Ένα χρόνο από την ίδρυσή του συμπλήρωσε τον Μάρτιο, το Ελληνικό Δίκτυο Ανθεκτικών Πόλεων (ΕλΔΑΠ) και στο πλαίσιο αυτό διοργάνωσε στο Συνεδριακό – Πολιτιστικό Κέντρο «Μίκης Θεοδωράκης» του δήμου Ελληνικού Αργυρούπολης, ένα διήμερο FORUM, στις 19 και 20 Μαρτίου με θέμα: «Διάλογος για την Ανθεκτικότητα: Ενεργή Στήριξη των Ελληνικών Πόλεων για τον Μετριασμό και την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή».
Στόχος του FORUM ήταν να ανοίξει έναν ευρύτατο διάλογο για την ανθεκτικότητα σε επίπεδο Τοπικής Αυτοδιοίκησης, φέρνοντας στο προσκήνιο τη μεγάλη πρόκληση της εποχής, την πρόληψη και τη θωράκιση απέναντι στους κινδύνους που απειλούν τις τοπικές μας κοινωνίες, και απέναντι στις καταστάσεις που δημιουργεί πλέον η κλιματική κρίση.
Παρουσία του Αντιπροέδρου της κυβέρνησης Κωνσταντίνου Χατζηδάκη, Υπουργών, βουλευτών, 116 Δήμαρχων, καταξιωμένων και διακεκριμένων ομιλητών (Γενικοί Γραμματείς Υπουργείων, εκπρόσωποι θεσμικών φορέων, καθηγητές πανεπιστημίων, κ.α.) καθώς και 98 εθελοντικών ομάδων δασοπροστασίας πυρόσβεσης και πολιτικής προστασίας από όλη την Ελλάδα, ξεκίνησαν επίσημα οι εργασίες το απόγευμα της Τετάρτης 19 Μαρτίου και ολοκληρώθηκαν την Πέμπτη 20 Μαρτίου σε έναν μαραθώνιο διαλόγου.
Γιάννης Κωνσταντάτος: «Ένα κέντρο διαχείρισης κρίσεων σε κάθε δημαρχείο της χώρας»
Ο Πρόεδρος του Ελληνικού Δικτύου Ανθεκτικών Πόλεων και Δήμαρχος Ελληνικού Αργυρούπολης Γιάννης Κωνσταντάτος ως οικοδεσπότης της διοργάνωσης, στο καλωσόρισμά του, έκανε αναφορά για το τι έχει πετύχει το Δίκτυο μέσα στον πρώτο χρόνο λειτουργίας του και μοιράστηκε το αυτοδιοικητικό όραμα και έργο, παρουσιάζοντας σε ζωντανό χρόνο το Κέντρο Διαχείρισης Κρίσεων που διαθέτει πλέον ο Δήμος Ελληνικού Αργυρούπολης, μια σύγχρονη δομή πολιτικής προστασίας, θέτοντας ως αναγκαία συνθήκη το να υπάρξει έναν αντίστοιχο Κέντρο σε κάθε δημαρχείο της χώρας, σε πλήρη συνεργασία και διασύνδεση με την Πολιτική Προστασία της χώρας.
«Είναι μια κομβική στιγμή για την Αυτοδιοίκηση και σημαντικός σταθμός για το Δίκτυο Ανθεκτικών Πόλεων που μετρά ήδη έναν χρόνο λειτουργίας», είπε αρχικά o Γιάννης Κωνσταντάτος, και στη συνέχεια αναφέρθηκε στην πετυχημένη πορεία του ΣΠΑΥ, η οποία αποτελεί και οδηγό για το ΕλΔΑΠ, λέγοντας μεταξύ άλλων: «Δείξαμε με τον ΣΠΑΥ τι μπορούμε να πετύχουμε 12 δήμοι με τον Υμηττό και τώρα το Δίκτυο έχει 116 δήμους-μέλη και άλλους 25 που θέλουν να ενταχθούν και θέλω να πιστεύω ότι έχουμε μπει σε μια τροχιά πολύ δυναμική. Δεν είμαστε θεωρητικοί, προερχόμαστε από το πεδίο μάχης. Είπαμε λοιπόν να καταγράψουμε τι χρειαζόμαστε για να πάμε στην κυβέρνηση και να πούμε πως αυτά είναι που θέλουμε, για να μπορέσουμε να πετύχουμε ό,τι πετύχαμε στον Υμηττό, που είναι το καλό παράδειγμα. Κι έτσι καταθέσαμε επίσημα την πρότασή μας, κοστολογημένη και τεκμηριωμένη».
Στον Άγιο Ευστράτιο η έναρξη των ενεργειών για την εκπόνηση σχεδίου Πολιτικής Προστασίας
Από τον Άγιο Ευστράτιο θα γίνει η έναρξη των ενεργειών για την εκπόνηση σχεδίου Πολιτικής Προστασίας, προανήγγειλε ο Γιάννης Κωνσταντάτος σημειώνοντας ότι είναι ο πιο μικρός Δήμος – Μέλος του ΕλΔΑΠ, αλλά με την μεγαλύτερη ανάγκη.
Αμέσως μετά αναφέρθηκε στους τρεις άξονες του σχεδιασμού του Δικτύου, όπου στην κορυφή αυτού του τριγώνου βρίσκεται ο άνθρωπος, δηλαδή οι εθελοντές με την ανιδιοτελή προσφορά και την κατάθεση ψυχής. Ο δεύτερος άξονας είναι οι υποδομές, δηλαδή τα φυλάκια, οι χώροι στέγασης, ο εξοπλισμός, τα οχήματα κ.ά. και ο τρίτος άξονας είναι οι νέες τεχνολογίες, όπως οι κάμερες θερμικής ανίχνευσης, οι κάμερες τεχνητής νοημοσύνης, τα drones κ.ά..
«Είμαστε εδώ παρόντες για την αυτοδιοίκηση και τον άνθρωπο», πρόσθεσε στο τέλος και κάλεσε τον Κωστή Χατζηδάκη να κηρύξει την έναρξη των εργασιών του Forum, όπως και έγινε.
Χαιρετισμούς στην εναρκτήρια εκδήλωση του FORUM του Ελληνικού Δικτύου Ανθεκτικών Πόλεων έκαναν ο Εκπρόσωπος του Προέδρου της Ελληνικής Κυβέρνησης και Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης Κωνσταντίνος Χατζηδάκης, ο Υπουργός Εσωτερικών Θεόδωρος Λιβάνιος, ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σταύρος Παπασταύρου, ο Υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας Γιάννης Κεφαλογιάννης, ο Βουλευτής ΠΑΣΟΚ ΚΙΝΑΛ και Εκπρόσωπος της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης Παύλος Γερουλάνος, ο Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών και Πρόεδρος της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας, Περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου Γιώργος Χατζημάρκος, ο Ευρωβουλευτής, Αντιπρόεδρος της Ομάδας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών (S&D) – Εξωτερικές Υποθέσεις, Ασφάλεια & Άμυνα, Διεθνής Ενεργειακή Ασφάλεια και Συνεργασία, πρ. Υπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας & Κλιματικής Αλλαγής Καθ. Γιάννης Μανιάτης, ο Δήμαρχος Αθηναίων Χάρης Δούκας, ο Καθηγητής Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών, Πρόεδρος του Οργανισμού Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας Ευθύμης Λέκκας. Μεταξύ άλλων το παρών έδωσαν ο Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Νίκος Ταγαράς, ο Υφυπουργός Εσωτερικών Βασίλης Σπανάκης, ο Βουλευτής ΝΔ Βασίλης Οικονόμου, ο Βουλευτής ΠΑΣΟΚ ΚΙΝΑΛ Παύλος Χρηστίδης, ο Διοικητής του Γ.Ν. Ασκληπιείο Βούλας Αιμίλιος Βουγιουκλάκης, ο Γραμματέας Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής Γρηγόρης Ζαφειρόπουλος και άλλοι.
Την ενδιαφέρουσα βραδιά έκλεισαν βραβεύσεις σε ανθρώπους και φορείς για τη σημαντική τους συμβολή στην κοινή προσπάθεια που καταβάλλεται για την ανθεκτικότητα, την αειφορία και την προστασία των πόλεων μας, αποδεικνύοντας εμπράκτως ότι βασικό συστατικό της επιτυχίας είναι ο άνθρωπος και ο εθελοντισμός που δεν γνωρίζει ηλικία παρά μόνο διάθεση και προσφορά.
Το συντονισμό της εκδήλωσης είχε ο δημοσιογράφος Μάκης Προβατάς.
Οι ανάγκες των δήμων στο επίκεντρο
Σημαντικό σκέλος του Forum αποτέλεσαν την δεύτερη μέρα των εργασιών, οι τοποθετήσεις – ομιλίες των 100 και πλέον Δημάρχων από όλη τη χώρα, εκπροσωπώντας αστικές, νησιωτικές, ορεινές και ακριτικές περιοχές, οι οποίοι πήραν τον λόγο για να εκφράσουν καταρχάς τα θερμά τους συγχαρητήρια και τις εγκάρδιες ευχαριστίες προς τον Πρόεδρο του Δικτύου και Δήμαρχο Ελληνικού Αργυρούπολης Γιάννη Κωνσταντάτο, για την πρωτοβουλία να δημιουργήσει αυτόν τον θεσμό που δίνει φωνή και βήμα στην Τοπική Αυτοδιοίκηση για ένα τόσο κρίσιμο ζήτημα.
Οι τοποθετήσεις τους διατυπώθηκαν σε μορφή διαδραστικών πάνελ υπό τη συντονισμένη παρουσία του διακεκριμένου δημοσιογράφου Μάκη Προβατά και οι Δήμαρχοι μοιράστηκαν εμπειρίες και προτάσεις καίριων παρεμβάσεων, μαζί με διακεκριμένους επιστήμονες και ειδικούς από τους διάφορους τομείς της βιώσιμης ανάπτυξης, της κλιματικής πολιτικής, της καινοτομίας και της χρηματοδότησης ευρωπαϊκών προγραμμάτων.
Κάθε Δήμαρχος μίλησε με λόγια ουσίας και αγωνίας για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει στον τόπο του. Αναφέρθηκαν αναλυτικά οι ελλείψεις σε υποδομές και προσωπικό, οι κίνδυνοι από πλημμύρες, πυρκαγιές και σεισμούς, αλλά και οι διαρκώς αυξανόμενες ανάγκες λόγω της κλιματικής αλλαγής. Παρουσιάστηκαν περιπτώσεις δήμων που δοκιμάστηκαν σκληρά τα τελευταία χρόνια και τονίστηκε η ανάγκη για άμεση θωράκιση των τοπικών κοινωνιών με σύγχρονα μέσα και επαρκή χρηματοδότηση.
Ιδιαίτερο βάρος έδωσαν οι Δήμαρχοι στην πρόληψη, στη δημιουργία τοπικών σχεδίων άμεσης αντίδρασης και στην ανάγκη συνεχούς εκπαίδευσης των στελεχών πολιτικής προστασίας. Παράλληλα, εξέφρασαν την ανάγκη για θεσμική αναβάθμιση του ρόλου της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, με μεγαλύτερες αρμοδιότητες και περισσότερους πόρους από την κεντρική διοίκηση.
Οι Δήμαρχοι της Αττικής ανέδειξαν την πολυπλοκότητα του αστικού περιβάλλοντος, τη δυσκολία διαχείρισης ακραίων φαινομένων σε πυκνοκατοικημένες περιοχές και την ανάγκη για ακόμα στενότερη συνεργασία με την Περιφέρεια και τα Υπουργεία. Από την άλλη πλευρά, οι Δήμαρχοι της ελληνικής περιφέρειας παρουσίασαν τις δικές τους προκλήσεις, όπως η γεωγραφική απομόνωση, οι ελλείψεις εξοπλισμού και το αυξημένο κόστος των παρεμβάσεων σε απομακρυσμένες και ορεινές περιοχές.
Παράλληλα, κοινός τόπος στις ομιλίες αποτέλεσε η ανάγκη για διαδημοτικές συνέργειες, ανταλλαγή καλών πρακτικών και δημιουργία ενός πανελλαδικού δικτύου συνεργασίας που θα υποστηρίζει διαρκώς τις τοπικές κοινωνίες. Πολλοί Δήμαρχοι τόνισαν επίσης ότι τέτοιες πρωτοβουλίες, όπως το Forum του Ελληνικού Δικτύου Ανθεκτικών Πόλεων, δίνουν έμπνευση και ελπίδα, ενισχύουν τη φωνή των δήμων και φέρνουν πιο κοντά την Τοπική Αυτοδιοίκηση σε ζητήματα εθνικής σημασίας.
Μαθητές σε ρόλο «δημοσιογράφου» – Σύνδεση με την κοινωνία και τους νέους
Ξεχωριστή θέση στο φόρουμ κατέλαβε η πρωτότυπη και ουσιαστική παράλληλη θεματική δράση εκπαίδευσης και ευαισθητοποίησης, που σχεδιάστηκε με στόχο να καλλιεργήσει στους νέους τη σημασία της πολιτικής προστασίας και της ανθεκτικότητας των πόλεων. Μαθητές από σχολεία της Αττικής ανέλαβαν τον ρόλο «δημοσιογράφου» και, εξοπλισμένοι με ερωτήσεις και δημιουργική διάθεση, είχαν την ευκαιρία να συναντήσουν και να συνομιλήσουν με προσκεκλημένους Δημάρχους από όλη τη χώρα.
Οι μαθητές, μέσα από αυτή τη δράση, ήρθαν σε επαφή με σημαντικά ζητήματα που αφορούν την προστασία του περιβάλλοντος, την κλιματική κρίση και την ανάγκη για σύγχρονες και ανθεκτικές πόλεις. Μέσα από έναν διαδραστικό και βιωματικό τρόπο, ενημερώθηκαν για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι τοπικές κοινωνίες, αλλά και για τις καλές πρακτικές που εφαρμόζονται σε διαφορετικούς δήμους της χώρας.
Οι συζητήσεις μεταξύ μαθητών και Δημάρχων κύλησαν σε κλίμα ενθουσιασμού και ειλικρινούς ανταλλαγής απόψεων. Οι νέοι δημοσιογράφοι κατέθεσαν τις δικές τους απορίες και προβληματισμούς σχετικά με τις φυσικές καταστροφές, την πρόληψη, αλλά και τη δική τους συμβολή ως ενεργοί πολίτες στη διατήρηση και προστασία του περιβάλλοντος. Οι Δήμαρχοι με τη σειρά τους, ενθάρρυναν τους μαθητές να συνεχίσουν να ενδιαφέρονται και να συμμετέχουν ενεργά σε δράσεις ευαισθητοποίησης και προσφοράς, ενώ εξήραν την αξία της παιδείας και της ενημέρωσης από μικρή ηλικία για ζητήματα που αφορούν το μέλλον όλων μας.
Η συγκεκριμένη δράση απέδειξε πως η ανθεκτικότητα των πόλεων δεν χτίζεται μόνο μέσα από έργα και θεσμούς, αλλά και μέσα από τη γνώση και τη διαμόρφωση συνειδητοποιημένων και υπεύθυνων πολιτών. Οι μαθητές, φεύγοντας από το Forum, πήραν μαζί τους εμπειρίες, γνώσεις και ερεθίσματα που θα τους συντροφεύουν στη μελλοντική τους πορεία, αποτελώντας τους αυριανούς πρεσβευτές της βιώσιμης ανάπτυξης και της περιβαλλοντικής προστασίας.
Συμμετείχαν τα σχολεία: 2ο Γυμνάσιο Ελληνικού, 3ο Γυμνάσιο Αργυρούπολης, 1ο Λύκειο Ελληνικού (σχολική δημοσιογραφική ομάδα), 1ο Λύκειο Αργυρούπολης, 2ο Λύκειο Αργυρούπολης, 3ο Λύκειο Αργυρούπολης, Εκπαιδευτήρια Γεωργίου Ζώη (σχολική δημοσιογραφική ομάδα) και το 2ο Γυμνάσιο Μοσχάτου Ιλισσιάδειο (μαθητική εφημερίδα “Μαθητικές ματιές” – σχολική δημοσιογραφική ομάδα.
Οι Ευρωπαϊκές Πρωτοβουλίες για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή
Η ανθεκτικότητα των πόλεών μας δεν είναι μόνο εθνική προτεραιότητα, αλλά και κεντρικός άξονας της ευρωπαϊκής στρατηγικής για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή. Στο Forum αναδείχθηκαν καλές πρακτικές από άλλες ευρωπαϊκές χώρες, καθώς και εργαλεία και χρηματοδοτικά προγράμματα που μπορούμε να αξιοποιήσουμε για τη δημιουργία ανθεκτικών υποδομών. Ο στόχος είναι οι ελληνικοί δήμοι να συνδεθούν με ευρωπαϊκά δίκτυα και να ενισχύσουν τις δυνατότητές τους μέσω συνεργασιών και τεχνογνωσίας.
Την κεντρική ομιλία της δεύτερης ημέρας έδωσε ο Ευρωπαίος Επίτροπος Βιώσιμων Μεταφορών και Τουρισμού Απόστολος Τζιτζικώστας. Την ομιλία του πλαισίωσαν τρία θεματικά πάνελ, στα οποία συμμετείχαν καταξιωμένοι ομιλητές και ειδικοί από διεθνή δίκτυα πόλεων, ακαδημαϊκοί και εκπρόσωποι θεσμικών φορέων. Οι συζητήσεις επικεντρώθηκαν στις ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, αλλά και στις προοπτικές και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η τοπική αυτοδιοίκηση μέσα στο διαρκώς μεταβαλλόμενο ευρωπαϊκό περιβάλλον.
Μέσα από γόνιμες παρεμβάσεις και ανταλλαγή εμπειριών αναδείχθηκαν κρίσιμα ζητήματα που αφορούν την ανθεκτικότητα των πόλεων, τη θωράκιση των τοπικών κοινωνιών απέναντι στις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής, καθώς και τη σταδιακή μετάβαση στην κλιματική ουδετερότητα. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στις καινοτόμες πρακτικές, τις πολιτικές βιωσιμότητας και στις δυνατότητες αξιοποίησης των ευρωπαϊκών χρηματοδοτικών εργαλείων που στηρίζουν δράσεις σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο. Η ενεργός συμμετοχή και το ζωηρό ενδιαφέρον των παρευρισκόμενων επιβεβαίωσαν τη σημασία της συνεργασίας και της ανταλλαγής καλών πρακτικών ως προϋπόθεση για την αντιμετώπιση των σύγχρονων περιβαλλοντικών και κοινωνικών προκλήσεων.
Το Ελληνικό Δίκτυο Ανθεκτικών Πόλεων συναντά την Ευρώπη
«Ο δήμος Ελληνικού Αργυρούπολης καθώς και το Δίκτυο Ανθεκτικών Πόλεων, αποτελεί πρότυπο στην μεγάλη πανευρωπαϊκή προσπάθεια που κάνουμε για να έχουμε πιο ανθεκτικές πόλεις», δήλωσε γεμάτος ενθουσιασμό ο Ευρωπαίος Επίτροπος Απόστολος Τζιτζικώστας κατά την διάρκεια της ομιλίας του και σε συνέχεια της επίσκεψής του στο Κέντρο Διαχείρισης Κρίσεων του Δήμου, όπου είχε την δυνατότητα να παρακολουθήσει την λειτουργία, τις υποδομές και την στελέχωσή του.
Ο Δήμαρχος Ελληνικού Αργυρούπολης και Πρόεδρος του Δικτύου Γιάννης Κωνσταντάτος εξήγησε στον Ευρωπαίο Επίτροπο την αποστολή και το κοινό όραμα του Δικτύου για την θωράκιση κάθε γωνιάς της χώρας μας.
Σε συνέχεια της επίσκεψης, ακολούθησε δημόσια πρόσκληση – κάλεσμα από τον κ. Τζιτζικώστα ώστε να μεταβεί αντιπροσωπεία του Δικτύου στις Βρυξέλλες προκειμένου να γίνει η παρουσίαση του ολοκληρωμένου και κοστολογημένου σχεδίου σύγχρονων υποδομών πολιτικής προστασίας και θωράκισης απέναντι στις κλιματικές προκλήσεις, που μπορεί να υλοποιηθεί και στους 365 Δήμους της χώρας μας και να εξασφαλιστεί η αντίστοιχη χρηματοδότηση για την επίτευξή του.
Το Ελληνικό Δίκτυο Ανθεκτικών Πόλεων άνοιξε έναν ευρύτατο διάλογο για την ανθεκτικότητα σε επίπεδο Τοπικής Αυτοδιοίκησης, φέρνοντας στο προσκήνιο τη μεγάλη πρόκληση της εποχής μας: την πρόληψη και τη θωράκιση απέναντι στους κινδύνους που απειλούν τις πόλεις και τις περιοχές μας.
