Όταν εμφανίστηκαν πρώτη φορά τα ψηφιακά νομίσματα τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και οι ρυθμιστικές αρχές εμφανίστηκαν επιφυλακτικές για τις προοπτικές και το μέλλον τους. Από τότε έχει περάσει αρκετός καιρός και τα ψηφιακά νομίσματα αποκτούν τη θέση που τους αρμόζει στην παγκόσμια οικονομία, ειδικά μετά την θέσπιση κανόνων από τις ρυθμιστικές αρχές αλλά και την ευρεία πια αποδοχή του blockchain.
Οι μεγάλες τράπεζες πια προετοιμάζουν το έδαφος για να κυκλοφορήσουν τα δικά τους ψηφιακά νομίσματα, γνωστά ως CBDC (Central Bank Digital Currency). Οι προχωρημένες εργασίες προς αυτή την κατεύθυνση από τις κινεζικές αρχές, η φιλοδοξία των Big Tech να αναπτυχθούν σε ένα πολλά υποσχόμενο πεδίο (όπως η Facebook με το Diem), καθώς και η ανάπτυξη των αποκεντρωμένων δικτύων μέσω των δημοφιλών κρυπτονομισμάτων, επιταχύνει σύμφωνα με τη Citi τις πρωτοβουλίες των κεντρικών τραπεζών για τη δημιουργία CBDCs.
Ο γνωστός συγγραφέας και αναλυτής του digital finance, David Birch, υποστηρίζει μέσω της Citi, ότι στην εποχή μας ζούμε και θα ζήσουμε για αρκετά χρόνια τον «Ψυχρό Πόλεμο των Ψηφιακών Νομισμάτων». Έρευνα της Τράπεζας Διεθνών Διακανονισμών δείχνει ότι το 86% των κεντρικών τραπεζών έχει θετική εντύπωση για το project των CBDCs και έχει μάλιστα ασχοληθεί με τη δημιουργία τους. Όμως μόνο το 14% των κεντρικών τραπεζών έχει ξεκινήσει κάποιο πιλοτικό πρόγραμμα ή βρίσκεται σε φάση ανάπτυξης ψηφιακού νομίσματος.
Το πιο σημαντικό εύρημα είναι ότι κεντρικές τράπεζες που εκπροσωπούν το 20% του παγκόσμιου πληθυσμού ενδέχεται να λανσάρουν το δικό τους ψηφιακό νόμισμα μέσα στα επόμενα 1-3 χρόνια.
Έξι είναι οι παράγοντες που ωθούν τις κεντρικές τράπεζες να λανσάρουν στο εγγύς μέλλον τις δικές τους εκδοχές ψηφιακών νομισμάτων. Όπως αναφέρει η Citi, αυτοί είναι:
- Εθνική κυριαρχία: Η στροφή των κεντρικών τραπεζών προς τα ψηφιακά νομίσματα αντικατοπτρίζει τη φιλοδοξία των χωρών να διατηρήσουν την εθνική τους κυριαρχία και τον έλεγχο του χρήματος, μέσω της νομισματικής πολιτικής. Ο «εσωτερικός» αντίκτυπος του ψηφιακού χρήματος στη νομισματική πολιτική, στον έλεγχο και στην προσφορά χρήματος είναι ένας πολύ σημαντικός παράγοντας.
- Επιρροή: Παρομοίως, ο «εξωτερικός» αντίκτυπος σε άλλες οικονομίες. Π.χ, ΗΠΑ και Κίνα μπορούν να επεκτείνουν την εξωτερική τους πολιτική μέσω της επίδρασης του ψηφιακού νομίσματος.
- Cashless: Τα ψηφιακά νομίσματα των κεντρικών τραπεζών μπορούν να βοηθήσουν τις ρυθμιστικές αρχές στην στρατηγικής σημασίας μετάβαση προς μία κοινωνία χωρίς μετρητά, έτσι ώστε να έχει στέρεες βάσεις και ανθεκτικές υποδομές.
- Ανθεκτικότητα: Οι πληρωμές σε πραγματικό χρόνο, τα αιτήματα πληρωμών και οι πάγιες εντολές είναι πραγματικότητα, όμως αν κάτι είναι να αντικαταστήσει τα μετρητά θα πρέπει να είναι το ίδιο ανθεκτικό και να μπορεί να λειτουργεί και offline (χωρίς ηλεκτρισμό και Internet).
- Βιωσιμότητα: Τα CBDC μπορούν να αποτελέσουν μία μακροπρόθεσμα βιώσιμη εναλλακτική που θα συμβάλλει στη μείωση των εκπομπών ρύπων που σχετίζονται με τα μετρητά, όπως το τύπωμα των χρημάτων, η διανομή τους, η αποθήκευση και η προστασία τους.
- Καινοτομία: Τα CBDCs μπορούν να αποτελέσουν την απαιτούμενη στροφή προς τη βιωσιμότητα και την καινοτομία για να ενστερνιστούν οι κεντρικές τράπεζες το μέλλον των χρηματοοικονομικών, μέσω π.χ. του Decentralized Finance (DeFi) και του Blockchain.
Οι τράπεζες θα δώσουν τη δυνατότητα «μετατροπής» των ψηφιακών νομισμάτων σε tokens μέσω της χρήσης APIs, ενώ οι μεγάλοι τεχνολογικοί κολοσσοί μπορούν να εστιάσουν σε πεδία όπως τα ψηφιακά πορτοφόλια και η παροχή άλλων υπηρεσιών μέσω cross-selling.
Η Citi επισημαίνει ότι τα ευρήματα πρόσφατης διαβούλευσης της Ευρωπαϊκής Κεντρική Τράπεζας δείχνουν ότι η ανωνυμία και η ασφάλεια είναι τα πιο σημαντικά χαρακτηριστικά που τα εμπλεκόμενα μέρη ζητούν από ένα «ψηφιακό ευρώ». Άλλα ενδιαφέροντα στοιχεία που θεωρούνται απαραίτητα για το ψηφιακό ευρώ είναι η ευκολία χρήσης του ψηφιακού νομίσματος σε ολόκληρη την Ευρωζώνη, η απουσία πρόσθετων επιβαρύνσεων και η χρήση του σε offline περιβάλλον.
