Η ψηφιακή επανάσταση έχει αναδυθεί την τελευταία δεκαετία ως ένας από τους κύριους μοχλούς αλλαγής στον τομέα των λιμένων και της ναυτιλίας, με τον μετασχηματισμό τους και τη μετάβασή τους σε πραγματικά αυτοματοποιημένους «έξυπνους λιμένες».
Ο ΟΛΗ βελτιώνει σε αυτό τον τομέα συνεχώς τη θέση του, χρησιμοποιεί καινοτόμες τεχνολογίες και συμμετέχει σε Projects ως τοπικός end user που βασίζονται σε ψηφιακά δίδυμα.
Σύγχρονες τεχνολογίες κάνουν εφικτά τα ψηφιακά δίδυμα συστημάτων, φυσικών είτε τεχνικών, που συνδυασμένα προσομοιώνουν σε πραγματικό χρόνο τις επιμέρους διεργασίες που χαρακτηρίζουν τη λειτουργία τους, πχ. ψηφιακή βιομηχανική μονάδα, λιμάνι, εταιρεία, φυσικά φαινόμενα.
Μέσα από την πρωτοβουλία Green Deal και την ψηφιακή πολιτική που προωθεί η ΕΕ, προωθείται ως παγκόσμιος παίκτης στην προστασία του περιβάλλοντος και την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Κεντρικός άξονας της στρατηγικής αποτελεί η πρωτοβουλία Destination Earth (DestinE), που έχει ως στόχο την ανάπτυξη ενός υψηλής ακρίβειας ψηφιακού διδύμου για τη Γη (DTE), που θα παρακολουθεί και θα προσομοιώνει τις φυσικές και ανθρώπινες διαδικασίες και δραστηριότητες και θα προβλέπει τις επιπτώσεις τους με στόχο τη δραστική μείωση των εκπομπών CO2.
Το έργο ΙΛΙΑΔΑ (ILIAD) δημιουργεί το πρώτο ψηφιακό δίδυμο της θάλασσας (DTO) για την ΕΕ, προς ένταξη στην ομπρέλα του DTE. Θα αναπτύξει μια πλήρη αναπαράσταση της θάλασσας και των μηχανισμών της, συνδυάζοντας συλλογή δεδομένων πεδίου για ωκεανογραφικές μεταβλητές (ρεύματα, θερμοκρασία, αλατότητα, θρεπτικά, πλαστικά), με εγκατάσταση τοπικών συστημάτων παρακολούθησης, υπάρχουσες ευρωπαϊκές βάσεις δεδομένων, δορυφορική τηλεπισκόπηση, προγνωστικά ωκεανογραφικά μοντέλα και σύγχρονες υπολογιστικές υποδομές. Το ψηφιακό δίδυμο θα δίνει προσομοιώσεις των μεταβολών της κατάστασης της θάλασσας λόγω της κλιματικής αλλαγής και ανθρωπογενών δραστηριοτήτων και παρεμβάσεων, επιχειρησιακές προγνώσεις κατάστασης θάλασσας, ακραίων φαινομένων, έγκαιρη προειδοποίηση (πχ για θαλάσσια ρύπανση). Απευθύνεται σε χρήστες του θαλάσσιου χώρου, όπως λιμάνια, αλιείς, υδατοκαλλιέργειες, λιμενικό, ναυτιλομένους, εταιρείες εξόρυξης/εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων, δραστηριοποιημένους στον παράκτιο και θαλάσσιο τουρισμό και ευρωπαϊκούς/εθνικούς φορείς διαμόρφωσης πολιτικών για τη γαλάζια ανάπτυξη και τη γαλάζια οικονομία.
Η ΙΛΙΑΔΑ αναφέρθηκε στη Σύνοδο Κορυφής One Ocean Summit που πραγματοποιήθηκε από την Ευρωπαϊκή επιτροπή στη Brest της Γαλλίας 11 Φεβρουαρίου 2022, όπου η Πρόεδρος της Ε.Ε. κ. Von der Leyen, τόνισε πόσο σημαντικό είναι το συγκεκριμένο έργο για την επίτευξη των στόχων της πράσινης συμφωνίας για τη θάλασσα.
Στο πλαίσιο του ILIAD, το Εργαστήριο Παράκτιας και Θαλάσσιας Έρευνας θα αναβαθμίσει σε ψηφιακό δίδυμο της θαλάσσιας περιοχής γύρω από την Κρήτη την υπηρεσία Coastal Crete που λειτουργεί το εργαστήριο. Θα ενσωματώσει δεδομένα παρακολούθησης ωκεανογραφικών μεταβλητών, (κυματισμούς, ρεύματα, θερμοκρασία, πλαστικά), από νέας τεχνολογίας αισθητήρες που τεχνολογικοί εταίροι του ILIAD θα κατασκευάσουν και θα εγκατασταθούν στην παράκτια περιοχή της Κρήτης σε συνεργασία με το εργαστήριο. Το Coastal Crete θα αποτελέσει το πρώτο ελληνικό ψηφιακό δίδυμο της θάλασσας, παρέχοντας στους χρήστες υπηρεσίες πληροφόρησης για ασφαλή χρήση του θαλάσσιου χώρου και λεπτομερείς προγνώσεις, συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης, (ακραίοι κυματισμοί και επιπτώσεις σε εγκαταστάσεις), βελτιστοποίησης δρομολόγησης πλοίων (για μείωση εκπομπών CO2), αντιμετώπισης περιβαλλοντικών κινδύνων καθώς και δεδομένα πεδίου σε πραγματικό χρόνο (σε όποιους μπορούν να τα αξιοποιήσουν).
Σε αυτό το πλαίσιο ο Διευθύνων Σύμβουλος του ΟΛΗ κ. Μηνάς Παπαδάκης είχε συνάντηση με τον Διευθυντή Έρευνας Επικεφαλής Εργαστηρίου Παράκτιων & Θαλάσσιων Ερευνών ΙΤΕ-IACM κ. Νικόλαο Καμπάνη, στην οποία συζητήθηκε η συμμετοχή του ΟΛΗ, μεταξύ άλλων, ως τελικός χρήστης, που θα συμβάλλει περιγράφοντας τις ανάγκες του σε υπηρεσίες που θα αξιοποιούν και θα βασίζονται στα προγνωστικά και ιστορικά δεδομένα τα οποία θα διαχειρίζεται το ILIAD και τη παρουσίαση τους σε μια φιλική προς το χρήστη μορφή. Ενδιαφέρουσες επιλογές θα είναι ο σχεδιασμός βοηθημάτων ναυσιπλοΐας για την ασφαλή και μειωμένου αποτυπώματος CO2 προσέγγισης και χρήσης του λιμένα και της παράπλευρης θαλάσσιας περιοχής, ο σχεδιασμός βέλτιστων δρομολογίων πλοίων ως προς τις ενεργειακές ανάγκες και το αποτύπωμα σε CO2, πρόγνωση κατάστασης θάλασσας για τη τοπική διευκόλυνση και ασφάλεια της ναυσιπλοΐας.
Ο ΟΛΗ επίσης θα διευκολύνει παρέχοντας πρόσβαση στο χώρο γύρω από το λιμάνι για την εγκατάσταση και λειτουργία του δικτύου αισθητήρων και οργάνων που θα εμπλουτίσουν τη λειτουργία του COASTAL CRETE.
