Ο Νίκος Χριστοδούλου, Leader της Deloitte Ελλάδας μιλάει στο ICT weekly για την πορεία του Ψηφιακού Μετασχηματισμού στην Ελλάδα, τα εργαλεία που προσφέρει το Ταμείο Ανάκαμψης και το πως αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τις μικρές και μεγάλες εταιρείες και τον ρόλο της εταιρείας στο ψηφιακό μέλλον της χώρας.
ICT weekly: Κύριε Χριστοδούλου, πρόσφατα, για λογαριασμό του ΣΕΠΕ, παρουσιάσατε μια μελέτη βάσει της οποίας ο κλάδος των ΤΠΕ μπορεί να ξεπεράσει σε αξία τα 7,8 δισ. ευρώ το 2022. Υπό το πρίσμα αυτό, πολλοί θα έλεγαν ότι η Ελλάδα έχει τη δυνατότητα να γίνει ένα διεθνές hub ψηφιακής τεχνολογίας. Θεωρείτε πως η χώρα έχει όλα τα εχέγγυα ώστε να διεκδικήσει το ρόλο ενός ισχυρού τεχνολογικού hub στην περιοχή;
Νίκος Χριστοδούλου: Είναι γεγονός ότι ο ψηφιακός μετασχηματισμός, ο οποίος μετά το ξέσπασμα της πανδημίας επιταχύνθηκε, διαμόρφωσε στην Ελλάδα ένα νέο επιχειρηματικό πλαίσιο, που στηρίζεται στην ψηφιοποίηση του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα και στην άνοδο των νέων τεχνολογιών. Η πρωτοφανής αυτή τεχνολογική επιτάχυνση μαζί με τις τελευταίες σημαντικές επενδύσεις σε ψηφιακές υποδομές από κορυφαίες εγχώριες και ξένες εταιρείες, όπως η Microsoft, η Digital Realty, η Vodafone, ο OTE, η Deloitte και άλλες, θεωρώ πως αλλάζουν το προφίλ της χώρας μας και της επιτρέπουν πράγματι να αναδειχθεί σε ένα διεθνές hub ψηφιακής τεχνολογίας. Σ’ αυτό ευελπιστούμε να συμβάλλουν καθοριστικά και οι πόροι του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας Ελλάδα 2.0, ένας πυλώνας του οποίου είναι ο Ψηφιακός Μετασχηματισμός. Η ορθή και δίκαιη διαχείριση και επένδυση των κονδυλίων αυτών, σε συνδυασμό με την ψηφιακή εκπαίδευση και κατάρτιση του εργατικού δυναμικού στη χώρα θα φέρουν στην Ελλάδα σε μια πολύ ισχυρή θέση ως τεχνολογικό κέντρο για την Ευρώπη.
ICT weekly: Τι πιστεύετε πως είναι αυτό που θα μπορούσε να αποτελέσει τροχοπέδη προς αυτή την κατεύθυνση; Η χώρα διαθέτει το απαραίτητο ανθρώπινο δυναμικό, την ποιότητα ζωής και την πολιτική σταθερότητα για να το επιτύχει;
Νίκος Χριστοδούλου: Η ποιότητα ζωής και η πολιτική σταθερότητα είναι δύο προϋποθέσεις που θεωρώ ότι είναι δεδομένες σήμερα. Για να μετατραπεί η Ελλάδα σε «κόμβο» τεχνολογίας πρέπει να υφίστανται 3 ακόμη σημαντικές προϋποθέσεις: το απαιτούμενο ρυθμιστικό περιβάλλον, η περαιτέρω ανάπτυξη των δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού και οι ψηφιακές υποδομές. Δηλαδή, για να πετύχουμε τον στόχο να μετατραπεί η Ελλάδα σε «κόμβο» τεχνολογίας θα πρέπει να αναδείξουμε και να αναβαθμίσουμε ακόμα περισσότερο το υψηλού επιπέδου επιστημονικό δυναμικό που διαθέτει η χώρα στον κλάδο της ψηφιακής τεχνολογίας, δημιουργώντας κέντρα έρευνας και ανάπτυξης και κόμβους καινοτομίας, να δημιουργήσουμε ακόμη και ξενόγλωσσες σχολές για την προσέλκυση ταλέντων και επενδύσεων από το εξωτερικό και να αναπτύξουμε τις ψηφιακές υποδομές και τα δίκτυα προκειμένου να εξασφαλίσουν στη δημόσια διοίκηση, στις επιχειρήσεις και στους καταναλωτές πρόσβαση σε σύγχρονες υποδομές και υπηρεσίες ψηφιακών επικοινωνιών. Τέλος θα πρέπει η Πολιτεία να επικεντρωθεί στην περαιτέρω βελτίωση του θεσμικού και φορολογικού πλαισίου, που θα βοηθήσουν σημαντικά στον μετασχηματισμό της Ελλάδας σε «κόμβο» τεχνολογίας.
ICT weekly: Στη φετινή έκθεση Global 500 της Brand Finance, η Deloitte ανακηρύχθηκε ως το ισχυρότερο και πολυτιμότερο brand στον τομέα των εμπορικών υπηρεσιών στον κόσμο και μάλιστα για 4η συνεχόμενη χρονιά. Σε τι οφείλεται αυτή η διάκριση και τι σημαίνει για εσάς, όπως και για την εταιρεία γενικότερα;
Νίκος Χριστοδούλου: Το γεγονός ότι η Deloitte συνεχίζει για 4η συνεχόμενη χρονιά να κερδίζει την αναγνώριση από μεγάλους Οίκους αξιολόγησης, όπως είναι η Brand Finance, εν μέσω μάλιστα μιας άνευ προηγουμένου παγκόσμιας πανδημίας διετούς διάρκειας, αποτελεί τη μεγαλύτερη απόδειξη για την προσαρμοστικότητα και κυρίως την αποτελεσματικότητα των υπηρεσιών μας. Στεκόμαστε δίπλα στους πελάτες µας προβλέποντας και διαβλέποντας τις ανάγκες τους, και αξιοποιώντας τις δεξιότητες των ανθρώπων μας, ώστε να προσφέρουμε αποτελεσματικές λύσεις που δημιουργούν προστιθέμενη αξία για τις επιχειρήσεις.
ICT weekly: Ο συνδυασμός εργαλείων μέσα από το Ταμείο Ανάκαμψης και το ΕΣΠΑ στον τομέα της ψηφιακής τεχνολογίας, αναμένεται καταιγιστικός το επόμενο διάστημα. Η εξέλιξη αυτή, ποιόν «χάρτη» πιστεύετε πως θα αλλάξει περισσότερο: των μεγάλων επιχειρήσεων, των μικρομεσαίων ή των οργανισμών; Και με ποιο τρόπο;
Νίκος Χριστοδούλου: Οι ευκαιρίες που προκύπτουν από την εισροή κεφαλαίων από το Ταμείο μπορεί να είναι ευλογία για όλους, αν τα κεφάλαια διοχετευθούν όχι αποκλειστικά στις μεγάλες επιχειρήσεις αλλά και στις μικρομεσαίες, που αποτελούν και τη ραχοκοκαλιά της ελληνικής οικονομίας και που έχουν στερηθεί κεφαλαίων τις δυο τελευταίες δεκαετίες. Αν αυτό δεν συμβεί, θα διαταραχθεί η ισορροπία της αγοράς και οι μεγάλες εταιρείες θα γιγαντωθούν ενώ οι μικρές θα συρρικνωθούν περαιτέρω. Σε αυτό το πλαίσιο, στόχος μας στην Deloitte είναι να βοηθήσουμε τις μεγάλες ελληνικές επιχειρήσεις να επεκταθούν και να γίνουν πιο ανταγωνιστικές σε ευρωπαϊκό επίπεδο και τις μικρομεσαίες να ενδυναμωθούν οικονομικά για να μπορέσουν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της τοπικής αγοράς.
Οι προκλήσεις που θα αντιμετωπίσουν τώρα οι επιχειρήσεις είναι να επιδείξουν υψηλό επίπεδο ωριμότητας στην προετοιμασία και την παρουσίαση επενδύσεων που μπορεί να έχουν ενδιαφέρον για τις τράπεζες, με βάση τις αρχές του NGEU για την πράσινη και την ψηφιακή ανάπτυξη. Αυτές οι επενδύσεις θα ενισχύσουν και την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων και θα δημιουργήσουν τόνωση της δραστηριότητας και των θέσεων εργασίας. Ταυτόχρονα, θα δώσουν μεγάλη ώθηση σε πολλούς κλάδους της οικονομίας, όπως είναι αυτοί της πληροφορικής, της ενέργειας, του τουρισμού και της βιομηχανίας.
ICT weekly: Πόσο έτοιμες πιστεύετε ότι είναι οι «παραδοσιακές» επιχειρήσεις και βιομηχανίες απέναντι στο ψηφιακό αύριο; Σε ποιους τομείς θα πρέπει να δώσουν μεγαλύτερο βάρος;
Νίκος Χριστοδούλου: Είναι γεγονός ότι η πρόοδος που σημειώθηκε στον ψηφιακό μετασχηματισμό των εταιρειών και της κοινωνίας, κυρίως τα προηγούμενα δύο έτη, ισοδυναμεί με την πρόοδο που θα πραγματοποιούνταν σε πέντε χρόνια με ρυθμούς προ-πανδημίας. Μέσα από αυτήν τη διαδικασία πιστεύω επομένως ότι οι επιχειρήσεις έχουν με γρήγορους ρυθμούς υιοθετήσει την ψηφιακή τους προσαρμογή και υλοποιούν σημαντικές επενδύσεις σε νέες διαδικασίες και τρόπους οργάνωσης που συνεπάγονται οι τεχνολογίες στη Βιομηχανία 4.0.
Αν έπρεπε να κάνω μια προτεραιοποίηση για το που θα πρέπει να δώσουν μεγαλύτερο βάρος οι επιχειρήσεις, θα ξεκινούσα από την εστίαση σε επενδύσεις σύγχρονων ψηφιακών τεχνολογιών διαχείρισης πελατών και ηλεκτρονικού εμπορίου γιατί σε αυτές τις περιοχές υπάρχει σημαντικό περιθώριο βελτίωσης. Και σε ένα δεύτερο επίπεδο στην ενσωμάτωση σύγχρονων τεχνολογιών αιχμής όπως 5G, Cloud, Big Data, AI, IoT.
Σύμφωνα με την πρόσφατη μελέτη του ΣΕΒ, τα ψηφιακά άλματα που κάνει η χώρα, δείχνουν πως δεν είναι αρκετά για κλείσει η ψαλίδα με την υπόλοιπη Ευρώπη. Ποια και πόσο τολμηρά πιστεύετε πως πρέπει να είναι τα επόμενα βήματά μας για να μειώσουμε την απόσταση;
Νίκος Χριστοδούλου: Πράγματι, η Ελλάδα ανέβηκε το 2020 επτά θέσεις στον παγκόσμιο χάρτη της ψηφιακής ανταγωνιστικότητας, σύμφωνα με το Digital Competitiveness Ranking, που αξιολογεί παγκοσμίως 63 οικονομίες στη χρήση των ψηφιακών τεχνολογιών, φτάνοντας στην 46η θέση. Τα τελευταία τρία χρόνια γίνονται πολύ τολμηρά και σημαντικά βήματα για το κλείσιμο της ψαλίδας με την υπόλοιπη Ευρώπη. Δεν ξέρω αν χρειάζονται περισσότερο τολμηρά βήματα ή απλώς ορθότερος προγραμματισμός και συντονισμός για την απορρόφηση και διαχείριση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης, ένα σημαντικό μέρος των οποίων θα επενδυθεί σε ψηφιακά έργα. Το όραμα και η στρατηγική υπάρχει, η συντονισμένη υλοποίηση είναι η πρόκληση για εμάς.
ICT weekly: Ποιος είναι ο ρόλος της Deloitte στο αύριο της χώρας;
Νίκος Χριστοδούλου: Στόχος μας στην Deloitte είναι να δημιουργούμε θετικό αντίκτυπο και αξία για την κοινωνία, το περιβάλλον και τους ανθρώπους μας. Ο ρόλος μας όπως προκύπτει από αυτόν τον στόχο είναι πολύπλευρος.
Αρχικά υποστηρίζουμε την κυβέρνηση και τη δημόσια διοίκηση ώστε να μπορέσει να εκτελέσει τα έργα που χρηματοδοτούνται από το Ταμείο Ανάκαμψης, ενώ υποστηρίζουμε την αξιοποίηση των δανείων του Ταμείου, βοηθώντας αφενός ως σύμβουλοι τους επενδυτές και ως αξιολογητές στο τραπεζικό σύστημα. Συνεργαζόμαστε επίσης με τους πελάτες μας προκειμένου να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις προς την πράσινη μετάβαση και τον ψηφιακό τους μετασχηματισμό, ώστε να καταστήσουν τις επιχειρήσεις τους βιώσιμες και ανταγωνιστικές στο σύγχρονο επιχειρηματικό περιβάλλον. Στηρίζουμε επίσης τις επιχειρήσεις στην πορεία τους προς την υιοθέτηση των κριτηρίων ESG που σχετίζονται με την προστασία του περιβάλλοντος, τη στήριξη της κοινωνίας και την εταιρική διακυβέρνηση, που είναι πλέον στρατηγικός μονόδρομος για όλους.
Σημαντικό θεωρούμε τον ρόλο μας και στο κομμάτι της εκπαίδευσης του ταλέντου στη χώρα στην ανάπτυξη των δεξιοτήτων των νέων, με έμφαση στις ψηφιακές δεξιότητες, και της σύνδεσης των νέων με την αγορά, με τη συνεργασία των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων. Εξάλλου η κάλυψη του «ψηφιακού χάσματος» αποτελεί μια πρόκληση για τον επιχειρηματικό κόσμο στην Ελλάδα και η συνδρομή μας είναι από τους κυριότερους στόχους μας. Ταυτόχρονα, εφαρμόζοντας ένα υβριδικό μοντέλο εργασίας και με την ίδρυση των γραφείων μας σε 4 πόλεις στη χώρα, ενισχύουμε την αποκέντρωση, παρέχοντας ταυτόχρονα νέα εργασιακή, οικονομική και κοινωνική πνοή στις πόλεις αυτές, διατηρώντας και ενισχύοντας τους εργαζόμενους ώστε να μείνουν στους τόπους κατοικίας τους.