Τεκτονικές ανακατατάξεις θα προκαλέσει σύντομα στην παγκόσμια αγορά εργασίας η διείσδυση της τεχνητής νοημοσύνης σε όλες τις πτυχές της οικονομίας και της ζωής, καθώς θα επισπεύσει την απώλεια των θέσεων εργασίας γραφείου και θα εκτοπίσει πολλές επαγγελματικές ειδικότητες. Την ίδια στιγμή, πάντως, αυξάνει εντυπωσιακά τη ζήτηση για εξειδικευμένους επαγγελματίες της τεχνολογίας και της ασφάλειας στον κυβερνοχώρο.
Σύμφωνα με έκθεση του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ, μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια η τεχνητή νοημοσύνη και η ψηφιοποίηση θα επιφέρουν ραγδαίες μεταβολές, με αντίκτυπο περίπου στο 25% των θέσεων εργασίας. Δεν θα είναι, πάντως, οι μόνοι παράγοντες που θα επιφέρουν ανατροπές στην αγορά εργασίας, καθώς θα συνδράμουν άλλες οικονομικές εξελίξεις, όπως η μετάβαση στην πράσινη ενέργεια και την πράσινη οικονομία και η αναδιάταξη των εφοδιαστικών αλυσίδων. Αν και το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ προεξοφλεί πως η τεχνητή νοημοσύνη θα προκαλέσει σημαντική αναταραχή στην αγορά εργασίας, από τα πορίσματα της ίδιας έκθεσης προκύπτει πως ο τελικός αντίκτυπος των περισσότερων νέων τεχνολογιών θα είναι ευεργετικός για την αγορά εργασίας σε έναν χρονικό ορίζοντα πέντε ετών.
Η έκθεση κάνει ειδική αναφορά στην ChatGPT, την εφαρμογή της τεχνητής νοημοσύνης, που μέσα σε λίγους μήνες από την εμφάνισή της έχει συγκεντρώσει εκατομμύρια χρήστες, καθώς μιμείται αποτελεσματικά την ανθρώπινη σκέψη και την ανθρώπινη ικανότητα επίλυσης προβλημάτων. Οι συντάκτες της προεξοφλούν πως η εν λόγω εφαρμογή θα έχει σαρωτικό αντίκτυπο στην αγορά εργασίας, εκτοπίζοντας πολλά επαγγέλματα και αυτοματοποιώντας πολλούς ρόλους επαγγελματιών που προϋποθέτουν σκέψη, επικοινωνία και συντονισμό. Σύμφωνα, άλλωστε, με τα πορίσματα σχετικής δημοσκόπησης που διεξήγαγε το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ, περίπου 75% των επιχειρήσεων σχεδιάζουν να υιοθετήσουν τεχνολογίες τεχνητής νοημοσύνης μέσα στην επόμενη πενταετία και εκτιμούν πως έτσι θα εκλείψουν έως και 26 εκατ. θέσεις εργασίας.
Αυτές θα αφορούν κυρίως διοικητικές θέσεις, ταμίες, εκδότες εισιτηρίων, λογιστές και χειριστές δεδομένων. Η σχετική δημοσκόπηση διεξήχθη ανάμεσα σε τουλάχιστον 800 επιχειρήσεις που απασχολούν αθροιστικά 11,3 εκατ. υπαλλήλους σε 45 χώρες από όλον τον κόσμο.
Άλλοι παράγοντες
Όπως, πάντως, καταλήγει η έκθεση του Φόρουμ, προς το παρόν η τεχνητή νοημοσύνη παραμένει μια μικρή απειλή για την αγορά εργασίας και τις προοπτικές της, αν συγκριθεί με κάποιους σαφώς σημαντικότερους μακροοικονομικούς παράγοντες, όπως, για παράδειγμα, με τους κινδύνους που απορρέουν από την επιβράδυνση των ρυθμών οικονομικής ανάπτυξης, από τον πληθωρισμό ή από τις ελλείψεις κάθε είδους. Βραχυπρόθεσμα θα υπάρξουν μεγάλες ευκαιρίες για δημιουργία νέων θέσεων εργασίας από τις επενδύσεις που θα διευκολύνουν την πράσινη μετάβαση των επιχειρήσεων και την ευρύτερη εφαρμογή των κανόνων κοινωνικής ευαισθησίας, προστασίας του περιβάλλοντος και καλής εταιρικής διακυβέρνησης, καθώς και από την αναδιάταξη των παγκόσμιων εφοδιαστικών αλυσίδων.
