπο των δημοσίων επενδύσεων. Τόνισε, επίσης, ότι στο πλαίσιο του Ορίζοντα Ευρώπη είναι αναγκαία η ενίσχυση των συνεργειών με άλλα ευρωπαϊκά προγράμματα, αλλά και η ευθυγράμμιση των δράσεων του προγράμματος με τις εθνικές και περιφερειακές πολιτικές για την έρευνα και την καινοτομία. Στη συνέχεια, την εκδήλωση χαιρέτισε ο Καθηγητής Αθανάσιος Κυριαζής, Γενικός Γραμματέας Έρευνας και Καινοτομίας, ο οποίος μεταξύ άλλων τόνισε ότι ο «Ορίζοντας Ευρώπη» αναμένεται να ενισχύσει την αλληλεπίδραση μεταξύ της επιστήμης και της κοινωνίας, που είναι ένας από τους βασικούς στόχους της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Καινοτομίας. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στην οριζόντια δέσμη μέτρων «Widening Participation and Spreading Excellence», λόγω του αναβαθμισμένου ρόλου της Ελλάδας σε «widening» χώρα.
Στη συνέχεια, η κα Μαρία Χριστούλα, Προϊστάμενη της Διεύθυνσης Διεθνούς Επιστημονικής και Τεχνολογικής Συνεργασίας της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Καινοτομίας, παρουσίασε συνοπτικά την ελληνική επίδοση στον Ορίζοντα 2020 (2014-2020), τόσο σε επίπεδο συμμετοχών όσο και χρηματοδότησης που προσελκύθηκε. Παράλληλα, ανέφερε τους πιο ενεργούς ελληνικούς φορείς στο πρόγραμμα, ενώ παρουσίασε και τις συμμετοχές ανά τύπο φορέα σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο.
Μετά τις εισαγωγικές παρουσιάσεις, η κα Άννα Παναγοπούλου, Διευθύντρια της μονάδας ERA and Innovation της Γενικής Διεύθυνσης Έρευνας και Καινοτομίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, παρουσίασε αναλυτικά τη δομή του Ορίζοντα Ευρώπη, δίνοντας έμφαση στα νέα του στοιχεία, όπως οι συμπράξεις και οι αποστολές, αλλά και στα διδάγματα από το προηγούμενο πρόγραμμα πλαίσιο. Η κα Παναγοπούλου τόνισε με τη σειρά της την αναβαθμισμένη σημασία της οριζόντιας δέσμης μέτρων «Widening Participation and Spreading Excellence» για τους ελληνικούς φορείς.
O κ. Manuel Aleixo, Προϊστάμενος της μονάδας ERA Governance and Implementation της Γενικής Διεύθυνσης Έρευνας και Καινοτομίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, παρουσίασε τις δράσεις Widening Participation and Enhancing and Reforming of the European Research and Innovation System, σημειώνοντας ότι οι δράσεις αυτές έχουν σχεδιαστεί με στόχο την ενδυνάμωση του Ευρωπαϊκού Χώρου Έρευνας και την αναμόρφωση των εθνικών πλαισίων Έρευνας και Καινοτομίας. Ο κ. Aleixo παρουσίασε το πακέτο δράσεων «widening» και τόνισε πως βασικό ζητούμενο της συγκεκριμένης δέσμης μέτρων είναι η τόνωση της συμμετοχής οργανισμών χωρών «widening» σε ολόκληρο το πρόγραμμα «Ορίζοντας Ευρώπη», μέσα από ειδικά σχεδιασμένες παρεμβάσεις. Οι δράσεις υπό το σκέλος «Enhancing and Reforming of the European R&I system» στοχεύουν όπως υπογράμμισε στην καλύτερη λειτουργία του Ευρωπαϊκού Χώρου Έρευνας μέσω τριών (3) πυλώνων παρεμβάσεων, όπως η υποστήριξη στις εθνικές αρχές για την έρευνα και την καινοτομία, η δικτύωση του προσωπικού υποστήριξης έρευνας και τα ERA Hubs, στο πλαίσιο των οποίων προβλέπονται δράσεις για την ενδυνάμωση των οικοσυστημάτων καινοτομίας.
Στη συνέχεια, ο κ. Keith Sequeira, Προϊστάμενος της μονάδας EIC Board, Strategy and EA Feedback to Policy του Εκτελεστικού Οργανισμού για το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Καινοτομίας και τις μΜΕ, παρουσίασε τις δράσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Καινοτομίας (EIC), το οποίο έχει σαν στόχο τη χρηματοδότηση της ρηξικέλευθης καινοτομίας σε όλα της τα στάδια. Βασικό στοίχημα τόσο για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή όσο και για το EIC παραμένει αν η Ευρώπη θα ηγηθεί του νέου κύματος υπερπροηγμένων καινοτομιών (deeptech innovation). Ο κ. Sequeira παρουσίασε τη δομή του EIC και αναφέρθηκε αναλυτικά σε όλα τα χρηματοδοτικά εργαλεία που υποστηρίζουν τη ρηξικέλευθη καινοτομία, από συνεργατικά έργα ιδεών χαμηλής ωριμότητας και προγράμματα γέφυρα μέχρι δράσεις “monobeneficiary” για την ανάπτυξη προϊόντων, ιδεών και υπηρεσιών σε προ-εμπορικό στάδιο μέχρι και την εμπορική τους αξιοποίηση.
Η τελευταία παρουσίαση από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής έγινε από τον κ. Marnix Surgeon, αναπληρωτή προϊστάμενο της μονάδας Common Missions and Partnerships Service της Γενικής Διεύθυνσης Έρευνας και Καινοτομίας. Η παρουσίαση του κ. Surgeon αφορούσε τις ευρωπαϊκές συμπράξεις και την προσπάθεια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τον εξορθολογισμό των συμπράξεων, αλλά και για την ουσιαστική τους σύνδεση με εθνικές πρωτοβουλίες και ευρωπαϊκές πολιτικές. Παρουσιάστηκαν οι συμπράξεις στον Ορίζοντα Ευρώπη, η σύνδεσή τους με τους διαφορετικούς πυλώνες του προγράμματος, αλλά και τα επόμενα βήματα στην προετοιμασία και την έναρξη των συμπράξεων. Την παρουσίαση για τις συμπράξεις συμπλήρωσε η κα Βασιλική Καραβαγγέλη, Προϊσταμένη του Τμήματος Ευρωπαϊκής Ένωσης, της Διεύθυνσης για την Επιστημονική και Τεχνολογική Συνεργασία της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Καινοτομίας, η οποία παρουσίασε τον ελληνικό σχεδιασμό για τη συμμετοχή στις ευρωπαϊκές συμπράξεις, αλλά και το ύψος της χρηματοδότησης που θα διατεθεί από εθνικούς πόρους για τη συμμετοχή ελληνικών φορέων στις δράσεις που θα υλοποιηθούν στο πλαίσιο των συμπράξεων.
Η εναρκτήρια εκδήλωση ολοκληρώθηκε με τις παρουσιάσεις των Εθνικών Σημείων Επαφής στον Ορίζοντα Ευρώπη. Η κα Χριστιάνα Σιαμπέκου από το Δίκτυο ΠΡΑΞΗ/ΙΤΕ, ο κ. Γεώργιος Μέγας και η κα Χριστίνα Πασκουάλ από το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης και Ηλεκτρονικού Περιεχομένου, καθώς και ο κ. Αλέξανδρος Ιακωβίδης από το Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης παρουσίασαν το εύρος των υποστηρικτικών υπηρεσιών που παρέχουν σε φορείς που ενδιαφέρονται να συμμετάσχουν στον Ορίζοντα Ευρώπη. Κάλεσαν δε το ακροατήριο να επικοινωνήσει με τα Εθνικά Σημεία Επαφής για να αξιοποιήσει με τον καλύτερο τρόπο τις διαθέσιμες χρηματοδοτικές ευκαιρίες.
Τέλος, αναφέρθηκε ότι το επόμενο διάστημα θα ακολουθήσουν θεματικές εκδηλώσεις, προκειμένου να παρουσιαστούν με λεπτομέρεια τα διαφορετικά μέρη του προγράμματος και οι ευκαιρίες χρηματοδότησης σε καθένα από αυτά.
Στην εναρκτήρια ενημερωτική εκδήλωση για το νέο Πρόγραμμα «Ορίζοντας Ευρώπη 2021-2027» πήραν μέρος περισσότεροι από 800 συμμετέχοντες μέσω της διαδικτυακής πλατφόρμας zoom, ενώ πάνω από 80 θεατές παρακολούθησαν την αναμετάδοση της εκδήλωσης στο YouTube κανάλι του Δικτύου ΠΡΑΞΗ. Σημειώνεται ότι οι παρουσιάσεις της εκδήλωσης πρόκειται να αναρτηθούν τις επόμενες μέρες στους παρακάτω διαδικτυακούς τόπους: www.praxinetwork.gr, www.horizoneurope.gr, www.gsrt.gr.
Ο «Ορίζοντας Ευρώπη» είναι το πρόγραμμα πλαίσιο της ΕΕ για την έρευνα και την καινοτομία για την περίοδο 2021-2027, με προϋπολογισμό 95,5 δισ. ευρώ και αποτελεί το διάδοχο του Ορίζοντα 2020 (2014-2020).