Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) ανακοίνωσε χθες ότι θα ξεκινήσει μια διετή «φάση προετοιμασίας» για το ψηφιακό ευρώ την 1η Νοεμβρίου 2023, κατά την οποία θα οριστικοποιήσει τους κανόνες, θα επιλέξει τους εταίρους της από τον ιδιωτικό τομέα και θα διεξαγάγει ορισμένες «δοκιμές και πειραματισμούς».
Το ψηφιακό ευρώ είναι μια ψηφιακή μορφή μετρητών που θα εκδίδεται από την κεντρική τράπεζα και θα είναι διαθέσιμη σε όλους στη ζώνη του ευρώ. Σύμφωνα με την ΕΚΤ, το ψηφιακό ευρώ θα δημιουργήσει ανταγωνισμό στην αγορά πληρωμών, η οποία επί του παρόντος κυριαρχείται από εταιρείες πιστωτικών καρτών των ΗΠΑ αλλά και ιδιωτικές εταιρείες κρυπτονομισμάτων.
Το ψηφιακό ευρώ θα χρησιμοποιείται για τους περισσότερους σημερινούς σκοπούς πληρωμών, όπως κάθε ηλεκτρονικό πορτοφόλι, κάρτα ή τραπεζικός λογαριασμός, με τη διαφορά ότι θα είναι δωρεάν για χρήση και εγγυημένο από την ΕΚΤ και όχι από κάποια ιδιωτική εταιρεία, καθιστώντας το ασφαλέστερο. Βέβαια θα χρειαστεί και κάποιο δικό του ψηφιακό πορτοφόλι, παρόμοιο με αυτό του GR Wallet που ήδη χρησιμοποιούμε για ψηφιακά επίσημα έγγραφα βέβαια.
Η βασική διαφορά με το σημερινό σύστημα ψηφιακών πληρωμών και ηλεκτρονικού χρήματος με κάρτες είναι ότι βασίζεται στο Blockchain, την τεχνολογία πίσω απ΄όλα τα κρυπτονομίσματα, κάτι που το κάνει άμεσα ανταγωνιστικό με αυτά, αλλά και με τις εταιρείες καρτών, ενώ παράλληλα θα προσφέρει τις ίδιες και ενδεχομένως περισσότερες δυνατότητες ασφάλειας και ευελιξίας στις υλοποιήσεις πληρωμών και στο Fintech γενικά.
Η απόφαση της ΕΚΤ να αρχίσει να προετοιμάζεται για το ψηφιακό ευρώ την τοποθετεί μπροστά από τις άλλες κεντρικές τράπεζες των πλούσιων χωρών της Ομάδας των G7 και μπορεί να αποτελέσει η αφορμή για να ακολουθήσουν και άλλες.
Ενώ η Fed, η Τράπεζα της Αγγλίας και η Τράπεζα του Καναδά βρίσκονται ακόμα πιο πίσω στον σχεδιασμό, ορισμένες χώρες της Καραϊβικής και η Νιγηρία έχουν ήδη δρομολογήσει ψηφιακά νομίσματα, ενώ η Κίνα και η Σουηδία συγκαταλέγονται μεταξύ εκείνων που έχουν αναπτύξει πιλοτικά έργα.
Σε κάθε περίπτωση η απόφαση της ΕΚΤ να προετοιμαστεί για το ψηφιακό ευρώ αποτελεί σημαντικό βήμα προς μια κοινωνία χωρίς μετρητά με τα ακόλουθα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα:
Ευκολία: Το ψηφιακό ευρώ θα διευκολύνει τις ηλεκτρονικές πληρωμές, καθώς θα είναι διαθέσιμο σε όλους στη ζώνη του ευρώ και δωρεάν στη χρήση. Θα προσφέρει σαφώς περισσότερες δυνατότητες από την σημερινή ψηφιακή μορφή του ευρώ στις πληρωμές με κάρτες.
Ασφάλεια: Το ψηφιακό ευρώ θα διασφαλίζεται από την ΕΚΤ, καθιστώντας το ασφαλέστερο από τις εναλλακτικές λύσεις ιδιωτικών εταιρειών οι οποίες προσφέρουν τα δικά τους κρυπτονομίσματα.
Ανταγωνισμός: Το ψηφιακό ευρώ θα δημιουργήσει ανταγωνισμό στην αγορά πληρωμών, η οποία επί του παρόντος κυριαρχείται από εταιρείες πιστωτικών καρτών των ΗΠΑ ενώ θα εκμηδενίσει τι πιθανότητα να αντικατασταθούν τα επίσημα νομίσματα με επικρατούντα κρυπτονομίσματα όπως το Bitcoin, Ethereum ή το USDC, βάζοντας το επίσημο χρηματο-οικονομικό σύστημα στην άκρη.
Καταθέσεις: Οι τραπεζίτες και οι ρυθμιστικές αρχές φοβούνται ότι το ψηφιακό ευρώ θα αφαιρέσει καταθέσεις από την αγορά.
Προστασία της ιδιωτικής ζωής: Η εποπτική αρχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την προστασία των δεδομένων έχει ζητήσει ισχυρότερες διασφαλίσεις της ιδιωτικής ζωής στο νομοσχέδιο της ΕΕ για τη στήριξη του ψηφιακού ευρώ.
Επικοινωνία: Οι επικριτές υποστηρίζουν ότι η ΕΚΤ δεν ήταν σε θέση να γνωστοποιήσει με σαφήνεια την προστιθέμενη αξία του ψηφιακού ευρώ.
Εφόσον όλα πάνε σύμφωνα με το πρόγραμμα το 2027 – 2028 θα πληρώνουμε με το ψηφιακό ευρώ.