Για το σχέδιο νόμου που αφορά στη σημειακή τροποποίηση διατάξεων της Σύμβασης Παραχώρησης του έργου της Μελέτης, Κατασκευής, Χρηματοδότησης, Λειτουργίας, Συντήρησης και Εκμετάλλευσης του τμήματος Μαλιακός – Κλειδί του Αυτοκινητοδρόμου Πάτρα – Αθήνα – Θεσσαλονίκη – Εύζωνοι (ΠΑΘΕ) μίλησε ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Χρήστος Σταϊκούρας στη Διαρκή Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής.
Κατά την εισαγωγή της τοποθέτησής του, ο κ. Σταϊκούρας, μεταξύ άλλων, τόνισε, «Στόχος της τροποποίησης είναι να προβλεφθούν, στο σώμα της Σύμβασης, οι προϋποθέσεις υπό τις οποίες ο Παραχωρησιούχος θα μπορεί να αναχρηματοδοτηθεί και, ταυτόχρονα, να εξασφαλιστεί ότι το Δημόσιο θα εισπράττει κάθε φορά μέρος της ωφέλειας από την αναχρηματοδότηση αυτή.
Θεωρούμε ότι η χρονική στιγμή είναι ασφαλής για το Δημόσιο, διότι τοποθετείται χρονικά σε καίριο σημείο, δηλαδή μετά την πλήρη και επιτυχή ολοκλήρωση των θεμελιωδών υποχρεώσεων του παραχωρησιούχου, και συγκεκριμένα μετά την ολοκλήρωση του κατασκευαστικού τμήματος της σύμβασης και την παράδοση του έργου σε πλήρη λειτουργία, για χρήση από τους πολίτες.»
Ολόκληρη η τοποθέτηση του υπουργού
Συζητάμε, σήμερα, στην Επιτροπή τη σημειακή τροποποίηση διατάξεων της Σύμβασης Παραχώρησης του έργου της Μελέτης, Κατασκευής, Χρηματοδότησης, Λειτουργίας, Συντήρησης και Εκμετάλλευσης του τμήματος Μαλιακός – Κλειδί του Αυτοκινητοδρόμου Πάτρα – Αθήνα – Θεσσαλονίκη – Εύζωνοι (ΠΑΘΕ).
Στόχος της τροποποίησης είναι να προβλεφθούν, στο σώμα της Σύμβασης, οι προϋποθέσεις υπό τις οποίες ο Παραχωρησιούχος θα μπορεί να αναχρηματοδοτηθεί και, ταυτόχρονα, να εξασφαλιστεί ότι το Δημόσιο θα εισπράττει κάθε φορά μέρος της ωφέλειας από την αναχρηματοδότηση αυτή.
Θεωρούμε ότι η χρονική στιγμή είναι ασφαλής για το Δημόσιο, διότι τοποθετείται χρονικά σε καίριο σημείο, δηλαδή μετά την πλήρη και επιτυχή ολοκλήρωση των θεμελιωδών υποχρεώσεων του παραχωρησιούχου, και συγκεκριμένα μετά την ολοκλήρωση του κατασκευαστικού τμήματος της σύμβασης και την παράδοση του έργου σε πλήρη λειτουργία, για χρήση από τους πολίτες.
Πρόσθετος παράγοντας είναι το γεγονός ότι λόγω της παλαιότητας της σύμβασης παραχώρησης, από το 2007, και της τροποποίησής της, από το 2013, δεν υπήρξε στη σύμβαση πρόβλεψη για τον τρόπο με τον οποίον θα ήταν ορθό – και για τα δύο συμβαλλόμενα μέρη – να υλοποιηθεί τυχόν αναχρηματοδότηση του Παραχωρησιούχου.
Αυτό δημιουργούσε σε βάρος του Αυτοκινητόδρομου Αιγαίου ΑΕ μια κατάσταση άνισης μεταχείρισης, διότι – πλέον – στις συμβάσεις παραχώρησης η αναχρηματοδότηση προβλέπεται ως συμβατικός όρος και ως συμβατικό δικαίωμα του εκάστοτε παραχωρησιούχου, υπηρετώντας την έννοια ότι είναι εύλογη προσδοκία κάθε χρηματοδοτούμενου αναδόχου του Δημοσίου από τρίτους δανειστές να αναμοχλεύει και να τροποποιεί τις εν γένει χρηματοδοτικές του συμφωνίες, με σκοπό να επιτυγχάνει ευνοϊκότερους χρηματοδοτικούς όρους.
Απαράβατος όρος – φυσικά – είναι η μη χειροτέρευση της θέσης του Δημοσίου, συνεπεία της πράξης αναχρηματοδότησης.
Με βάση τις εκθέσεις ειδικών νομικών και χρηματοοικονομικών συμβούλων, σε συνεργασία με τις αρμόδιες Διευθύνσεις του Υπουργείου, διαπιστώσαμε ότι, εφόσον ο παραχωρησιούχος αναχρηματοδοτηθεί υπό τις παρούσες συνθήκες, προκύπτει όφελος από την αναχρηματοδότηση, το ήμισυ του οποίου, σύμφωνα με τις τροποποιήσεις που εισάγουμε, θα το εισπράξει το Δημόσιο.
Έτσι επιλέξαμε να ακολουθήσουμε την πλέον ασφαλή – για τα συμφέροντα του Δημοσίου – διαδικασία:
1ον. Την εισαγωγή της διαδικασίας αναχρηματοδότησης στη σύμβαση και τη νομοθετική της κύρωση, ώστε να διασφαλιστεί θεσμικά, τόσο τώρα όσο και για το μέλλον.
2ον. Τη διασφάλιση ότι το Ελληνικό Δημόσιο, ως αντάλλαγμα, θα λαμβάνει το ήμισυ του οφέλους που θα προκύψει από την αναχρηματοδότηση του παραχωρησιούχου.
Με την επιλεγείσα διαδικασία εξασφαλίσαμε ότι η Τροποποίηση της Σύμβασης Παραχώρησης:
1ον. Θα διέλθει του Δικαστικού Ελέγχου, δια του Προσυμβατικού Ελέγχου από το Ελεγκτικό Συνέδριο, από το οποίο πέρασε επιτυχώς, με την με αριθμό 277/ 2024 Πράξη του Ε’ Κλιμακίου.
2ον. Θα κυρωθεί με τον παρόντα νόμο, όπως προβλέπεται από το άρθρο 46, ώστε να αποκτήσει ισχύ έναντι πάντων, διασφαλίζοντας τα συμφέροντα του Δημοσίου και ιδίως της ισχυροποίησης του κανόνα της μη χειροτέρευσης της θέσης του Δημοσίου.
Σύμφωνα με την Έκθεση των οικονομικών μας συμβούλων, της οικονομικής Διεύθυνσης του Υπουργείου και της Έκθεσης του ΓΛΚ, η ωφέλεια υπολογίζεται στο ποσό περίπου των 14,2 εκατ. ευρώ.
3ον. Τέλος, προβλέφθηκε η παροχή εξουσιοδότησης στον Υπουργό Υποδομών και Μεταφορών για την υπογραφή της Εκτελεστικής Συμφωνίας Αναχρηματοδότησης και τα αναγκαία έγγραφα με την οποία το Δημόσιο θα λάβει το όφελος της αναχρηματοδότησης, καθώς και για τον καθορισμό – έγκριση των νέων δανειακών συμβάσεων και των συνοδών εγγράφων, όπως είχε γίνει και στην αρχική σύμβαση και, κατά απαρέγκλιτη μεθοδολογία, σε όλες τις συμβάσεις παραχώρησης.
4ον. Τέλος, η προς κύρωση τροποποίηση περιλαμβάνει και σημειακές τροποποιήσεις που διαπιστώθηκαν ως σωστές παρεμβάσεις κατά τη λειτουργία του Αυτοκινητοδρόμου, όπως:
· η πρόβλεψη της δωρεάν διέλευσης των ΑμεΑ από τους σταθμούς διοδίων, καθώς και
· η επέκταση των αυτοματοποιημένων μηχανών πληρωμής και στους μετωπικούς σταθμούς, που ούτως ή άλλως είχε εφαρμοστεί – προ πολλού – στην πράξη.
