Την πρόταση της για ένα ασφαλές σύστημα επικοινωνιών μέσω δορυφόρων παρουσίασε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με το οποίο θα διασφαλίσει μακροπρόθεσμη διαθεσιμότητα αδιάκοπης πρόσβασης σε ασφαλείς και οικονομικά αποδοτικές υπηρεσίες δορυφορικών επικοινωνιών παγκοσμίως. Θα επιτρέψει, επίσης, στον ιδιωτικό τομέα την παροχή εμπορικών υπηρεσιών που μπορούν να διευκολύνουν την πρόσβαση σε προηγμένες, αξιόπιστες και ταχείες συνδέσεις για όλους τους πολίτες και τις επιχειρήσεις σε ολόκληρη την Ευρώπη, ακόμα και στις νεκρές ζώνες για τις επικοινωνίες.
Καινοτόμες τεχνολογίες
Πρόκειται για έναν από τους στόχους της προτεινόμενης ψηφιακής δεκαετίας 2030. Το σύστημα θα παρέχει επίσης συνδεσιμότητα σε γεωγραφικές περιοχές στρατηγικού ενδιαφέροντος, όπως η Αφρική και η Αρκτική, στο πλαίσιο της στρατηγικής Global Gateway (παγκόσμια πύλη) της ΕΕ. Θα βασίζεται στην ανάπτυξη καινοτόμων και ανατρεπτικών τεχνολογιών και στην αξιοποίηση του οικοσυστήματος του προγράμματος «Νέο Διάστημα».
Το συνολικό κόστος υπολογίζεται σε 6 δισ. ευρώ. Η συνεισφορά της ΕΕ στο πρόγραμμα από το 2022 έως το 2027 ανέρχεται σε 2,4 δισ. ευρώ σε τρέχουσες τιμές και η χρηματοδότηση θα προέλθει από διάφορες πηγές του δημόσιου τομέα (προϋπολογισμός της ΕΕ, συνεισφορές των κρατών-μελών και του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος) και από επενδύσεις του ιδιωτικού τομέα.
Η Επιτροπή εκτιμά ότι η πρωτοβουλία αυτή θα ενισχύσει περαιτέρω την ανταγωνιστικότητα του διαστημικού οικοσυστήματος της ΕΕ, καθώς η ανάπτυξη νέων υποδομών θα προσφέρει ακαθάριστη προστιθέμενη αξία ύψους 17-24 δισ. ευρώ. Οι πολίτες θα επωφεληθούν επίσης από τα τεχνολογικά πλεονεκτήματα, την αξιοπιστία και τις λειτουργικές επιδόσεις αυτών των υπηρεσιών δορυφορικών επικοινωνιών που εξασφαλίζουν διαδικτυακές συνδέσεις υψηλής ταχύτητας σε ολόκληρη την ΕΕ.
Υψηλές ταχύτητες
Ο Επίτροπος Εσωτερικής Αγοράς, Τιερί Μπρετόν, ανέφερε: «Οι νέες υποδομές συνδεσιμότητας θα μας προσφέρουν πρόσβαση υψηλής ταχύτητας στο διαδίκτυο, θα χρησιμεύσουν ως εφεδρεία των υφιστάμενων διαδικτυακών υποδομών μας, θα αυξήσουν την ανθεκτικότητά μας και την κυβερνοασφάλεια και θα παράσχουν συνδεσιμότητα σε ολόκληρη την Ευρώπη και την Αφρική. Θα είναι ένα πραγματικά πανευρωπαϊκό σχέδιο που θα επιτρέψει στις πολλές νεοφυείς επιχειρήσεις μας και στην Ευρώπη στο σύνολό της να βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της τεχνολογικής καινοτομίας».
Εξάλλου, η Επιτροπή παρουσίασε πρόταση για τη διαχείριση της διαστημικής κυκλοφορίας (δορυφόροι, επαναχρησιμοποιήσιμοι εκτοξευτές κτλ), προκειμένου να εξασφαλιστεί η ασφαλής, προστατευμένη και βιώσιμη χρήση του διαστήματος για τις επόμενες γενιές. Στόχος είναι η ανάπτυξη συγκεκριμένων πρωτοβουλιών, τόσο επιχειρησιακών όσο και νομοθετικών, ενώ παράλληλα θα διατηρείται η στρατηγική αυτονομία της ΕΕ και η ανταγωνιστικότητα της βιομηχανίας.
Δορυφόροι
Η ΕΕ διαθέτει ήδη από το 2016 ικανότητα επιτήρησης και παρακολούθησης του διαστήματος (SST), η οποία υλοποιείται από την κοινοπραξία SST της ΕΕ. Περισσότεροι από 130 ευρωπαϊκοί οργανισμοί από 23 κράτη-μέλη έχουν καταχωριστεί μέχρι στιγμής στις υπηρεσίες SST της ΕΕ (για την αποφυγή συγκρούσεων, για τα θραύσματα και για την επανείσοδο αντικειμένων στην ατμόσφαιρα). Περισσότεροι από 260 δορυφόροι της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των στόλων Galileo και Copernicus, επωφελούνται σήμερα από την υπηρεσία αποφυγής συγκρούσεων.
Ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής, Ζοζέπ Μπορέλ, δήλωσε: «Θα αναπτύξουμε συγκεκριμένες ικανότητες, θα καθορίσουμε κανόνες και θα συνεργαστούμε με βασικούς εταίρους και σε πολυμερή φόρουμ για τη διασφάλιση της ασφαλούς, προστατευμένης και βιώσιμης χρήσης του διαστήματος. Αν και η διαχείριση της διαστημικής κυκλοφορίας αποτελεί μη στρατιωτική προσπάθεια, η ευρωπαϊκή ασφάλεια και άμυνα εξαρτάται από την ασφαλή, προστατευμένη και αυτόνομη πρόσβαση στο διάστημα».
