H πρόσφατη είσοδος του Καναδικών συμφερόντων επενδυτικού fund, Fiera Infrastructure στην «μικρή» Inalan πιστοποίησε την άνοδο και τις προοπτικές των υποδομών οπτικών ινών στην Ελλάδα, η οποία αναδεικνύεται σε «βασικό παίκτη» των τηλεπικοινωνιών σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Είναι ενδεικτικό πως μόλις πριν τρία χρόνια, η κάλυψη (homes passed) χρηστών στην Ελλάδα από δίκτυα πρόσβασης οπτικών ινών αντιστοιχούσε σε κάτι λιγότερο από το 1%. Σήμερα, εκτιμάται πως έχουμε ξεπεράσει κατά πολύ το 10%, ενώ για τα επόμενα 2-3 χρόνια αναμένουμε η χώρα μας να είναι είτε η ταχύτερα αναπτυσσόμενη αγορά στην Ευρώπη, είτε μία από τις δυο ή τρεις ταχύτερα αναπτυσσόμενες αγορές.
Οι πρωτοβουλίες των μεγάλων τηλεπικοινωνιών παρόχων για τη δωρεάν αναβάθμιση των ταχυτήτων και την ταχεία επέκταση του FTTH, αναβαθμίζουν τη χώρα, αλλάζουν ριζικά την καθημερινότητα και δημιουργούν νέες προοπτικές για την ψηφιακή ανάπτυξη. Παράλληλα, θα συμβάλλουν καθοριστικά στην επιτυχία της Βίβλου Ψηφιακού Μετασχηματισμού 2020-2025 και του Εθνικού Πλάνου Ευρυζωνικότητας 2021-2027, αλλά και στη σημαντική βελτίωση της απόκλισης της Ελλάδας από τον μέσο όρο του ευρωπαϊκού δείκτη Ψηφιακής Οικονομίας και Κοινωνίας, DESI.
Οι πρακτικές των Ελλήνων «παικτών»
Τι σχεδιάζουν όμως οι μεγάλοι παίκτες, ώστε να αλλάξει το τηλεπικοινωνιακό τοπίο της χώρας μας μέσα στην επόμενη πενταετία.
Inalan: Η εταιρεία, που ιδρύθηκε το 2014 με κεφάλαια κάτω από 2 εκατ ευρώ, δραστηριοποιείται στα βόρεια προάστεια της Αθήνας και την Θεσσαλονίκη, δημιουργώντας το δικό της δίκτυο οπτικών ινών. Στόχος της εταιρείας είναι η κάλυψη 1,6 εκατ. νοικοκυριών μέσα στα επόμενα χρόνια, επενδύοντας σχεδόν το σύνολο των εσόδων της στο ιδιόκτητο δίκτυο της, κάτι που φαίνεται και από τα οικονομικά στοιχεία της εταιρείας, η οποία το 2020 είχε κύκλο εργασιών 1,6 εκατ. ευρώ και καθαρά κέρδη «μόλις» 8.900 ευρώ. Η είσοδος της Fiera Infrastructure αναμένεται να βοηθήσει την Inalan να πετύχει τον στόχο κάλυψης και να επεκτείνει γεωγραφικά τις διαθέσιμες υπηρεσίες της εταιρείας.
Η Fiera Infrastructure διαθέτει υπό διαχείριση περιουσιακά στοιχεία 175 δις,. δολάρια Καναδά και τουλάχιστον 50 assets σε επιχειρήσεις κοινής ωφελείας, μεταφορές, τηλεπικοινωνίες, ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και ΣΔΙΤ, ενώ πρόσφατα απέκτησε την Islalink η οποία διαθέτει ένα υποθαλάσσιο δίκτυο οπτικών ινών μέσω του οποίο παρέχεται όδευση μεταξύ Αθήνας και Μιλάνο. Με αφορμή την επένδυση στην Inalan, η καναδική εταιρεία επιδιώκει να επεκτείνει την παρουσία της στην ευρωπαϊκή αγορά τηλεπικοινωνιών
ΟΤΕ: Σε αυτό το ψηφιακό “άλμα” της Ελλάδας συμβάλλει καθοριστικά ο Όμιλος ΟΤΕ, ο οποίος με συνολική αύξηση των επενδύσεων, που θα ξεπεράσουν τα 3 δισ. ευρώ μέχρι το 2027, θα καλύψει τα 2/3 των γραμμών της χώρας με οπτική ίνα, φέρνοντάς τη σε 3 εκατ. σπίτια και επιχειρήσεις. Ήδη, πρόσβαση σε οπτική ίνα μέχρι το σπίτι μέσω του CosmoteFiber, του μεγαλύτερου δικτύου οπτικών ινών στη χώρα, έχουν 650.000 νοικοκυριά και επιχειρήσεις σε όλη την Ελλάδα, ενώ στόχος μέχρι το τέλος του 2022 είναι το 1 εκατ. γραμμές.
Επιπλέον, ο Όμιλος έλαβε τη στρατηγική απόφαση να αναβαθμίσει, εντελώς δωρεάν, τις ταχύτητες του σταθερού ευρυζωνικού internet που απολαμβάνουν σήμερα οι συνδρομητές Cosmote, όπου αυτό είναι τεχνολογικά εφικτό, αυξάνοντας εντυπωσιακά τη διείσδυση των υπερυψηλών ταχυτήτων.
Με αυτή την πρωτοβουλία, περισσότεροι από 750.000 οικιακοί και εταιρικοί πελάτες, σε περιοχές που δεν έχει φτάσει ακόμη η οπτική ίνα μέχρι το σπίτι και την επιχείρηση, θα δουν τις ταχύτητές τους να αναβαθμίζονται χωρίς χρέωση στην αμέσως επόμενη εμπορικά διαθέσιμη ταχύτητα, μέσα στο 2022, χωρίς να προβούν σε καμία ενέργεια. Θα ενημερωθούν, αμέσως μετά την ολοκλήρωση της αναβάθμισης, μέσω του λογαριασμού σταθερής, της εφαρμογής My COSMOTE App και με γραπτό μήνυμα (sms). Ήδη, η αναβάθμιση ταχυτήτων έχει υλοποιηθεί σε 350.000 πελάτες.
VODAFONE: Στην επόμενη διετία, η Vodafone θα προχωρήσει στην κατασκευή και ανάπτυξη νέων δικτύων FTTH σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Βόλο, Κοζάνη και Ιωάννινα και σε περιοχές που είχαν μείνει εκτός του αρχικού πλάνου – Στόχος η διασύνδεση άνω των 800.000 νοικοκυριών και επιχειρήσεων έως το 2024
To επενδυτικό πρόγραμμα κατασκευής δικτύων νέας γενιάς μέχρι το σπίτι (Fiber to the Home – FTTH) επιταχύνει η Vodafone Ελλάδας με στόχο την επέκτασή τους σε ακόμη περισσότερα σημεία στην Ελλάδα, συμπεριλαμβάνοντας μάλιστα στον σχεδιασμό της και νέες περιοχές, που είχαν μείνει εκτός του προηγούμενου μεγάλου έργου ψηφιακών υποδομών της περιόδου 2016-2020.
Σκοπός του επενδυτικού προγράμματος είναι η επιτάχυνση της ψηφιακής μετάβασης της Ελλάδας, καθώς η Vodafone θα μπορεί να διασυνδέσει μέχρι το 2024 πάνω από 800.000 νοικοκυριά και επιχειρήσεις με δίκτυα FTTH και με υπηρεσίες υπερυψηλών ταχυτήτων, αλλά και με δίκτυα FTTC.
Ειδικότερα, η Διεύθυνση Δικτύου και οι τεχνικές ομάδες της Vodafone αυτό το διάστημα κατασκευάζουν δίκτυα νέας γενιάς σε περιοχές της Αθήνας, όπως το Γηροκομείο, η Κυψέλη, το ιστορικό κέντρο, το Κουκάκι, το Παγκράτι και ο Νέος Κόσμος, ενώ εργασίες κατασκευής δικτύου FTTH πραγματοποιούνται στο κέντρο του Πειραιά και στις Αχαρνές. Αντίστοιχες εργασίες υλοποιούνται στη Θεσσαλονίκη (ιστορικό κέντρο και Ελευθέριο – Κορδελιό), αλλά και σε Πάτρα, Ιωάννινα, Βόλο, Βέροια και Κοζάνη.
Στην επόμενη διετία, η Vodafone θα προχωρήσει στην κατασκευή και ανάπτυξη νέων δικτύων FTTH και σε άλλα Αστικά Κέντρα Τηλεπικοινωνιών σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Βόλο, Κοζάνη και Ιωάννινα, καλύπτοντας τους εσωτερικούς δακτυλίους, ενώ θα εντάξει στο επενδυτικό της πλάνο και την κάλυψη με FTTH περιοχών που είχαν μείνει εκτός του αρχικού πλάνου.
Έτσι, στο τέλος του επενδυτικού προγράμματος, η Vodafone θα διαθέτει ιδιόκτητο δίκτυο FTTH και FTTC που θα επιτρέπει σε 800.000 νοικοκυριά και επιχειρήσεις να έχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες νέας γενιάς και θα συμβάλλει στην ψηφιακή μετάβαση της Ελλάδας, μέσα από ένα επενδυτικό πρόγραμμα ύψους 600 εκατ. ευρώ για την ανάπτυξη των καλύτερων ψηφιακών υπηρεσιών και υποδομών στην Ελλάδα.
ΔΕΗ: Περί τα τρία εκατομμύρια σπίτια σε πέντε χρόνια από σήμερα έχει στόχο να καλύψει το δίκτυο οπτικών ινών που αναπτύσσει η ΔΕΗ. Μάλιστα, μέσα στους επόμενους οκτώ μήνες στόχος του μεγαλύτερου ενεργειακού παρόχου στην Ελλάδα είναι το δίκτυο οπτικών ινών να καλύψει 450.000 σπίτια σε δέκα δήμους. Τα εν λόγω στοιχεία γνωστοποίησε πρόσφατα ο Αναπληρωτής Διευθύνων Σύμβουλος ΔΕΗ, Αλέξανδρος Πατεράκης, στο 5ο Συνέδριο Υποδομών και Μεταφορών.
Στόχος της ΔΕΗ είναι να καλύψει με οπτικές ίνες όλη την επικράτεια. Ξεκινώντας από τις μεγάλες πόλεις και σταδιακά να επεκτείνεται στην περιφέρεια και σε απομακρυσμένα σημεία. Από το ερχόμενο φθινόπωρο, θα ξεκινήσει σε συνεργασία με τηλεπικοινωνιακούς παρόχους. Πρόκειται για ένα έργο ύψους 800 εκατ. ευρώ. Τα 530 εκατ. ευρώ θα αντληθούν από έκδοση ομολόγου (bond project financing) και τα υπόλοιπα από αύξηση μετοχικού κεφαλαίου.
Το δίκτυο οπτικών ινών θα ενσωματωθεί στην ήδη υπάρχουσα υποδομή της ΔΕΗ, είτε εναέρια είτε υπόγεια. Ωστόσο, θα παρέχουμε μόνο υποδομή. Τις υπηρεσίες πρόσβασης και υπηρεσίες προστιθέμενης αξίας θα αναλάβουν οι τηλεπικοινωνιακοί πάροχοι. Με άλλα λόγια, η ΔΕΗ θα αποτελεί πάροχο χονδρικής προς του τηλεπικοινωνιακούς παίκτες.
NOVA – WIND: Η Nova – Wind έχει και την τεχνογνωσία και τη δυνατότητα να υποστηρίξει το ψηφιακό μέλλον που έρχεται. Ήδη επενδύει σε οπτικές ίνες και 5G και γενικά σε τεχνολογίες αιχμής, ενώ δρομολογεί επενδύσεις και στη συνδρομητική τηλεόραση.
Όλα αυτά, αποτελούν εξάλλου και βασικό κομμάτι της στρατηγικής της United Group, καθώς όπως είχε αναφέρει η διευθύνουσα σύμβουλος της United Group, Victoriya Boklag μετά την ανακοίνωση της εξαγοράς της Wind, «ο ψηφιακός μετασχηματισμός και η ανάπτυξη των οπτικών ινών είναι σε εξέλιξη στην Ελλάδα. Μέσα από τις επενδύσεις που θα υλοποιήσουμε και την εκτεταμένη εμπειρία μας από οχτώ διεθνείς αγορές, είμαστε έτοιμοι να διαδραματίσουμε καθοριστικό ρόλο και στους δύο αυτούς τομείς, φέρνοντας εξαιρετικά προϊόντα και κορυφαία εξυπηρέτηση στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις της Ελλάδας».
Οι αποφάσεις για το δίκτυο οπτικών ινών αναμένεται να ληφθούν σύντομα, ωστόσο θεωρείται βέβαιο πως θα προχωρήσει το επενδυτικό πρόγραμμα που είχε προαναγγείλει η Wind, ύψους 150 εκατ. ευρώ για την επόμενη πενταετία, και πιθανότατα ανάμεσα στις πιο σημαντικές αποφάσεις που θα πρέπει να πάρει το νέο συμβούλιο θα είναι η επέκταση και πέρα από τις 600.000 συνδέσεις FTTH που στόχευε η Wind.
Στους 773 εκατομμύρια οι ενεργοί χρήστες οπτικών ινών παγκοσμίως
Τα δίκτυα πρόσβασης οπτικών ινών προσφέρουν πολλά πλεονεκτήματα σε σχέση με άλλες τεχνολογίες δικτύων, όπως μεγαλύτερες ταχύτητες, χαμηλότερες καθυστερήσεις (latencies), μικρότερο κόστος ανά μονάδα ταχύτητας (ευρώ/Mbps) και μεγαλύτερη αξιοπιστία, ενώ αποτελούν ταυτόχρονα την τεχνολογικά ασφαλέστερη και την πλέον αποδεδειγμένη στο πεδίο (field proven) τεχνολογία σταθερών δικτύων με σαφές μελλοντικό/τεχνολογικό πλάνο περαιτέρω ανάπτυξης (25/50 Gbps GPON).
Δίκτυα πρόσβασης οπτικών ινών έχουν αναπτυχθεί ευρύτατα στην περιοχή της Ασίας – Ειρηνικού, στη Βόρεια Αμερική, ενώ ταχύτατα αναπτύσσονται και στη Λατινική Αμερική, κυρίως στη Βραζιλία, στο Μεξικό και στην Αργεντινή.
Σύμφωνα με την IDATE Digiworld, ο αριθμός των ενεργών χρηστών δικτύων πρόσβασης οπτικών ινών σε όλο τον κόσμο εκτιμάται ότι φτάνει σήμερα τα 773 εκατ., ενώ προβλέπεται να ξεπεράσει τα 974 εκατ. το 2025. Αντίστοιχα το 2022 σε επίπεδο κάλυψης (homes passed), τα δίκτυα πρόσβασης οπτικών ινών φτάνουν σε 1,1 δισ. νοικοκυριά, ενώ το 2025 αναμένεται να προσεγγίζουν τα 1,4 δισ. νοικοκυριά.
Στην Ευρώπη, η ανάπτυξη των δικτύων πρόσβασης οπτικών ινών κάνει επίσης πραγματικά βήματα προόδου, αλλά στην ήπειρό μας οι οπτικές ίνες πρέπει να ανταγωνιστούν τα ώριμα (και ικανά) δίκτυα χαλκού που διαθέτουν και εξακολουθούν να χρησιμοποιούν οι Ευρωπαίοι πάροχοι.
Σύμφωνα πάλι με εκτιμήσεις της IDATE, ο αριθμός των χρηστών δικτύων πρόσβασης οπτικών ινών το 2022 στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στο Ηνωμένο Βασίλειο θα φτάσει τα 71 εκατ., ενώ το 2025 θα ξεπεράσει τα 103 εκατ. –σημαντικά υψηλότερη ανάπτυξη δηλαδή σε σχέση με τον αντίστοιχο παγκόσμιο μέσο όρο– και η κάλυψη (homes passed) από 127 εκατ. το 2022 θα φτάσει τα 169 εκατ. το 2025.
Σημαντική η συνεισφορά της οπτικής ίνας στο αποτύπωμα άνθρακα
Η υιοθέτηση (και εξάπλωση) των δικτύων οπτικών ινών στη χώρα δεν αφορά «απλά» την ανάπτυξη της ευρυζωνικότητάς μας, αλλά την ολοκλήρωση του ευρύτερου στρατηγικού σχεδιασμού για τον μετασχηματισμό της Ελλάδας σε μια σύγχρονη ευρωπαϊκή χώρα «νέας γενιάς».
Τα ευρυζωνικά δίκτυα συνεισφέρουν σημαντικά στο αποτύπωμα άνθρακα των ΤΠΕ. Το 2020, για παράδειγμα, η συνεισφορά αυτή εκτιμάται ότι ήταν της τάξης του 20%-35% του συνολικού ενεργειακού αποτυπώματος του κλάδου.
Σε σχέση με τα συμβατικά δίκτυα που στηρίζονται στον χαλκό, τα δίκτυα οπτικών ινών είναι περισσότερο φιλικά προς το περιβάλλον, επιτυγχάνοντας εξαιρετικά χαμηλότερες εκπομπές CO2. Πρόσφατη έρευνα στη Γερμανία έδειξε ότι η μέση ετήσια κατανάλωση ενέργειας ανά χρήστη δικτύου τεχνολογίας πρόσβασης χαλκού VDSL2 είναι, σε σχέση με τα δίκτυα οπτικών ινών GPON και XG-PON, μέχρι και 16 φορές υψηλότερη, ενώ η εταιρεία Telefónica αναφέρει ότι ήδη, από τη σταδιακή κατάργηση των δικτύων χαλκού και τη μετάβαση σε δίκτυα πρόσβασης οπτικών ινών, έχει επιτύχει περίπου 60% εξοικονόμηση ενέργειας στη λειτουργία των δικτύων της.
Η επιτάχυνση της ανάπτυξης δικτύων πρόσβασης οπτικών ινών απαιτεί σημαντικές πολιτικές και ρυθμιστικές παρεμβάσεις. Είναι απαραίτητη η διαμόρφωση πολιτικών που ενθαρρύνουν τις επενδύσεις και προωθούν τη λογική των δικτύων ανοικτής πρόσβασης, αλλά παράλληλα υποστηρίζουν και την πλευρά της ζήτησης, ώστε οι υποδομές αυτές που αναπτύσσονται να είναι προσβάσιμες και μακροπρόθεσμα οικονομικά βιώσιμες.
