Σε μια νέα και πολλά υποσχόμενη εποχή ψηφιακών δυνατοτήτων μπαίνει η Ελλάδα, θέτοντας στο επίκεντρο της στρατηγικής της την έμπρακτη αξιοποίηση αναδυόμενων τεχνολογιών, όπως η τεχνητή νοημοσύνη και το Internet of Things. Τον δρόμο προς αυτήν τη νέα εποχή ανοίγει το νομοσχέδιο του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης “Αναδυόμενες τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών, ενίσχυση ψηφιακής διακυβέρνησης και άλλες διατάξεις”.
Το νομοσχέδιο, επί του οποίου ξεκίνησε τη Δευτέρα η συζήτηση στη Βουλή, αρθρώνεται σε τρία μέρη. Το πρώτο αφορά τη δημιουργία θεσμικού πλαισίου για την αξιοποίηση των δυνατοτήτων της τεχνητής νοημοσύνης από φορείς του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα και την ενίσχυση της ανθεκτικότητας της δημόσιας διοίκησης απέναντι σε απειλές στον κυβερνοχώρο.
Το δεύτερο μέρος του σχεδίου νόμου αφορά την αξιοποίηση των δυνατοτήτων που παρέχουν οι τεχνολογίες του Internet of Things, των drones, του blockchain και της τρισδιάστατης εκτύπωσης τόσο στον δημόσιο, όσο και στον ιδιωτικό τομέα.
Τέλος, το τρίτο μέρος του σχεδίου νόμου αφορά την εφαρμογή του Εθνικού Προγράμματος Απλούστευσης Διαδικασιών σε επιμέρους τομείς, που αποσκοπούν στην περαιτέρω απλούστευση διαδικασιών του δημόσιου τομέα, καθώς και ρυθμίσεις που στοχεύουν στην εδραίωση του ψηφιακού μετασχηματισμού και στην αναβάθμιση των ψηφιακών δεξιοτήτων.
Τεχνητή νοημοσύνη στο Δημόσιο
Το νομοσχέδιο εισάγει το απαραίτητο ρυθμιστικό πλαίσιο μέσα στο οποίο θα αξιοποιηθούν με ασφάλεια οι τεχνολογίες τεχνητής νοημοσύνης από φορείς του δημοσίου τομέα. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη χρήση συστημάτων, που συμμετέχουν στη λήψη μιας απόφασης ή υποστηρίζουν αυτήν.
Επιπλέον, θεσπίζεται το κανονιστικό πλαίσιο για την εφαρμογή της εθνικής στρατηγικής σχετικά με την ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης στην Ελλάδα. Προς τον σκοπό αυτό θα συσταθούν ειδικές επιτροπές με αρμοδιότητα τη διαμόρφωση πολιτικών για τη βέλτιστη εφαρμογή της ανωτέρω στρατηγικής.
Περαιτέρω, μέσω του νομοσχεδίου επιχειρείται η αξιοποίηση αναδυόμενων τεχνολογιών για την περαιτέρω θωράκιση του δημόσιου τομέα έναντι κυβερνοεπιθέσεων. Στο πλαίσιο αυτό προβλέπεται η δημιουργία Παρατηρητηρίου Ανάλυσης Υβριδικών Απειλών, όπως και η σύσταση Εθνικής Αρχής Πιστοποίησης Κυβερνοασφάλειας, αλλά και Εθνικού Κέντρου Συντονισμού για την Κυβερνοασφάλεια.
Επίσης θεσμοθετούνται ρόλοι, όπως Υπεύθυνος Ασφάλειας Συστημάτων Πληροφορικής και Επικοινωνιών σε κάθε φορέα της Κεντρικής Κυβέρνησης.
Σε ρυθμούς ΙοΤ το Δημόσιο
Στο μεταξύ, με το νομοσχέδιο εισάγεται πρώτη φορά ρυθμιστικό πλαίσιο για την αξιοποίηση των κυριότερων τεχνολογιών, που αναδύονται μέσω της 4ης βιομηχανικής επανάστασης. Συγκεκριμένα, εισάγονται ρυθμίσεις για τη διαφανή και ασφαλή λειτουργία των συσκευών τεχνολογίας του Internet of Things από φορείς κρίσιμων υποδομών του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα και από τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Επίσης, εισάγονται ρυθμίσεις για την παροχή ταχυδρομικών υπηρεσιών μέσω συστημάτων μη επανδρωμένων αεροσκαφών (ΣμηΕΑ – Drones). Ειδικότερα, στο σχέδιο νόμου υπάρχει μέριμνα ώστε, κατά την κατάρτιση του Εθνικού Κανονισμού Κατανομής Ζωνών Συχνοτήτων, να λαμβάνονται υπόψιν οι ιδιαιτερότητες των ΣμηΕΑ για τον καθορισμό των γενικών αρχών εναρμονισμένης χρήσης του ραδιοφάσματος.
Στο μεταξύ, οριοθετούνται τα βασικά στοιχεία των εφαρμογών της τεχνολογίας κατανεμημένου καθολικού (Blockchain). Μέσω των συγκεκριμένων διατάξεων ρυθμίζονται ζητήματα σχετικά με το κύρος, την ισχύ και τη δεσμευτικότητα εργαλείων, όπως τα “έξυπνα συμβόλαια”, με στόχο να αποτελέσουν μέσο ενίσχυσης της ασφάλειας των συναλλαγών.
Επίσης, καθιερώνεται το νομικό πλαίσιο σχετικά με την τρισδιάστατη εκτύπωση (3D printing), δημιουργώντας ένα πλέγμα δικαιωμάτων και υποχρεώσεων των παραγόντων, που συμμετέχουν στην αλυσίδα εφοδιασμού προϊόντων τρισδιάστατης εκτύπωσης (κατασκευαστής, μεσάζοντες, διανομείς). Το σχέδιο νόμου ρυθμίζει ιδίως το πλαίσιο για την προστασία δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας, συμπληρώνοντας το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο.