Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκφράζει την ικανοποίησή της για τη συμφωνία που επιτεύχθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο σχετικά με την πρόταση για τον μηχανισμό «Συνδέοντας την Ευρώπη» (CEF), ύψους 33,7 δισ. EUR, στο πλαίσιο του προσεχούς μακροπρόθεσμου προϋπολογισμού της ΕΕ για την περίοδο 2021-2027.
Το πρόγραμμα του μηχανισμού «Συνδέοντας την Ευρώπη» στηρίζει τις επενδύσεις σε δίκτυα μεταφορών, ενέργειας και ψηφιακών υποδομών της Ευρώπης. Θα στηρίξει τη διττή πράσινη και ψηφιακή μετάβαση, συμβάλλοντας στην επίτευξη των φιλόδοξων στόχων για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και την Ψηφιακή Δεκαετία.
Θα στηρίξει τους στόχους της στρατηγικής για την έξυπνη και βιώσιμη κινητικότητα, θέτοντας τα θεμέλια για τον τρόπο με τον οποίο το σύστημα των μεταφορών της ΕΕ μπορεί να επιτύχει τον πράσινο και ψηφιακό μετασχηματισμό του και να καταστεί ανθεκτικότερο σε μελλοντικές κρίσεις. Όπως αναφέρεται στην Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, το αποτέλεσμα θα είναι η μείωση των εκπομπών κατά 90 % έως το 2050, η οποία θα επιτευχθεί μέσω ενός έξυπνου, ανταγωνιστικού, ασφαλούς, προσβάσιμου και οικονομικά προσιτού συστήματος μεταφορών. Θα δώσει επίσης προτεραιότητα σε φιλικούς προς το περιβάλλον τρόπους μεταφοράς, όπως οι σιδηρόδρομοι, και στην ανάπτυξη σημείων φόρτισης για οχήματα που χρησιμοποιούν εναλλακτικά καύσιμα.
Με την περαιτέρω ολοκλήρωση μιας αποδοτικής και ανταγωνιστικής εσωτερικής αγοράς ενέργειας, την ενίσχυση της διασυνοριακής διαλειτουργικότητας των δικτύων, καθώς και τη διευκόλυνση της απαλλαγής από τις ανθρακούχες εκπομπές και της διασυνοριακής συνεργασίας στον τομέα της ενέργειας, ο μηχανισμός «Συνδέοντας την Ευρώπη» θα συμβάλει στην επίτευξη των φιλόδοξων στόχων μας για το κλίμα και την ενέργεια. Θα στηρίξει τις προτεραιότητες του αναθεωρημένου πλαισίου πολιτικής για τα ΔΕΔ-Ε, όπως προτάθηκε από την Επιτροπή στο τέλος του περασμένου έτους, με στοχευμένη χρηματοδοτική στήριξη σε καίρια έργα υποδομής που συνδέουν τα ενεργειακά συστήματα της ΕΕ.
Το ψηφιακό σκέλος του προγράμματος του μηχανισμού «Συνδέοντας την Ευρώπη» θα συμβάλει στην ανάπτυξη και την υλοποίηση καινοτόμων διασυνοριακών ψηφιακών υποδομών, ώστε να καταστεί δυνατή η άνθηση των ψηφιακών δικτύων και υπηρεσιών και να στηριχθεί το όραμα της Ευρώπης στην ψηφιακή δεκαετία για το 2030, με βάση τους στόχους της κοινωνίας των Gigabit για το 2025. Θα εξοπλίσει επίσης μείζονες άξονες στις οδικές, σιδηροδρομικές, θαλάσσιες μεταφορές και λιμένες με ανθεκτική συνδεσιμότητα υψηλής ταχύτητας. Ταυτόχρονα, οι πολίτες της θα επωφεληθούν από ταχύτερες και ανθεκτικές συνδέσεις για ενισχυμένη διαδικτυακή μάθηση, πρόσβαση σε αποδοτικότερες ψηφιακές υπηρεσίες και ενισχυμένες δυνατότητες εξ αποστάσεως συνεργασίας. Δεδομένου ότι η διασυνοριακή ψηφιακή συνδεσιμότητα διαδραματίζει ζωτικό ρόλο στη γεφύρωση του οικονομικού, κοινωνικού και εδαφικού χάσματος, το νέο μέσο χρηματοδότησης CEF Digital θα δώσει τη δυνατότητα σε πολλές περισσότερες περιφέρειες της Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένων των αγροτικών περιοχών, να αξιοποιήσουν νέες ευκαιρίες.
Τα μέλη του Σώματος των επιτρόπων προέβησαν στις ακόλουθες δηλώσεις:
Η Επίτροπος Μεταφορών κ. Αντίνα Βαλεάν δήλωσε σχετικά: «Ο μηχανισμός «Συνδέοντας την Ευρώπη» έχει καίρια σημασία για την ολοκλήρωση του Διευρωπαϊκού Δικτύου Μεταφορών (ΔΕΔ-Μ), αλλά και για να καταστεί αυτό πιο φιλικό προς το περιβάλλον και πιο ψηφιακό. Θα χρησιμεύσει για τη γεφύρωση κρίσιμων διασυνοριακών μεταφορικών συνδέσεων, τη μετατόπιση της κυκλοφορίας προς τις σιδηροδρομικές και τις εσωτερικές πλωτές μεταφορές και την προώθηση της πολυτροπικής ολοκλήρωσης. Πρέπει να έχουμε ένα ευφυέστερο, πιο βιώσιμο και ανθεκτικό στις κρίσεις σύστημα μεταφορών, και o CEF θα είναι καίριας σημασίας για την επίτευξη αυτού του στόχου.»
Ο Επίτροπος Εσωτερικής Αγοράς κ. Τιερί Μπρετόν δήλωσε σχετικά: «Η προηγμένη διασυνοριακή συνδεσιμότητα αποτελεί θεμελιώδες στοιχείο της οικονομίας μας που στηρίζει την ψηφιακή και την πράσινη μετάβαση της Ευρώπης, καθώς προχωράμε στην ψηφιακή δεκαετία. Το νέο CEF Digital (μηχανισμός «Συνδέοντας την Ευρώπη» – ψηφιακός τομέας) θα αποτελέσει ένα από τα βασικά εργαλεία μας για τη στήριξη των διασυνοριακών συνδέσεων οπτικών ινών και 5G, διασφαλίζοντας ότι όλοι οι πολίτες και οι επιχειρήσεις θα επωφεληθούν από καινοτόμες ψηφιακές υπηρεσίες, περισσότερες θέσεις εργασίας και περισσότερες κοινωνικές και οικονομικές ευκαιρίες.»
Η κ. Κάντρι Σίμσον, επίτροπος Ενέργειας, δήλωσε σχετικά: «Η παρούσα συμφωνία σηματοδοτεί ένα σημαντικό ορόσημο στην πορεία μας προς την κλιματική ουδετερότητα και ένα σύστημα πράσινης ενέργειας. Ο ενισχυμένος CEF θα στηρίξει την αναθεωρημένη πολιτική για τα διευρωπαϊκά δίκτυα ενέργειας επενδύοντας σε έξυπνες και βιώσιμες διασυνοριακές υποδομές και, για πρώτη φορά, παρέχοντας κίνητρα για νέα διασυνοριακά έργα παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές.»
Επόμενα βήματα
Η προσωρινή συμφωνία πρέπει τώρα να εγκριθεί επίσημα από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο.
Ιστορικό
Η χρηματοδοτική συνεισφορά του CEF λαμβάνει κυρίως τη μορφή επιχορηγήσεων, με διαφορετικά ποσοστά συγχρηματοδότησης ανάλογα με το είδος του έργου. Στο πλαίσιο του CEF «Μεταφορές» θα διατεθούν 25,8 δισ. EUR για επιχορηγήσεις από τον προϋπολογισμό 2021-2027 της ΕΕ για τη συγχρηματοδότηση έργων στα κράτη μέλη της ΕΕ στον τομέα των μεταφορών. Στο πλαίσιο του CEF «Ενέργεια», θα διατεθούν 5,8 δισ. EUR για τη συγχρηματοδότηση έργων κοινού ενδιαφέροντος στο πλαίσιο του κανονισμού ΔΕΔ-Ε, καθώς και διασυνοριακών έργων στον τομέα της παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές. Μέσω του CEF «Digital» θα επενδυθούν 2 δισ. EUR σε ευρωπαϊκές υποδομές συνδεσιμότητας και θα τονωθεί η ανάπτυξη και αφομοίωση των δικτύων κινητής τηλεφωνίας πέμπτης γενιάς (5G) από τις τοπικές κοινότητες. Ο CEF θα συμβάλει ευρέως στην υλοποίηση των στόχων της Πράσινης Συμφωνίας για την προαγωγή οικολογικότερων και πιο βιώσιμων διευρωπαϊκών δικτύων μεταφορών και ενέργειας, καθώς και της ψηφιοποίησης.
