Στις δέκα πρωτοβουλίες που έχει αναλάβει το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών στα πεδία των υποδομών και των μεταφορών αναφέρθηκε ο αρμόδιος Υπουργός, Χρήστος Σταϊκούρας, από το βήμα του The Third Thessaloniki Metropolitan Summit, στη Θεσσαλονίκη. Σημείωσε πως αν επιτευχθούν αυτές οι πρωτοβουλίες και τηρηθούν οι ημερομηνίες ορόσημα τότε η χώρα μας ενισχύει τη θέση της ως θετικό παράδειγμα σε αυτόν τον τομέα.
«Πράγματι γνωρίζουμε τον δυνητικό ρόλο των υποδομών και των μεταφορών στην οικονομική μεγέθυνση και την οικονομική ανάπτυξη, στη δημιουργία θέσεων απασχόλησης, στην ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής και στην ισχύ της χώρας. Στον πυρήνα της στρατηγικής μας είναι η αποτελεσματική προώθηση των υποδομών η ενίσχυση της ασφάλειας και της ποιότητας των υποδομών, η ενίσχυση των πράσινων υποδομών και μεταφορών, η προώθηση της παραγωγικότητας και της αποτελεσματικότητας όλων των δομών του τομέα. Επίσης, η ορθολογική αξιοποίηση των πολύτιμων υδάτινων πόρων εξαιρετικά σημαντικό για την επόμενη τετραετία, η ισότιμη συμμετοχή της χώρας στα διευρωπαϊκά δίκτυα μεταφορών. Η προσέγγιση αυτών των στόχων χρειάζεται -όπως ανέφερε- τη δημιουργική συνεργασία όλων των εμπλεκομένων φορέων εντός και εκτός Ελλάδος. Ο δημόσιος τομέας αποτελεί αναγκαία συνθήκη για την ανάπτυξη ενός ανταγωνιστικού τομέα ενώ ο ιδιωτικός τομέας αποτελεί αναγκαία συνθήκη για την παραγωγική ανάπτυξη του δημόσιου τομέα και μιας ανταγωνιστικής Ελλάδας.
Οι 10 δέσμες πολιτικών
1η Δέσμη Πολιτικών: Η υλοποίηση δημοσίων έργων
Σήμερα βρίσκονται σε εξέλιξη μεγάλα και μικρά έργα με στόχο σύγχρονες μεταφορές και ασφαλείς υποδομές. Το Μετρό Θεσσαλονίκης θα λειτουργήσει μέσα στο 2024. Μεθαύριο θα υπογραφεί η σύμβαση που καταθέσαμε στη Βουλή. Σημαντικό τμήμα του Ε65 παραδίδεται τους πρώτους μήνες του 2024 και το υπόλοιπο, μέχρι την Εγνατία, εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του 2025. Ο αυτοκινητόδρομος Πάτρα – Πύργος προχωρά. Έχει ήδη ολοκληρωθεί το 25% του έργου, και αναμένεται, στο σύνολό του, να παραδοθεί το 2025.Παρεμβάσεις στην υφιστάμενη εθνική οδών Πατρών – Πύργου. Η κατασκευή της Ανατολικής Εσωτερικής Περιφερειακής της Θεσσαλονίκης (Flyover) ξεκινά άμεσα. Το νέο αεροδρόμιο στο Καστέλι αναμένεται να παραδοθεί το 2027. Ο οδικός άξονας Ιωάννινα – Κακκαβιά επανα-δημοπρατείται τις αμέσως επόμενες ημέρες. Εξετάζεται ο τρόπος επανα-δημοπράτησης τμήματος του οδικού άξονα Λαμία-Καρπενήσι. Ο οδικός άξονας Μπράλος-Άμφισσα και η παράκαμψη της Χαλκίδας ξεκινούν να κατασκευάζονται μέσα στις αμέσως επόμενες εβδομάδες, με πρόδρομες εργασίες να υλοποιούνται σε κάποια τεχνικά έργα.
2η Δέσμη Πολιτικών: Η υλοποίηση μεγάλων αρδευτικών, εγγειοβελτιωτικών και αντιπλημμυρικών έργων
Σήμερα, βρίσκονται σε εξέλιξη μελέτες, ύψους 28,9 εκατ. ευρώ, για 11 μεγάλα αντιπλημμυρικά έργα. Υλοποιούνται άλλα 10, συνολικού ύψους 344 εκατ. ευρώ, στις Περιφέρειες Αττικής, Κεντρικής Μακεδονίας και Πελοποννήσου. Επίσης 4 έργα, ύψους 197 εκατ. ευρώ, είναι υπό ανάθεση. Όπως υπό ανάθεση είναι και 2 έργα ΣΔΙΤ, ύψους 497 εκατ. ευρώ. Στα ανωτέρω, προστίθενται 49 μεγάλα αρδευτικά έργα που έρχονται στην ευθύνη υλοποίησης του Υπουργείου από το Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, προϋπολογισμού 642 εκατ. ευρώ, και τα οποία βρίσκονται σε διαφορετικές φάσεις ωρίμανσης.
3η Δέσμη Πολιτικών: Ο έλεγχος και η συντήρηση υφιστάμενων έργων υποδομής.
Για παράδειγμα, οι γέφυρες αποτελούν σημαντικό μέρος του δομικού πλούτου της χώρας μας. Παρότι αντιστοιχούν – κατά μέσο όρο – μόλις στο 2-3% των χιλιομέτρων του οδικού δικτύου, αντιστοιχούν στο 30% περίπου του κόστους κατασκευής. Κάθε γέφυρα οφείλει να ελέγχεται, να αξιολογείται και να συντηρείται, ώστε να αποκαθίσταται η επιτελεστικότητά της και να παρεμποδίζεται η επιδείνωση των όποιων βλαβών παρουσιάζει. Να σημειωθεί ότι το σύνολο των δαπανών για την επισκευή μιας γέφυρας υπερβαίνει, συνήθως, το 20πλάσιο της κεφαλαιοποιημένης δαπάνης επιθεώρησης, συντήρησης και έγκαιρης αποκατάστασης. Το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών έχει ήδη συντάξει το Εθνικό Μητρώο Γεφυρών, που συνιστά την Ηλεκτρονική Βάση Δεδομένων, το Εθνικό Εγχειρίδιο Επιθεώρησης και Αξιολόγησης Γεφυρών, και τον Κανονισμό Επιθεώρησης και Συντήρησης Γεφυρών. Στο αμέσως προσεχές διάστημα, σε εφαρμογή Νόμου του 2022, θα εκδοθεί Υπουργική Απόφαση για την έγκριση του Κανονισμού και τη συγκρότηση της Διοικητικής Αρχής Γεφυρών, η οποία θα εποπτεύει την εφαρμογή και την τήρηση των κανόνων σε όλες τις γέφυρες με άνοιγμα μήκους άνω των 6 μέτρων.
4η Δέσμη Πολιτικών: Η ενίσχυση της ηλεκτροκίνησης
Το ποσοστό των ταξινομήσεων ηλεκτρικών και υβριδικών οχημάτων κυμαίνεται πλέον στο 10% ήταν 0,4% του 2019. Αυτό οφείλεται εν πολλοίς τα κίνητρα που έχει δώσει τα τελευταία χρόνια η κυβέρνηση. Ήδη την προηγούμενη εβδομάδα αιτήθηκαν 2.629 συμπατριώτες μας για υπαγωγή στο πρόγραμμα κινούμαι ηλεκτρικά δύο από τις αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου υποδομών και μεταφορών που έχουν την αρμοδιότητα για αυτό τα έργα. Εκτιμάται ότι θα εξεταστούν άλλες πέντε χιλιάδες αιτήσεις. Μάλιστα είναι εμφανής μία στροφή της αγοράς προς την μικρό κινητικότητα. Σημαντικό βέβαια θέμα είναι και τα σημεία φόρτισης που το 2019 ήταν 58 νωπά ενώ τώρα είναι πάνω από 3.500 και ο στόχος είναι να έχουμε 25 χιλιάδες σημεία φόρτισης το 2030.
5η Δέσμη Πολιτικών: Η ανανέωση του στόλου των λεωφορείων
Ο συνολικός σχεδιασμός προβλέπει την προμήθεια 1.300 λεωφορείων αντιρρυπαντικής τεχνολογίας έως το τέλος της τετραετίας. Υλοποιείται ήδη η ανανέωση του υφιστάμενου γερασμένου στόλου, με την προμήθεια 650 νέων οχημάτων μηδενικών ρύπων, ηλεκτρικών και φυσικού αερίου, σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Τα πρώτα 250 λεωφορεία αναμένεται να κυκλοφορήσουν τέλος Απριλίου του 2024. Επίσης δρομολογήθηκαν, πριν περίπου 15 ημέρες, οι διαδικασίες για την δεύτερη φάση του διαγωνισμού προμήθειας επιπλέον 650 λεωφορείων αντιρρυπαντικής τεχνολογίας. Ο σχετικός διαγωνισμός αναμένεται να ξεκινήσει μέσα στο 1ο εξάμηνο του 2024.
6η δέσμη πολιτικών: Η μεταρρύθμιση του σιδηροδρόμου
Εργαζόμαστε προς αυτή την κατεύθυνση παρά τις νέες δυσκολίες και πρόσφατα προέκυψαν. Υπογράψαμε συμβατική συμφωνία με τον ΟΣΕ, η οποία προβλέπει σημαντική αύξηση της ετήσιας χρηματοδότησης από τα 45 εκατ. ευρώ στα 75 εκατ. ευρώ, προκειμένου ο Οργανισμός να υλοποιήσει τις απαιτούμενες παρεμβάσεις για την καλύτερη λειτουργία των τρένων, θέτοντας, ταυτόχρονα, ένα πλαίσιο εποπτείας, λογοδοσίας και μετρήσιμων αποτελεσμάτων από την πλευρά του ΟΣΕ. Τέλος, συστήσαμε και συγκροτήσαμε, στο Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, Επιτροπή αποτελούμενη από τους εμπλεκόμενους φορείς (stakeholders), για την υποστήριξη της μεταρρύθμισης και του εκσυγχρονισμού του σιδηροδρομικού τομέα στην πατρίδα μας.
7η δέσμη πολιτικών: Περαιτέρω ενίσχυση της ασφάλειας των αεροδρομίων των αερομεταφορών και της αεροναυτιλίας.
Προωθείται ο νέος κώδικας δεοντολογίας της ΑΠΑ ενισχύεται η στελέχωση της ΥΠΑ και της ΑΠΑ. Ταυτόχρονα δρομολογείται σύσταση του Νομικού προσώπου δικαίου για την ΥΠΑ και αξιοποιούνται πόροι του ταμείου ανάκαμψης και ανθεκτικότητας ύψους 107 εκατομμυρίων ευρώ για την αναβάθμιση αερομεταφορών και στα 13 περιφερειακά αεροδρόμια.
8η δέσμη πολιτικών: Η δημιουργία μητροπολιτικών φορέων, υπεύθυνων για το κυκλοφοριακό, σε Αττική και Θεσσαλονίκη.
Συντονισμός των συναρμόδιων φορέων και η ορθολογική χρήση των πόρων για την επίλυση ζητημάτων που συντελούν στην κυκλοφοριακή συμφόρηση. Έχει ήδη ολοκληρωθεί η προμελέτη για την Αττική, και προχωράει η αντίστοιχη για τη Θεσσαλονίκη. Επόμενο βήμα είναι η λεπτομερής σχεδίαση των αρμοδιοτήτων του φορέα και η σύνταξη σχεδίου νόμου για την ίδρυσή του.Να θυμίσω ότι ειδικά για τη Θεσσαλονίκη, η σύσταση ενός τέτοιου φορέα ήταν πρόταση του Συλλόγου Ελλήνων Συγκοινωνιολόγων, από το 2008. Αυτές είναι κάποιες από τις πολιτικές πρωτοβουλίες που ήδη αναλάβαμε στην αρχή της νέας διακυβέρνησης.
9η δέσμη πολιτικών: Ενίσχυση ανθεκτικότητας των μεταφορών
Θα πρέπει να διασφαλίσουμε ότι τα νέα έργα υποδομής είναι ανθεκτικά στο κλίμα. Συνάδουν με περιβαλλοντικούς στόχους και διασφαλίζουν συνέχεια σε απρόβλεπτες καταστάσεις που οφείλονται σε ανθρωπογενείς φυσικές καταστροφές. Πρόκειται για πρόνοιες που ενσωματώθηκαν στο υπό αναθεώρηση κανονισμό για την ανάπτυξη του διευρωπαϊκού δικτύου μεταφορών όπως σιδηρόδρομος κατέχει δεσπόζουσα θέση. Στην κατεύθυνση της συμμετοχής της Ελλάδας στους νέους εμπορευματικού σιδηροδρομικούς διαδρόμους όπως αυτός που συνδέει βαλτική θάλασσα Εύξεινο Πόντο και Αιγαίο πέλαγος, προωθούμε το έργο της σιδηροδρομικής σύνδεσης Θεσσαλονίκη Καβάλα – Αλεξανδρούπολη κομμάτι του σηκώσει και συμμετέχουμε στις συζητήσεις για συμμετοχή της χώρας στις εναλλακτικές οδούς εξαγωγής σιτηρών.
10η δέσμη πολιτικών: Άμεση αποκατάσταση των ζημιών τις υποδομές των πληγεισών περιοχών Μέγα υψηλότερες ανθεκτικότητας
Απαιτούνται Πόροι και χρόνος υπήρξαν κυβερνητικές πρωτοβουλίες. Με την αναθεώρηση του σχεδίου ανθεκτικότητας και ανάκαμψης θα συμπεριληφθούν έργα υποδομών ύψους 600 εκατομμυρίων ευρώ. Πάνω από 185 εκατομμύρια ευρώ θα απαιτηθούν για την ανάταξη του σιδηροδρομικού δικτύου. Ως προς το χρόνο με τη διάταξη νόμου που ψηφίστηκε πριν από λίγες μέρες στη Βουλή ανατέθηκε στο υπουργείο υποδομών και μεταφορών ο σχεδιασμός και η άμεση εκτέλεση επειγόντων έργων που δεν ανήκουν σήμερα στην αρμοδιότητα του υπουργείου υποδομών.
«Στόχος είναι να προχωρήσουν τα έργα»
«Ο χώρος των κατασκευών έχει συμβάλλει ουσιωδώς και διαχρονικά στην ανάπτυξη της χώρας. Γνωρίζουμε τις τελευταίες δεκαετίες πόσα έργα υλοποιούνται από τις ελληνικές κατασκευαστικές εταιρείες. Έχουμε την ποιότητα του ανθρώπινου κεφαλαίου αλλά και την εμπειρία να εκτελεστούν έργα που είναι υπέρ του πολίτη. Πράγματι ευχαριστούμε τις κατασκευαστικές γιατί όταν τους ζητήθηκε από την πολιτεία τόσο και από την τοπική αυτοδιοίκηση ήταν και είναι παρόντες. Οι εταιρείες φαίνεται πως είναι διατεθειμένες να συνεχίσουν να το κάνουν αυτό και το επόμενο διάστημα. Η ελληνική οικονομία τα πηγαίνει πολύ καλύτερα, αλλά αντιμετωπίζει αντίστοιχες προκλήσεις κυρίως στο επίπεδο του πληθωρισμό. Είναι ένας πληθωρισμός επίμονος υψηλότερος από τις αρχικές εκτιμήσεις αλλά θα διαφωνήσω σχετικά με το ανεξέλεγκτος. Θα έχουμε σχετικά υψηλό πληθωρισμό για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Όσον αφορά το ανεκτέλεστο υπάρχουν δύο αναγνώσεις. Η μία είναι η αρνητική πώς θα το αντιμετωπίσουμε πώς θα το πληρώσουμε και υπάρχει και η θετική ανάλυση. Εμείς πρέπει να πιέζουμε τις επιχειρήσεις να μειώνουν το ανεκτέλεστο αναγνωρίζοντας όμως τις προκλήσεις που έχουν να αντιμετωπίσουν. Η συνεργασία με τις τράπεζες είναι πρόκληση η εύρεση ανθρώπινου δυναμικού. Έχουμε αυτογνωσία και προσπαθούμε αυτούς τους πρώτους μήνες να συμβάλλουμε στο μετρό του εφικτού να αντιμετωπίσουμε αυτές τις προκλήσεις. Είμαστε έτοιμοι να συμβάλλουμε και να καλύψουμε μέρος του κόστους που απορρέει από τον πληθωρισμό. Επίσης θέλουμε να προσελκύσουμε ανθρώπινο δυναμικό για να εκτελέσει έργα. Όλο το κόστος δεν μπορεί να το αναλάβει το Ελληνικό δημόσιο, σε καμία χώρα δεν μπορεί να συμβεί αυτό. Διότι αυτό θα γυρίσει εις βάρος του ιδιωτικού τομέα και θα υπάρχει ένας φαύλος κύκλος πρέπει όλοι μας να συμβάλλουμε στο μέτρο του δυνατού, ώστε να περιορίσουμε τις προκλήσεις που έχουμε μπροστά. Είμαστε σε πολύ καλή συνεργασία έτσι ώστε και το ανεκτέλεστο να μειωθεί. Να γίνουν δηλαδή έργα αλλά και να δρομολογηθούν έργα μετά ενώ παράλληλα θα αξιολογήσουμε την ανθεκτικότητα των υφιστάμενων συμβάλλοντας στα προβλήματά του κατασκευαστικού τομέα», κατέληξε ο υπουργός.
