Παρά τα οφέλη της, η τηλεργασία θέτει σοβαρές προκλήσεις για την ιδιωτικότητα των εργαζομένων. Η απότομη και ξαφνική μετατροπή του οικιακού χώρου σε χώρο εργασίας μπορεί να εκθέσει τόσο τον προσωπικό χώρο και χρόνο όσο και τα προσωπικά δεδομένα των ανθρώπων που εργάζονται από το σπίτι. Αυτός είναι και ο λόγος που, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα* της About people για λογαριασμό της Kaspersky, η πλειονότητα των εργαζομένων εκτιμά τον σεβασμό της online ιδιωτικότητας, με 8 στους 10 να υποστηρίζουν πως πρόκειται για μία εξαιρετικά σημαντική παράμετρο, η οποία μάλιστα θα καθόριζε και την επιλογή μιας θέσης εργασίας.
Το δεύτερο κύμα του COVID-19 εδραίωσε για τα καλά την τηλεργασία, αναδεικνύοντάς την σε νέα κανονικότητα. Παρά τα, κατά γενική ομολογία, πολλαπλά οφέλη της, η εργασία από το σπίτι επιφέρει πολλαπλές προκλήσεις τόσο για τους οργανισμούς όσο και για τους ίδιους τους εργαζόμενους. Η απουσία διαπροσωπικής επαφής, η μονοτονία από τη συνεχή παραμονή στον χώρο του σπιτιού και τα ασαφή όρια μεταξύ προσωπικού και εργάσιμου χρόνου καθιστούν για αρκετούς εργαζόμενους λιγότερο ελκυστική την τηλεργασία.
Μία ακόμα πρόκληση που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι εργαζόμενοι αφορά την προστασία της ιδιωτικότητάς τους, η οποία αναδεικνύεται σε καθοριστικό παράγοντα της ποιότητας της εργασιακής καθημερινότητας στη μετα-Covid εποχή. Αυτό προκύπτει από τη νέα έρευνα της Kaspersky, σύμφωνα με την οποία ο σεβασμός της online ιδιωτικότητας από την εργοδοσία αποτελεί εξαιρετικά σημαντικό ζήτημα για σχεδόν 8 στους 10 εργαζομένους. Μάλιστα, για το 81,4% ο σεβασμός της online ιδιωτικότητας από την εργοδοσία θα έπαιζε σημαντικό ρόλο στην επιλογή μιας νέας εργασιακής θέσης, επιβεβαιώνοντας με αυτόν τον τρόπο τη σημασία που έχει ο σεβασμός της ιδιωτικότητας των εργαζομένων από τους οργανισμούς.
Αν και από τα ευρήματα δεν φαίνεται οι Έλληνες εργοδότες να απαιτούν τη διατήρηση ανοιχτής κάμερας, με το 63,7% των ερωτηθέντων να απαντά πως ποτέ δεν έχει έρθει αντιμέτωπο με τέτοια απαίτηση, ένας στους τρεις υποστηρίζει πως του έχει ζητηθεί τουλάχιστον ορισμένες φορές να ανοίξει την κάμερα του για την πραγματοποίηση μιας τηλεδιάσκεψης. Έτσι, προκειμένου να προστατευτεί ο προσωπικός τους χώρος, σχεδόν οι μισοί (47,9%) Έλληνες εργαζόμενοι επιλέγουν να διατηρούν κλειστή την κάμερά τους, προστατεύοντας με αυτόν τον τρόπο την ιδιωτικότητα του χώρου τους και τις ενδοοικογενειακές τους σχέσεις από αδιάκριτα βλέμματα.
Η τηλεργασία δεν απειλεί απλώς την ιδιωτικότητα του προσωπικού χώρου αλλά και εκείνη του προσωπικού χρόνου. Η απότομη και μαζική υιοθέτηση της εξ αποστάσεως απασχόλησης συνεισέφερε στη διαμόρφωση μιας νοοτροπίας σύμφωνα με την οποία οι εργαζόμενοι οφείλουν να είναι προσβάσιμοι ανά πάσα στιγμή, συμπεριλαμβανομένων των ωρών εκτός εργασίας. Αν και από την έρευνα φαίνεται πως για πάνω από τους μισούς η εργάσιμη τους μέρα λήγει με το πέρας του ωραρίου, ένας στους πέντε Έλληνες εργαζόμενους δηλώνει πως καλείται αρκετά συχνά να εργαστεί εκτός του κανονικού ωραρίου εργασίας του.
Η τηλεργασία ωστόσο θέτει σε κίνδυνο και την ιδιωτικότητα των προσωπικών δεδομένων των υπαλλήλων. Ενώ παλαιότερα η χρήση του διαδικτύου από τους εργαζόμενους καλύπτονταν από τα μέτρα κυβερνοασφάλειας των εγκαταστάσεων της επιχείρησης, η χρήση οικιακού δικτύου αυξάνει το κίνδυνο μη εξουσιοδοτημένης πρόσβασης σε ευαίσθητες πληροφορίες. Λαμβάνοντας υπόψη πως ένα πολύ μεγάλο ποσοστό του δείγματος, το 74,5%, χρησιμοποιεί τον προσωπικό του εξοπλισμό για την εκπλήρωση των καθημερινών επαγγελματικών καθηκόντων, γίνεται εύκολα κατανοητό πως σημαντικά δεδομένα τόσο των ίδιων των εργαζομένων όσο και συνολικά των επιχειρήσεων είναι έκθετα σε διάφορες μορφές κυβερνοαπειλών.
Ο Βασίλης Βλάχος, Channel Manager της Kaspersky για Ελλάδα και Κύπρο, σχολιάζει σχετικά: «Είναι εμφανές ότι η άτακτη πολλές φορές μετάβαση σε μοντέλα τηλεργασίας είχε σαν αποτέλεσμα τη δημιουργία επιπρόσθετων ρίσκων για πολλές επιχειρήσεις, τόσο στο πεδίο της κυβερνοασφάλειας όσο και στο διαχρονικό θέμα της προστασίας της ιδιωτικότητας. Και τα δύο μέρη, εταιρείες και εργαζόμενοι, οφείλουν να καταστήσουν εντελώς διακριτά τα όρια μεταξύ της εργασιακής και της ιδιωτικής δραστηριότητας, δημιουργώντας ξεκάθαρες πολιτικές και διαδικασίες που καθοδηγούν τον εκάστοτε υπάλληλο-χρήστη της εταιρείας αναφορικά με την ορθή χρήση των τεχνολογικών πόρων. Με αυτόν τον τρόπο, ελαχιστοποιείται η πιθανότητα να τεθεί σε οποιονδήποτε κίνδυνο η εταιρεία, λόγω διαρροής η κλοπής εμπιστευτικών δεδομένων ή άλλων απειλών που σχετίζονται με την κυβερνοασφάλεια της. Από την άλλη, και η διοίκηση του οργανισμού θα πρέπει να υιοθετήσει τις κατάλληλες πολιτικές που εκμηδενίζουν την πιθανότητα έκθεσης προσωπικών δεδομένων του χρήστη ή γενικότερα την προσβολή της ιδιωτικότητας του μέσω τεχνολογικών πόρων, διαδικασιών και πολιτικών της εταιρείας».
Και συνέχισε: «Και στις δύο περιπτώσεις είναι σημαντική η εκπαίδευση τόσο των χρηστών όσο και των υπευθύνων από την πλευρά της διοίκησης για θέματα που σχετίζονται με το ανθρώπινο δυναμικό. Οι σύγχρονες πλατφόρμες εκπαίδευσης σε θέματα κυβερνοασφάλειας, όπως είναι το Kaspersky Automated Security Awareness Platform, εμπεριέχουν εκτενείς ενότητες αναφορικά με τα φλέγοντα θέματα της προστασίας της ιδιωτικότητας, των εμπιστευτικών/απόρρητων δεδομένων, καθώς και τους κινδύνους που απορρέουν από τη μη ορθολογική χρήση των τεχνολογικών μέσων».
*Μεθοδολογία έρευνας
Οnline έρευνα σε 605 άτομα ηλικίας 17 ετών και άνω που κατοικούν στην Ελλάδα, η οποία διενεργήθηκε από την aboutpeople για λογαριασμό της Kaspersky το διάστημα 22-26 Μαΐου 2021.