Επενδύσεις ύψους άνω των 310 εκατ. ευρώ, με πόρους από διάφορα χρηματοδοτικά εργαλεία του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, προβλέπεται να πραγματοποιηθούν κατά τα επόμενα χρόνια στους ΟΤΑ πρώτου βαθμού στην Ελλάδα, για την υποστήριξη του ψηφιακού τους μετασχηματισμού και τις έξυπνες πόλεις, χωρίς να συνυπολογίζονται τα κονδύλια που προέρχονται από άλλες πηγές και αφορούν συναφείς δράσεις.
Τα παραπάνω επισήμανε σήμερα ο υφυπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Γιάννης Τσακίρης, μιλώντας στο διεθνές συνέδριο πόλεων της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, που πραγματοποιείται στις εγκαταστάσεις του Διεθνούς Κέντρου Ψηφιακού Μετασχηματισμού & Δεξιοτήτων της Cisco στη Θεσσαλονίκη (DT&S).
«Οι έξυπνες πόλεις αποτελούν έργο- πλαίσιο για την ανάπτυξη ψηφιακών εφαρμογών, με σκοπό την αναβάθμιση της δημόσιας ζωής, τη βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών και την προστασία του περιβάλλοντος» σημείωσε ο κ.Τσακίρης και πρόσθεσε πως η σχετική εθνική στρατηγική, όπως εντάσσεται στην Ψηφιακή Βίβλο, ακολουθεί τις ευρωπαϊκές κατευθύνσεις για την έξυπνες πόλεις κατά την περίοδο 2021-2027. «Προβλέπονται επενδύσεις άνω των 310 εκατ. ευρώ, μέσω των χρηματοδοτικών εργαλείων, που έχει στη διάθεσή το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, για την υποστήριξη του ψηφιακού μετασχηματισμού των ΟΤΑ πρώτου βαθμού, συμπληρωματικά με επενδύσεις σε συναφείς δράσεις μέσω άλλων πόρων, όπως από προγράμματα του ΕΣΠΑ, το Πρόγραμμα Δίκαιης Μετάβασης για τις περιοχές υπό απολιγνιτοποίηση και το πρόγραμμα “Αντώνης Τρίτσης”» γνωστοποίησε ο κ.Τσακίρης και πρόσθεσε ότι στόχος της δράσης για τις «Έξυπνες Πόλεις» είναι να υποστηριχθούν όλοι οι ελληνικοί δήμοι, με χρηματοδότηση από πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης (90 εκατ. ευρώ) και προγράμματα του ΕΣΠΑ 2021-2027 (220 εκατ. ευρώ).
Στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης, υπενθύμισε, ολοκληρώθηκε ήδη, στις 4/3, η υποβολή προτάσεων έξυπνων πόλεων στο πλαίσιο της ομώνυμης δράσης. Από την πρόσκληση αυτή προβλέπεται να χρηματοδοτηθούν καταρχήν 17 δήμοι της χώρας, 16 με πληθυσμό άνω των 100.000 κατοίκων και ο δήμος Τρικκαίων ως πρότυπο έξυπνου δήμου, με προβλεπόμενο προϋπολογισμό 50 εκατ. ευρώ. Οι προτάσεις βασίζονται -όπως είπε- σε επτά ξεκάθαρους άξονες, ενώ πρόσθεσε: «Οι πόροι υπάρχουν. Οι δράσεις υπάρχουν. Έχουμε φτάσει στο σημείο που αν δεν τις υλοποιήσουμε, θα χάσουμε σημαντικό χρόνο από αυτή την πορεία προς μια ολοκληρωμένη πόλη, η οποία ανήκει, ζει και δουλεύει για τους κατοίκους της».
Νέες ταχύτητες στο πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης»
Στα χρηματοδοτικά εργαλεία που έχουν στη διάθεσή τους οι ελληνικοί δήμοι μετά την υπερδεκαετή κρίση, ώστε σε συνεργασία με την κυβέρνηση, να παρέχουν στους πολίτες αυτά που περιμένουν μέσα από μια κοινή «ανταποκριτική δράση» (που ανταποκρίνεται στις ανάγκες τους), αναφέρθηκε ο αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών, Στέλιος Πέτσας. Ιδιαίτερη μνεία έκανε στο πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης», για το οποίο υπενθύμισε ότι οι πόροι του έχουν αυξηθεί πλέον στα 3,5 δισ. ευρώ «και ελπίζω ότι θα έχουν αυξητική τάση».
«Αυτά τα 3,5 δισ. έχουν να κάνουν με προσκλήσεις που αφορούν είτε παραδοσιακά έργα (π.χ., ύδρευση- αποχέτευση) είτε πιο σύγχρονα, όπως ο ψηφιακός μετασχηματισμός και η ηλεκτροκίνηση» είπε και αναφέρθηκε στη σημαντικότατη επιτάχυνση στην υλοποίηση του προγράμματος μετά τον Μάρτιο του 2021: «Τον Μάρτιο του 2021 είχαμε (αποδεσμεύσει) μόνο χρηματοδότηση 1,4 δισ. ευρώ (…). Από τον Μάρτιο και μετά, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ), έχουμε προχωρήσει σε εντάξεις έργων 2,1 δισ. ευρώ. Δεν υπάρχει προηγούμενο, σε κανένα χρηματοδοτικό εργαλείο, για τόσο μεγάλη ταχύτητα» σημείωσε και πρόσθεσε ότι, σήμερα, τα δημοπρατημένα έργα στο πλαίσιο του προγράμματος ανέρχονται σε 1,6 δισ. και τα συμβασιοποιημένα σε 600 εκατ. και «συνεχίζουμε με αυξανόμενο ρυθμό μηνιαίως».
Ο κ. Πέτσας ανέφερε ακόμα ότι στο πλαίσιο του «Αντώνης Τρίτσης», μόνο στην πρόκληση 6 (αστική αναζωογόνηση στους δήμους), ύψους 200 εκατ. ευρώ, περίπου το 30% των εντάξεων αφορά στην υλοποίηση σχεδίων αστικής βιώσιμης κινητικότητας που έχουν υποβάλει οι δήμοι -«αυτό θα φαινόταν σαν σενάριο επιστημονικής φαντασίας πριν από κάποια χρόνια» είπε χαρακτηριστικά. Επιπλέον, έργα ύψους περίπου 100 εκατ. ευρώ έχουν ενταχθεί από τους δήμους στο πλαίσιο της 8ης πρόσκλησης (ψηφιακός μετασχηματισμός), συμπεριλαμβανομένου και του κομματιού της πολιτικής προστασίας (π.χ, ψηφιακοί αισθητήρες, συστήματα έγκαιρης ειδοποίησης), με στόχο μεταξύ άλλων την προστασία του περιβάλλοντος και την πρόληψη των επιπτώσεων της κλιματικής κρίσεις στις πόλεις. Επιπλέον, έργα των δήμων, ύψους άλλων 100 εκατ. ευρώ, αφορούν τον τομέα της ηλεκτροκίνησης, «που μπαίνει με ταχύτητα στη ζωή μας», υπό το φως της αυξημένης περιβαλλοντικής ευαισθησίας των πολιτών και υπό τη σκιά της εισαγόμενης πληθωριστικής- ενεργειακής κρίσης.
Καθένας μας χρησιμοποιεί κατά μέσο όρο 25 έξυπνα αντικείμενα κάθε μέρα
Καταιγιστικές είναι οι εξελίξεις που φέρνει η τεχνολογία στην καθημερινότητα των ατόμων, άρα και στις πόλεις, σε μια περίοδο που καθένας από εμάς χρησιμοποιεί κατά μέσο όρο 25 έξυπνα αντικείμενα κάθε μέρα και που μέχρι το 2030 ο αριθμός των διασυνδεμένων συσκευών (πχ, αισθητήρων) με το Ιντερνετ των Πραγμάτων προβλέπεται ότι θα ξεπεράσει τα 26 δισεκατομμύρια, όπως επισήμανε η πρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Πληροφορικής Ελλάδος (ΣΕΠΕ), Γιώτα Παπαρίδου. «Σύμφωνα με τον πανευρωπαϊκό οργανισμό “Digital Europe”, μέχρι το 2025, το 75% των Ευρωπαίων πολιτών θα χρησιμοποιεί υπηρεσίες ηλεκτρονικής διακυβέρνησης και το 30% υπηρεσίες υγείας και περίθαλψης. Το 50% του πληθυσμού σήμερα ζει σε αστικά κέντρα και στο μέλλον το 70%. Αρα, ο ψηφιακός μετασχηματισμός των πόλεων δεν είναι πλέον ευχή, αλλά υποχρέωση και χαίρομαι που μπορώ να πω πως σε έναν βαθμό είναι και πραγματικότητα, διότι έχουν ξεκινήσει πράγματα προς αυτή την κατεύθυνση» σημείωσε η κα Παπαρίδου.
Πρόσθεσε πως πολύ σύντομα θα δούμε ελληνικές πόλεις, «που οι διοικήσεις τους θα μπορούν σε πραγματικό χρόνο να επεξεργάζονται εκατομμύρια στοιχεία και πληροφορίες και να ξέρουν με ακρίβεια τι πόρους χρειάζονται, σε ποιο σημείο και πότε». Ανέφερε δε, πως αν υπολογίσουμε μόνο την πολεοδομία και τις υποδομές των πόλεων παγκοσμίως και σκεφτούμε τι θα μπορούσαμε να κερδίσουμε μόνο από το cloud computing (υπολογιστική νέφους), «βλέπουμε ότι θα μπορούσαμε να έχουμε εξοικονόμηση 1 τρισ. δολαρίων ώς το 2030 και επενδύσεις 57 τρισ. -μόνο από το cloud computing στον συγκεκριμένο χώρο. Και υπάρχουν πολλά άλλα σημεία στα οποία μπορεί να βοηθήσει η τεχνολογία, όπως οι υδάτινοι πόροι. Το 60% του πόσιμου νερού είναι στις πόλεις. Να δούμε πώς μπορούμε να σώσουμε το πόσιμο νερό που χάνουμε σε ετήσια βάση, το οποίο ξεπερνά σε αξία τα 14 δισ. δολάρια».
Η κα Παπαρίδου υπογράμμισε δε, τη συνεισφορά που μπορεί να έχει στη λειτουργία των έξυπνων πόλεων ο κλάδος των εταιρειών πληροφορικής και επικοινωνιών, που σήμερα αριθμεί στην Ελλάδα 4600 επιχειρήσεις, απασχολεί 260.000 εργαζόμενους πλήρους απασχόλησης και παρουσίασε τζίρο 13,5 δισ. ευρώ το 2020. Επισήμανε μάλιστα πως, κατά το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ, η Ελλάδα, μετά το τεράστιο brain drain, είναι σήμερα δέκατη διεθνώς σε διαθεσιμότητα μηχανικών και επιστήμόνων, με τη Γερμανία 11η και την Αγγλία 17η.
Χαιρετισμούς στην εκδήλωση απηύθυναν ο υφυπουργός Εσωτερικών (Μακεδονίας-Θράκης), Σταύρος Καλαφάτης, η επικεφαλής του Γραφείου του Πρωθυπουργού στη Θεσσαλονίκη, Μαρία Αντωνίου και ο δήμαρχος του κεντρικού δήμου, Κωνσταντίνος Ζέρβας, ο οποίος ανέφερε ότι ο δήμος έχει υποβάλλει σχέδια ύψους 18 εκατ. ευρώ για τη Θεσσαλονίκη- Έξυπνη Πόλη και πρόσθεσε πως πάνω από 40 υπηρεσίες του έχουν ψηφιοποιηθεί, και κάθε χρόνο ολοκληρώνονται ψηφιακά περισσότερες από 50.000 πράξεις, που αλλιώς θα απαιτούσαν την επί τόπου μετάβαση ή/και την αναμονή σε ουρές. Τις εργασίες της εκδήλωσης άνοιξε ο διευθύνων σύμβουλος της Cisco για την Ελλάδα, την Πορτογαλία, την Κύπρο και τη Μάλτα, ο οποίος τόνισε ότι το διεθνές συνέδριο πόλεων Νοτιοανατολικής Ευρώπης διαμορφώνει συνεκτικό, εξωστρεφή και ουσιαστικό πλαίσιο διαλόγου και ανάδειξης των βέλτιστων εφαρμόσιμων έξυπνων πρακτικών που οριοθετούν την πόλη του μέλλοντος.
