Η Ελλάδα, η Ισπανία και η Πορτογαλία, που κάποτε θεωρούνταν ως ο «βραχνάς» της Ευρώπης, αρχίζουν πλέον να «καμαρώνουν» μετά από χρόνια κρίσης και βαθιάς ύφεσης.
Έχουν γίνει οι χώρες με τις καλύτερες επιδόσεις στην περιοχή, με ρυθμούς ανάπτυξης διπλάσιους από τον μέσο όρο της ευρωζώνης και πολύ υψηλότερους από πολλούς από τους γείτονές τους. Η επέκταση στην Ισπανία και την Ελλάδα αναμένεται να ξεπεράσει το 2% φέτος, έναντι μόλις 0,8% για τη ζώνη του ευρώ. Η Γερμανία, η μεγαλύτερη οικονομία της περιοχής, θα αναπτυχθεί ελάχιστα.
Η περίοδος της κρίσης ενδυνάμωσε την άποψη ότι η Νότια Ευρώπη είναι ανεύθυνη, τεμπέλικη και μη παραγωγική. Τα πράγματα έχουν αλλάξει τώρα. Για τις κυβερνήσεις, καθώς και για τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά, επικρατεί η βεβαιότητα ότι η ανάπτυξη δεν θα αποδειχθεί μια αναλαμπή, επισημαίνει το Bloomberg.
Πολυετές σχέδιο εξυγίανσης
Μεγάλο μέρος της ανάπτυξης οφείλεται στον τουρισμό και στην αύξηση των επισκεπτών μετά την πανδημία, αλλά δεν είναι ο μόνος παράγοντας. Ένα πολυετές σχέδιο εξυγίανσης έχει επίσης θέσει αυτές τις οικονομίες σε πιο στέρεες βάσεις.
«Η αβεβαιότητα για την Ελλάδα και τις υπόλοιπες χώρες του Νότου έχει πλέον εκλείψει», δήλωσε ο Νίκος Βέττας, γενικός διευθυντής του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών στην Αθήνα. «Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να γίνουν ακόμη πολλά. Η απουσία αβεβαιότητας, ωστόσο, είναι ο πιο σημαντικός παράγοντας, καθώς στο παρελθόν έδιωχνε το κεφάλαιο και την εργασία», τόνισε.
Η Ελλάδα, για παράδειγμα, έχασε το ένα τέταρτο της παραγωγής της κατά τη διάρκεια μιας δεκαετούς κρίσης και το χρέος της εκτοξεύτηκε στα ύψη. Όμως πέρυσι η χώρα ανέκτησε την επενδυτική της βαθμίδα και ο λόγος χρέους προς ΑΕΠ μειώθηκε στο χαμηλότερο επίπεδο εδώ και περισσότερο από μια δεκαετία.
Σε μια ένδειξη του πώς έχουν αλλάξει τα πράγματα, η Γαλλία υποβαθμίστηκε από την S&P Global Ratings τον περασμένο μήνα. Ο δείκτης χρέους της Πορτογαλίας έχει επίσης καθοδική πορεία τα τελευταία χρόνια, εξαιρουμένης της περιόδου της πανδημίας, αφού είχε διογκωθεί σε μη βιώσιμα επίπεδα.
Επιπλέον, οι ανησυχίες των επενδυτών που κυριαρχούσαν στην αγορά ομολόγων πριν από μια δεκαετία έχουν υποχωρήσει.
Η εξαίρεση της Ιταλίας
Η Ιταλία παραμένει μια εξαίρεση σε αυτή την ιστορία, μια μεγαλύτερη οικονομία που υστερεί σε σχέση με τους νοτιοευρωπαίους γείτονές της και η οποία έχει σημειώσει λιγότερη δημοσιονομική πρόοδο. «Για τις τέσσερις – Ιταλία, Ελλάδα, Ισπανία, Πορτογαλία – υπάρχουν ορισμένα πράγματα που ισχύουν, όπως η αίσθηση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας και η σταθεροποίηση των spreads των ομολόγων», δήλωσε η Valentina Meliciani, καθηγήτρια εφαρμοσμένων οικονομικών στο πανεπιστήμιο Luiss της Ρώμης.
«Αλλά όταν πρόκειται για την οικονομική ανάπτυξη, υπάρχουν κάποιες διαφορές. Η Ιταλία δεν κατάφερε να σταθεροποιήσει το χρέος της», πρόσθεσε.
Ενώ ο μαζικός τουρισμός και η φθηνότερη μεταποίηση εξακολουθούν να αποτελούν το μεγαλύτερο ποσοστό του ΑΕΠ των οικονομιών της Νότιας Ευρώπης, εντείνεται η προσπάθεια ανάπτυξης και σε τομείς υψηλότερης αξίας, όπως οι υπηρεσίες βιοτεχνολογίας.