Δύσπιστοι απέναντι στις ψηφιακές συναλλαγές, εξαιτίας του φόβου της απάτης, εμφανίζονται σε μεγάλο βαθμό οι Έλληνες καταναλωτές που συμμετείχαν σε έρευνα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για τα ψηφιακά πορτοφόλια.
Αρκετοί συμμετέχοντες εξέφρασαν, μάλιστα, “κόπωση” από την πληθώρα επιλογών που προσφέρονται σήμερα για ψηφιακές πληρωμές, αμφισβητώντας την εξάπλωση των ψηφιακών πορτοφολιών λόγω της υπερπροσφοράς εναλλακτικών λύσεων πληρωμών.
Την έρευνα διενέργησε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα το διάστημα Δεκέμβριος 2022 – Ιανουάριος 2023 στο πλαίσιο της ανάλυσης των προτιμήσεων των Ευρωπαίων καταναλωτών όσον αφορά στα εναλλακτικά μέσα πληρωμής, εξετάζοντας ειδικότερα πόσο διατεθειμένοι είναι να χρησιμοποιήσουν ένα νέο ψηφιακό πορτοφόλι στο πλαίσιο της ενδεχόμενης κυκλοφορίας του ψηφιακού ευρώ.
Συγκεκριμένα, συμμετείχαν 321 πολίτες οι οποίοι χωρίστηκαν σε τέσσερις ομάδες (focus group): γενικός πληθυσμός, εξοικειωμένοι με την τεχνολογία, έμποροι και μη ενταγμένοι στο τραπεζικό σύστημα (unbankable). Έλληνες ερωτήθηκαν από τις κατηγορίες “γενικός πληθυσμός” και “unbankable”.
Τα δυνητικά χαρακτηριστικά του wallet για τα οποία ερωτήθηκαν είναι οι συναλλαγές μεταξύ φίλων (P2P), αγορές με QRCode, χρήση χωρίς Internet και διαχείριση προϋπολογισμού, μεταξύ άλλων.
Τι απάντησαν οι Έλληνες
Ενδιαφέρον παρουσιάζουν ορισμένες από τις απαντήσεις που παρείχαν στο πλαίσιο της έρευνας Έλληνες πολίτες οι οποίοι θεωρούνται μη ενταγμένοι στο τραπεζικό σύστημα:
– “Όταν είχαμε capital controls στην Ελλάδα, δεν μπορούσα να σηκώσω τα χρήματά μου από την τράπεζα. Ήμουν πολύ ταραγμένος γιατί τα χρήματα ήταν δικά μου και θα έπρεπε να έχω εγώ τον έλεγχο, όχι η τράπεζα. Μετά από αυτό, δεν εμπιστεύομαι τις τράπεζες”, ανέφερε άντρας ηλικίας 18-40 ετών.
– “Είμαι πολύ ευχαριστημένη που μπορώ να χρησιμοποιώ μετρητά παντού. Δεν χρειάζομαι τις ψηφιακές συναλλαγές, με μπερδεύουν”, δήλωσε γυναίκα που συμμετείχε στην έρευνα από την ηλικιακή ομάδα 41-64 ετών.
– “Χρησιμοποιώ την ψηφιακή τραπεζική μόνον όταν δεν έχω άλλη επιλογή”, δήλωσε άλλη γυναίκα που συμμετείχε στην έρευνα, ηλικίας 41-64 ετών.
– “Δεν θα χρησιμοποιούσα [ψηφιακά πορτοφόλια] για μεγάλα χρηματικά ποσά. Δεν είμαι σίγουρη ότι θα χρήματά μου θα ήταν ασφαλή. Δεν εμπιστεύομαι γενικά τα e-banking και mobile banking apps”, απάντησε γυναίκα ηλικίας 41-64 ετών.
– “Οι φίλοι μου χρησιμοποιούν μόνο μετρητά, δεν υπάρχει λόγος να κατεβάσω αυτό το ψηφιακό πορτοφόλι”, δήλωσε γυναίκα ηλικίας 41-64 ετών.
Από την άλλη πλευρά, μια σημαντική μερίδα συμμετεχόντων -κυρίως νεότερης ηλικίας- εμφανίζονται ιδιαίτερα πρόθυμοι να χρησιμοποιήσουν ένα καινούργιο ψηφιακό πορτοφόλι που θα τους επέτρεπε να πληρώνουν παντού στην Ευρωζώνη χωρίς έξοδα και προμήθειες.
Αρκετοί εξ αυτών, μάλιστα, ενθουσιάστηκαν με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά του wallet, όπως οι πληρωμές μεταξύ φυσικών προσώπων (P2P), οι πληρωμές με QRCode, η διαχείριση προϋπολογισμού και οι πληρωμές χωρίς Internet.
Ειδικά το τελευταίο χαρακτηριστικό τους φάνηκε πολύ ελκυστικό και καινοτόμο, καθώς θεώρησαν ότι μπορεί να προσελκύσει περισσότερους χρήστες, καθώς θα μπορούν να διενεργούν πληρωμές ακόμη και σε απομακρυσμένες περιοχές όπου η κάλυψη δεν είναι επαρκής.
Οι πληρωμές με QRCode, επίσης, φάνηκαν να έχουν μεγάλη απήχηση στο ελληνικό κοινό -σε σύγκριση με τις υπόλοιπες χώρες που έλαβαν μέρος στην έρευνα- ειδικά σε περιπτώσεις όπως βενζινάδικα, σουπερμάρκετ και εστιατόρια. Κάποιες από τις χαρακτηριστικές απαντήσεις των “θετικών” συμμετεχόντων έχουν ως εξής:
– “Θα μπορούσα να πληρώσω τον υδραυλικό [με το ψηφιακό πορτοφόλι] καθώς δεν έχει μαζί του POS”, απάντησε ένας άντρας ηλικίας 41-64 ετών.
– “Επιτέλους θα μπορώ να ξέρω πόσα χρήματα ξοδεύω κάθε μήνα”, ανέφερε άντρας ηλικίας 18-41 ετών”.
Όσον αφορά στις προσδοκίες τους από το ψηφιακό πορτοφόλι, αρκετοί εκτιμούν ότι θα πρέπει να περιλαμβάνει κίνητρα (προγράμματα ανταμοιβής, εκπτώσεις και προσφορές) προκειμένου να προσελκύσει περισσότερους χρήστες.
Άλλοι χρήστες, αντιθέτως, έδειξαν να προτιμούν πιο “minimal” wallets με τα οποία θα κάνουν μόνο απλές συναλλαγές ώστε να προσομοιάζουν όσο το δυνατόν περισσότερο στα μετρητά.
Τέλος, μια σημαντική μερίδα ερωτηθέντων θεωρεί σημαντικό οι συναλλαγές σε νομίσματα πέραν του ευρώ να μετατρέπονται αυτόματα σε ευρώ μέσω όταν το wallet χρησιμοποιείται εκτός της Ευρωζώνης.
