Οι χρηματοδοτικές δυνατότητες από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και το νέο ΕΣΠΑ που ανέρχονται σε 80 δισ. ευρώ παρουσιάστηκαν από τον Αναπληρωτή Υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών κ. Νίκο Παπαθανάση στη θεματική συζήτηση Φυσικό Περιβάλλον και Επενδύσεις, στο πλαίσιο του συνεδρίου «Green Deal Greece 2023», που διοργάνωσε το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας, σε συνεργασία με το economix.gr.
Στη θεματική συζήτηση επισημάνθηκε από τους ομιλητές ότι η αξιοποίηση των χρηματοδοτικών πόρων αποτελεί μεγάλο στοίχημα για την Πολιτεία και ταυτοχρόνως τον δημόσιο τομέα που όπως ειπώθηκε σε πολλές περιπτώσεις δοκιμάζεται στα όρια του αλλά και για τον ιδιωτικό τομέα που καλείται να ανταποκριθεί καθώς υπάρχουν χρηματοδοτήσεις και έργα, που πρέπει να υλοποιηθούν με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα.
Ο κ. Ορέστης Καβαλάκης ανέφερε ως υποδειγματική τη συνεργασία του ΤΕΕ με το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας για την αξιοποίηση των πόρων και την υλοποίηση των έργων.
Ο κ. Δημήτρης Σκάλκος Γενικός Γραμματέας Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ είπε ότι 5,5 δισ. ευρώ από το νέο ΕΣΠΑ θα δοθούν για την «Πράσινη Ελλάδα».
Από την πλευρά του ο κ. Παναγιώτης Σταμπουλίδης εντεταλμένος σύμβουλος του ΤΑΙΠΕΔ ανέφερε ως χαρακτηριστικό παράδειγμα τη χαμηλή συμμετοχή υποψηφίων αναδόχων στους διαγωνισμούς κατασκευαστικών έργων νοσοκομείων και λιμένων, που προκηρύσσει το ΤΑΙΠΕΔ ενώ πρότεινε να αυξηθεί σε υψηλά επίπεδο το παράβολο και να ληφθούν μέτρα για τον περιορισμό του φαινόμενου των πολλών και αδικαιολόγητων εντάσεων σε διαγωνισμούς.
Κατά τη συζήτηση αναδείχθηκε επίσης από τις τοποθετήσεις ομιλητών ότι η προστασία του περιβάλλοντος δεν πρέπει να είναι προσχηματική με συνέπεια να εμποδίζονται αναιτιολόγητα τα έργα και οι επενδύσεις. Σχετικά ο κ. Πέτρος Βαρελίδης Γενικός Γραμματέας Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων του ΥΠΕΝ είπε ότι θα πρέπει να επανεξεταστεί το καθεστώς οριοθετήσεων των περιοχών του δικτύου Natura
Ν. Παπαθανάσης: Στόχος να σταθούμε στο πλευρό των συμπολιτών και των επιχειρήσεων
«Η κλιματική κρίση έρχεται με πολλές μορφές», δήλωσε ο Αναπληρωτής Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Νίκος Παπαθανάσης. Ανέφερε χαρακτηριστικά, «τις επιπτώσεις της ναι μεν τις βιώνουμε σήμερα, αλλά πρέπει να δούμε σχεδιαστικά και το αύριο».
Όπως είπε ο Αν. Υπουργός, «από τα 80 δισεκατομμύρια, που έχουμε να διαχειριστούμε, το ζητούμενο είναι πόσα χρήματα επιστρέφουν στην κοινωνία και το περιβάλλον». Αναφερόμενος στα ευρωπαϊκά προς αξιοποίηση προγράμματα έκανε λόγο για σημαντικές επενδύσεις μέσω του ΤΑΑ και του νέου ΕΣΠΑ.
Όπως ανέλυσε, και στο ταμειακό σκέλος και στο σκέλος των έργων υπάρχει ένα σημαντικό μέρος, που πηγαίνει στο περιβάλλον. Αναφέρθηκε στα 600 εκατομμύρια που πρόκειται να διατεθούν για την αποκατάσταση των ζημιών στη Θεσσαλία και 86 εκατομμύρια στον Έβρο καθώς και 180 εκατομμύρια για το σιδηροδρομικό δίκτυο. «Πρέπει να συνεχίσουμε να διεκδικούμε από την Ευρώπη αλλά παράλληλα να τρέξουμε τα έργα, προκειμένου να πετύχουμε τους στόχους και να έχουμε την απορρόφηση, προστατεύοντας το περιβάλλον, στηρίζοντας την οικονομία, να σταθούμε στο πλευρό των συμπολιτών μας, αλλά και δίπλα στις επιχειρήσεις που θέλουν να σταθούν σε ένα απαιτητικό περιβάλλον», είπε ο ο Αν. Υπουργός.
Δημήτρης Σκάλκος: 5,5 δισ. ευρώ από το νέο ΕΣΠΑ θα δοθούν για την «Πράσινη Ελλάδα»
«Πιστεύουμε στην παραγωγική διάσταση των πράσινων επενδύσεων», τόνισε ο Γενικός Γραμματέας Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ Δημήτρης Σκάλκος και αναφέρθηκε αναλυτικά στους πόρους του νέου ΕΣΠΑ που θα διατεθούν για την πράσινη μετάβαση. Όπως τόνισε, το μεγαλύτερο μέρος του νέου ΕΣΠΑ, πάνω από 27% των πόρων, θα χρηματοδοτήσει πράσινες επενδύσεις. Συγκεκριμένα, όπως είπε, από τα 26,2 δισ. ευρώ του νέου ΕΣΠΑ, τα περίπου 5,5 δισ. θα δοθούν για την «πράσινη Ελλάδα», εκ των οποίων 1,5 δισ. θα διατεθεί στους στόχους για την ενίσχυση της βιοποικιλότητας και 1,63 δισ. για τη δίκαιη αναπτυξιακή μετάβαση και την απεξάρτηση από το λιγνίτη σε Δ. Μακεδονία και Μεγαλόπολη.
Τις επόμενες μέρες θα οριστικοποιηθεί η τροποποίηση του ΕΣΕΚ με πολύ φιλόδοξους στόχους και εξασφαλισμένη χρηματοδότηση, είπε ο Γενικός Γραμματέας, που ενημέρωσε ότι πλέον το υπουργείο στη διαδικασία έγκρισης των έργων θα ακολουθήσει οριζόντια δύο αρχές : την αρχή της μη πρόκλησης σημαντικής βλάβης και την αρχή climate proofing για τη διασφάλιση της αυθεντικότητας και της κλιματικής ουδετερότητας των έργων.
Κατά τη διάρκεια της συζήτησης στο πάνελ, ερωτώμενος σχετικά, ο κ. Σκάλκος αναφέρθηκε ειδικά στην πορεία του Επιχειρησιακού Προγράμματος Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον, Αειφόρος Ανάπτυξη (ΥΜΕΠΕΡΑΑ), τονίζοντας την απογοητευτική κατάσταση που παρέλαβε η κυβέρνηση της ΝΔ το 2019. Από το 50% συμβάσεων και 24% δαπανών ευελπιστεί, σημείωσε, ότι «θα καταφέρουμε κάτι πάρα πολύ δύσκολο, να έχουμε» 129% συμβασιοποίηση (και μεταφορά στο επόμενο ΕΣΠΑ όσων έργων δεν ολοκληρωθούν) αλλά και 100% δαπάνες ως το τέλος του έτους.
Πέτρος Βαρελίδης: νέο κανονιστικό πλαίσιο για την περιβαλλοντική ζημία
Νέο κανονιστικό πλαίσιο με το οποίο θα ποσοτικοποιείται καλύτερα το όφελος ή η ζημιά στο περιβάλλον των έργων ετοιμάζει το Υπουργείο, όπως ανακοίνωσε ο Γενικός Γραμματέας Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων Πέτρος Βαρελίδης. Στόχος του νέου πλαισίου είναι να διασαφηνίζεται το περιβαλλοντικό αποτύπωμα των έργων, ώστε να περάσει και στο επίπεδο της κοινωνίας η χρησιμότητά τους και να περιοριστούν οι αντιδράσεις σε έργα όπως τα αιολικά πάρκα.
«Το ζητούμενο είναι η σωστή ισορροπία μεταξύ της αναγκαίας προστασίας της φύσης και των δυνατοτήτων ανάπτυξης», τόνισε ο Π. Βαρελίδης, που αποκάλυψε επίσης ότι ο παράγοντας της ανθεκτικότητας θα αποτελεί βασικό ζητούμενο στην κατασκευή κρίσιμων υποδομών, εξέλιξη που επιταχύνθηκε μετά τις καταστροφές στη Θεσσαλία. Η διάσταση της ανθεκτικότητας θα ενταχθεί στην επικαιροποίηση των περιβαλλοντικών όρων που θα περιλαμβάνεται σε ΚΥΑ για τις προδιαγραφές των ΑΕΠΟ και ΜΠΕ που ετοιμάζεται, όπως είπε. Τέλος, πρότεινε τον εξορθολογισμό των περιβαλλοντικών αδειοδοτήσεων αλλά και στην διόρθωση των πρόδηλων σφαλμάτων και την επικαιροποίηση των δεδομένων στις περιοχές Natura.
Ορέστης Καβαλάκης: υποδειγματική η συνεργασία του ΤΕΕ με το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας
Τα τρία βασικά χαρακτηριστικά του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, παρουσίασε ο Ορέστης Καβαλάκης, Διοικητής ΕΥΣ Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Ανέφερε ότι η κατανομή των πόρων γίνεται σε επίπεδο χώρας και όχι περιφέρειας. Το Ταμείο προβλέπει χρηματοδότηση όχι μόνο για έργα αλλά και για μεταρρυθμίσεις, καθώς είναι ένα εργαλείο που βασίζεται στην επίτευξη οροσήμων και στόχων.
«Πρόκειται για σχέδιο με πολύ σφιχτές προθεσμίες και στόχους» ανέφερε χαρακτηριστικά ο Ο. Καβαλάκης, και έκανε λόγο στο παράδειγμα της συνεργασίας με το ΤΕΕ, με το οποίο πραγματοποιούνται εβδομαδιαίες συσκέψεις για την εξέταση της πορείας υλοποίησης των έργων, όπως είπε. «Το παράδειγμα του ΤΕΕ θα συμβάλει ώστε να γίνει μία επανάσταση στον τρόπο λειτουργίας της δημόσιας διοίκησης», ανέφερε.
Στον πυλώνα της πράσινης μετάβασης έχουν ενταχθεί συνολικά 103 έργα με συνολικό προϋπολογισμό 7 δισ., αριθμός που αντιστοιχεί στο 35% του συνολικού προϋπολογισμού των ενταγμένων έργων, ενώ στο δανειακό σκέλος του Ταμείου το 38% είναι αφιερωμένο στον πράσινο πυλώνα. Οι χρηματοδοτήσεις αυτές αφορούν όχι μόνο σε μεγάλες αλλά και σε ΜμΕ επιχειρήσεις.
«Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις αναγκάζονται να κάνουν επενδύσεις με πράσινα και ψηφιακά χαρακτηριστικά κάτι που δεν γινόταν μέχρι τώρα » τόνισε ο Διοικητής ΕΥΣ Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Παναγιώτης Σταμπουλίδης: μέτρα για την ασφάλεια και σοβαρότητα των διαγωνισμών
Απ΄ την πλευρά του ο κ. Παναγιώτης Σταμπουλίδης από τη Μονάδα Έργων του ΤΑΙΠΕΔ, αναφέρθηκε στην τεράστια εθνική προσπάθεια που κάνει η χώρα για την απορρόφηση των κονδυλίων από το Ταμείο Ανάπτυξης και Ανθεκτικότητας, αλλά και στα έργα που ωριμάζουν τα οποία φτάνουν σε ύψος τα 2,7 δισεκατομμύρια ευρώ. Κάνοντας μία αναλυτική αναφορά στα τεχνικά και περιβαλλοντικά έργα που βρίσκονται υπό υλοποίηση, ο κ. Σταμπουλίδης επεσήμανε τα έργα αναβάθμισης των νοσοκομείων αλλά και των λιμένων στην Ελλάδα, έργα που μας φέρνουν πολύ βαθιά στο τεχνικό αντικείμενο, όπως είπε και τόνισε ότι «το ΤΑΙΠΕΔ, πλέον αποτελεί έναν φορέα που δημιουργεί θέσεις εργασίας και υπεραξίας, προκειμένου να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις που προκύπτουν». Τόνισε δε, ότι πρέπει να μειωθούν οι βαθμίδες ενστάσεων και να αυξηθεί το κόστος του παραβόλου για τις ενστάσεις προκειμένου να εμπεδωθεί η ασφάλεια και η σοβαρότητα των διαγωνισμών. «Βρισκόμαστε σε μία διαρκή μάχη με την ίδια τη δημόσια διοίκηση», ανέφερε και συμπλήρωσε, ότι απ΄ την πλευρά μας ως ΤΑΙΠΕΔ, θα κάνουμε το καθήκον μας.
Κωνσταντίνος Μακέδος: στήριξη στον τεχνικό κόσμο και τις νεοφυείς επιχειρήσεις
Στις συνέπειες της κλιματικής κρίσης στην πραγματική οικονομία αναφέρθηκε ο κ. Κωνσταντίνος Μακέδος, Πρόεδρος ΤΜΕΔΕ, και Αντιπρόεδρος ΔΣ Παγκρήτιας Τράπεζας, επισημαίνοντας ότι «δουλειά μας ως Ταμείο είναι να προετοιμάσουμε τον Τεχνικό Κόσμο, αλλά και τις νεοφυείς επιχειρήσεις», προκειμένου να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις. Ο πρόεδρος του ΤΜΕΔΕ αναφέρθηκε στις νέες προκλήσεις που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι ελληνικές τράπεζες, οι κατασκευαστικές εταιρείες αλλά εν γένει και ο τεχνικός κόσμος της χώρας, εξαιτίας των συνεπειών που επιφέρει η κλιματική κρίση.
Τόνισε την ανάγκη να γίνουν οι απαραίτητες προσαρμογές στο τραπεζικό σύστημα και τον κατασκευαστικό κλάδο οι οποίοι οφείλουν να ενσωματώσουν τα ESG κριτήρια.
«Πλέον η πράσινη κατεύθυνση, η εφαρμογή των περιβαλλοντικών, κοινωνικών και αρχών ορθής εταιρικής διακυβέρνησης, θα αποτελούν προϋπόθεση και βασικό κριτήριο επιλεξιμότητας για την έγκριση δανείου, νέων γραμμών χρηματοδότησης ή/και συμμετοχής σε επενδυτικά προγράμματα», τόνισε ο κ. Μακέδος.
Κωνσταντίνος Μακέδος: Επέκταση προγράμματος του «Ταμείου Εγγυοδοσίας ΕΑΤ-ΤΜΕΔΕ»
Μιλώντας στο ίδιο συνέδριο, ο Πρόεδρος του ΤΜΕΔΕ, Κωνσταντίνος Μακέδος, δήλωσε ότι, «Ο ρόλος των υποδομών στη βιώσιμη ανάπτυξη της χώρας, είναι αδιαμφισβήτητος ειδικά τώρα που η επενδυτική βαθμίδα, η σταδιακή αποκλιμάκωση του πληθωρισμού, η πτώση της ανεργίας και η ωρίμανση των ευρωπαϊκών πόρων του ΕΣΠΑ και του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, προσδίδουν νέα δυναμική. Ειδικά τώρα, αποτελεί εθνικό καθήκον και η δική μας «προσαρμογή» στις νέες πράσινες και βιώσιμες απαιτήσεις, ώστε να ανταποκριθούμε και να ανταπεξέλθουμε αποτελεσματικά και κυρίως έγκαιρα, στο νέο ανεκτέλεστο όγκο έργων και μελετών που δημιουργείται. Μπορούν να γίνουν πολλά, αν καταφέρουμε να συντονιστούμε με τις πραγματικές ανάγκες της αγοράς, αναπτύσσοντας παράλληλα εξειδικευμένες λύσεις και προϊόντα, προσαρμοσμένα στον πιστοδοτικό και τον εγγυοδοτικό τομέα, καθώς οι ανάγκες χρηματοδότησης των τεχνικών εταιριών θα πολλαπλασιαστούν εκθετικά»,.
Ο κ. Μακέδος μίλησε ακόμη για την καινοτόμο για τα ελληνικά και ευρωπαϊκά δεδομένα σύμπραξη δημόσιου (Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα) και ιδιωτικού (ΤΜΕΔΕ) φορέα εγγυοδοσίας, που έχει αποσπάσει το διεθνές βραβείο ως «βέλτιστη πρακτική» στην πρόσφατη ετήσια συνάντηση του AECM, του «European Association of Guarantee Institutions» (AECM), του πανευρωπαϊκού οργανισμού εγγυοδοτικών φορέων, παρουσία αντιπροσωπειών από όλη την Ευρώπη που πραγματοποιήθηκε στην Βιέννη.
Ο πρόεδρος του ΤΜΕΔΕ ανακοίνωσε την επέκταση του προγράμματος του «Ταμείου Εγγυοδοσίας ΕΑΤ-ΤΜΕΔΕ» κατά έναν ακόμη χρόνο, δηλαδή μέχρι το τέλος του 2024. Σύμφωνα με τον κ. Μακέδο, το ποσό της αδειοδότησης θα αυξηθεί από τις 200.000 στις 400.000 ευρώ ενώ θα ισχύουν οι ίδιοι ευέλικτοι και ελκυστικοί όροι.
Τέλος, αναφέρθηκε σε μια σειρά πρωτοβουλιών που έχει λάβει τον τελευταίο καιρό το ΤΜΕΔΕ, όπως την ΤΜΕΔΕ Microfinance Solutions για την παροχή μικροπιστώσεων ενίσχυσης κεφαλαίου κίνησης και επενδυτικού σκοπού, έως 25.000 ευρώ, την χορήγηση ιδιωτικών εγγυήσεων των δανειοληπτών, την στήριξη της Αttica Bank για τη δημιουργία του 5 ου τραπεζικού πόλου, την υπογραφή μνημονίου συνεργασίας με την ΕΤΑΔ και το ΤΕΕ για την βέλτιστη αξιοποίηση των ακινήτων του δημοσίου.
Μαρία Παπαδοπούλου: ο ρόλος του ΟΦΥΠΕΚΑ στην περιβαλλοντική αδειοδότηση
Από την πλευρά της η κα Μαρία Παπαδοπούλου, Πρόεδρος ΟΦΥΠΕΚΑ, Καθηγήτρια ΕΜΠ, ανέλυσε το ρόλο του Οργανισμού σε σχέση με τα έργα και τις δραστηριότητές του και επεσήμανε τον κρίσιμο ρόλο του ως προς την γνωμοδότηση και τις καλές πρακτικές τις οποίες προωθεί. Αναφέρθηκε χαρακτηριστικά στην τυποποίηση διαδικασιών και την ενιαία εφαρμογή κανόνων από το προσωπικό του φορέα σε όλη τη χώρα, κατά τη διαδικασία των γνωμοδοτήσεων. «Βοηθάμε να δώσουμε τις κατευθύνσεις για χιλιάδες έργα, και το Υπουργείο προχωράει με την περιβαλλοντική αδειοδότηση», σημείωσε. Πρέπει να υπάρχει λογοδοσία, έλεγχος, αλλά και ανάπτυξη, επεσήμανε. Στόχος του Οργανισμού δεν είναι να σταματήσουμε τα έργα, αλλά να γίνουν τα πράγματα με τον σωστό τρόπο, ανέφερε χαρακτηριστικά. «Ξέρουμε να κάνουμε τα πράγματα σωστά. Ας τα κάνουμε ακόμα καλύτερα, προκειμένου να διασφαλίσουμε το μέλλον για τις επόμενες γενιές», δήλωσε.
