Μπορεί να καταγράφονται στις ανακοινώσεις των εταιρειών τηλεπικοινωνιών επενδύσεις εκατοντάδων εκατ. ευρώ και να έχουμε πλήθος θετικών δημοσιευμάτων για την καλή και συνεχώς ανοδική πορεία των επενδύσεων, κυρίως σε οπτικές ίνες, αλλά τα αποτελέσματα των διεθνών οίκων συνεχίζουν να μας κατατάσσουν ως χώρα στους ουραγούς.
Η ψηφιακή εποχή απαιτεί ταχύτητα, αξιοπιστία και επενδύσεις, αλλά η Ελλάδα φαίνεται να χάνει τη μάχη στον κρίσιμο τομέα των δικτύων κινητής. Παρά την ταχύτατη δημοπράτηση του φάσματος 5G, που έκανε τη χώρα μας πρωτοπόρο στα χαρτιά, η πράξη αποκαλύπτει ένα διαφορετικό τοπίο: υποδομές που δεν ανταποκρίνονται στις σύγχρονες ανάγκες, πάροχοι που αναζητούν λύσεις άλλων εποχών και καταναλωτές που αντιμετωπίζουν καθημερινά προβλήματα σε μια από τις βασικότερες υπηρεσίες της ψηφιακής εποχής.
Η Αντίφαση της Γεωγραφικής Κάλυψης
Μπορεί η γεωγραφική κάλυψη να φτάνει στο 98% στις αστικές περιοχές και στο 92% στις αγροτικές, ξεπερνώντας τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, αλλά η ποιότητα των υπηρεσιών είναι απογοητευτική. Η καθυστέρηση στην εγκατάσταση των δικτύων 5G Stand Alone (SA), τα οποία αποτελούν τη βάση για την πλήρη αξιοποίηση της νέας τεχνολογίας, είναι το μεγαλύτερο εμπόδιο. Οι πάροχοι περιορίζονται σε δίκτυα που συνδυάζουν παλαιότερες τεχνολογίες, αδυνατώντας να προσφέρουν σταθερή ποιότητα και υψηλές ταχύτητες.
Αυτή η αντίφαση είναι ιδιαίτερα προβληματική: έχουμε κάλυψη, αλλά δεν έχουμε τις ταχύτητες, τη σταθερότητα και τη χωρητικότητα που υπόσχεται το 5G. Αυτό δεν είναι μόνο τεχνικό ζήτημα· είναι ζήτημα στρατηγικής, ανταγωνιστικότητας και, τελικά, εμπιστοσύνης των πολιτών στις υποδομές της χώρας.
Καταναλωτές σε Ομηρία
Οι καταναλωτές βρίσκονται σε δεινή θέση. Από τη μία, πληρώνουν ακριβά unlimited προγράμματα με την προσδοκία αξιόπιστων και γρήγορων υπηρεσιών. Από την άλλη, αντιμετωπίζουν αργό δίκτυο, συχνές διακοπές και «τεχνικά κόλπα» των παρόχων που περιορίζουν τις ταχύτητες όταν η χρήση υπερβεί συγκεκριμένα όρια. Οι πολιτικές «ορθής χρήσης» που εφαρμόζουν Nova και Vodafone είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα: προσπαθούν να διαχειριστούν την πίεση που δέχονται τα ανεπαρκή δίκτυά τους, εις βάρος του χρήστη που πληρώνει για απεριόριστα δεδομένα αλλά λαμβάνει περιορισμένες ταχύτητες.
Ουραγοί στην Ευρώπη
Τα στοιχεία της OpenSignal, που ανέλυσε την ποιότητα των δικτύων κινητής τηλεφωνίας στις χώρες που δραστηριοποιούνται οι μητρικοί όμιλοι των ελληνικών παρόχων, φέρνουν στο φως μια πραγματικότητα που δύσκολα κρύβεται: τα ελληνικά δίκτυα είναι σταθερά ουραγοί.
Cosmote και Deutsche Telekom
- Η Cosmote, αν και κορυφαίος πάροχος στην Ελλάδα, κατατάσσεται προτελευταία μεταξύ των θυγατρικών της Deutsche Telekom.
- Πρώτη στη λίστα του ομίλου είναι η T-Mobile Τσεχίας με εντυπωσιακή βαθμολογία 86,2%, ενώ ακολουθεί η Slovak Telekom της Σλοβακίας με 84,7%.
- Η Cosmote καταγράφει μόλις 75,3%, ξεπερνώντας μόνο την Telekom Romania, που βρίσκεται στην τελευταία θέση με 69,6%.
Nova και United Group
- Η Nova, θυγατρική της United Group, σημειώνει από τις χειρότερες επιδόσεις στον όμιλο.
- Οι κορυφαίοι πάροχοι του ομίλου είναι η Telemach Σλοβενίας και Κροατίας με επιδόσεις 82,1%-82,5%, ενώ η Nova Ελλάδας κατέχει την τελευταία θέση με βαθμολογία μόλις 65,2%.
Vodafone Ελλάδας
- Η Vodafone Ελλάδας, που κατέχει τη δεύτερη θέση στην εγχώρια αγορά, βρίσκεται επίσης σταθερά στις χαμηλότερες θέσεις του ομίλου Vodafone.
- Ενδεικτικά, η Vodafone Ολλανδίας ηγείται με 85,3%, ενώ ακολουθεί η Vodafone Αλβανίας με 79,3%.
- Η Vodafone Ελλάδας καταγράφει βαθμολογία 65%, αφήνοντας ένα τεράστιο κενό ποιότητας ανάμεσα στις επιδόσεις της και στις κορυφαίες θυγατρικές.
Η Υποβάθμιση της Εμπειρίας Χρήστη
Η έκθεση της OpenSignal αξιολόγησε την εμπειρία χρήστη, εστιάζοντας σε καθημερινές λειτουργίες όπως:
- Βιντεοκλήσεις
- Χρήση κοινωνικών δικτύων
- Περιήγηση στο διαδίκτυο
Η ανάλυση έδειξε ότι τα ελληνικά δίκτυα συχνά αδυνατούν να υποστηρίξουν αξιόπιστα αυτές τις βασικές λειτουργίες, ενώ καταγράφουν υψηλά ποσοστά αποτυχιών στις επιδόσεις τους.
Οι καθυστερήσεις στην επένδυση στα δίκτυα 5G Stand Alone (SA) επιδεινώνουν το πρόβλημα, αφήνοντας την Ελλάδα μακριά από τις προσδοκίες που συνοδεύουν τη νέα γενιά δικτύων.
Ελλάδα και Ookla: Τα Δεδομένα Μιλούν
Η Ελλάδα, σύμφωνα με την Ookla, εξακολουθεί να παρουσιάζει σημαντικές αδυναμίες στην ποιότητα των κινητών δικτύων, παρά τις προσδοκίες από την ανάπτυξη του 5G. Εδώ είναι μερικά βασικά ευρήματα:
Κατάταξη στις Ταχύτητες Δεδομένων
- Μέση Ταχύτητα Κατεβάσματος (Download): Η Ελλάδα κατατάσσεται στη 40ή θέση παγκοσμίως για τις ταχύτητες κινητής τηλεφωνίας, με μέση ταχύτητα περίπου 45 Mbps (δεδομένα του 2024).
- Συγκριτικά, χώρες όπως η Νορβηγία, η Νότια Κορέα και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα καταγράφουν ταχύτητες άνω των 100 Mbps, με τη Νορβηγία να ηγείται με 150+ Mbps.
- Μέση Ταχύτητα Ανέβασματος (Upload): Εδώ η Ελλάδα βρίσκεται ακόμα χαμηλότερα, καθώς οι ταχύτητες δεν ξεπερνούν κατά μέσο όρο τα 10 Mbps.
Δείκτης Λανθάνουσας Κατάστασης (Latency)
- Στον δείκτη Latency, που μετρά την καθυστέρηση στη σύνδεση, η Ελλάδα καταγράφει πολύ υψηλότερες τιμές σε σύγκριση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
- Ευρωπαϊκός μέσος όρος: ~25 ms
- Ελλάδα: ~35-40 ms
Η υψηλή λανθάνουσα κατάσταση επηρεάζει άμεσα την απόδοση εφαρμογών που απαιτούν χαμηλό latency, όπως βιντεοκλήσεις, gaming και απομακρυσμένη εργασία.
Ανταγωνιστικότητα και Διεθνείς Συγκρίσεις
- Γεωγραφική Κάλυψη: Παρόλο που η κάλυψη 5G φτάνει στο 98% της επικράτειας, η ποιότητα σύνδεσης παραμένει ο αδύναμος κρίκος.
- Σύγκριση με Γείτονες: Ακόμα και γειτονικές χώρες, όπως η Βουλγαρία και η Σερβία, εμφανίζουν υψηλότερες ταχύτητες και καλύτερη απόδοση σε κρίσιμους δείκτες, ενισχύοντας την αίσθηση της καθυστέρησης στη χώρα μας.
Πού Εστιάζουν τα Προβλήματα
- Απουσία “Καθαρόαιμων” Δικτύων 5G (SA)
- Οι ελληνικοί πάροχοι συνεχίζουν να βασίζονται σε δίκτυα Non-Standalone (NSA), που συνδυάζουν τεχνολογία 4G και 5G, περιορίζοντας τις δυνατότητες.
- Υπο-επενδύσεις στις Υποδομές
- Η πύκνωση κεραιών και η αναβάθμιση του εξοπλισμού καθυστερούν, αφήνοντας τα δίκτυα να πιέζονται από την αυξανόμενη ζήτηση δεδομένων.
- Πολιτικές Ορθής Χρήσης
- Πάροχοι, όπως η Nova και η Vodafone, εφαρμόζουν περιορισμούς ταχύτητας σε χρήστες με “απεριόριστα δεδομένα”, γεγονός που υπονομεύει την εμπειρία χρήστη.
Επενδύσεις: Από τη Θεωρία στην Πράξη
Οι πάροχοι υπόσχονται αλλαγές, αλλά οι υποσχέσεις δεν αρκούν. Οι επενδύσεις στα δίκτυα 5G SA πρέπει να επιταχυνθούν άμεσα. Η Cosmote έχει ανακοινώσει την εμπορική διάθεση του δικτύου της, ενώ Nova και Vodafone σχεδιάζουν να ενεργοποιήσουν το δικό τους από το 2025. Όμως, η κατανάλωση δεδομένων αυξάνεται δραματικά – ξεπερνά ήδη τα 20 GB μηνιαίως ανά χρήστη – και οι υπάρχουσες υποδομές δεν επαρκούν.
Η ανάγκη για πύκνωση των κεραιών, επανεκτίμηση των στρατηγικών και αύξηση της χωρητικότητας είναι επιτακτική. Τα «γνήσια» δίκτυα 5G δεν είναι πολυτέλεια· είναι απαραίτητα για την κάλυψη των αυξανόμενων αναγκών και για να μην καταλήξει η Ελλάδα το «μαύρο πρόβατο» της Ευρώπης στις τηλεπικοινωνίες.
Ώρα για Δράση
Η Ελλάδα δεν έχει την πολυτέλεια να παραμένει θεατής. Οι πάροχοι, η πολιτεία και οι ρυθμιστικές αρχές πρέπει να συντονιστούν και να προχωρήσουν από τις εξαγγελίες στην υλοποίηση. Αν η χώρα θέλει να παίξει ρόλο στην ψηφιακή επανάσταση, πρέπει να το αποδείξει στην πράξη – με επενδύσεις, με δίκτυα υψηλών επιδόσεων και με σεβασμό στις ανάγκες των καταναλωτών.
Το 5G είναι εδώ, αλλά η ερώτηση είναι: θα το αξιοποιήσει η Ελλάδα ή θα παραμείνει απλώς μια χαμένη ευκαιρία;
