Σημαντική αύξηση των Ελλήνων που στρέφονται στην επιχειρηματικότητα αποκαλύπτει έκθεση του ΙΟΒΕ, η οποία συνοψίζει τους βασικούς δείκτες της επιχειρηματικότητας αρχικών σταδίων στην Ελλάδα σε μια εξαιρετικά κρίσιμη περίοδο, καθώς το 2020 είχαμε την εμφάνιση της υγειονομικής κρίσης COVID-19 που έκτοτε κυριαρχεί σε παγκόσμιο επίπεδο.
Η κρίση της πανδημίας άλλαξε απότομα και δραστικά την καθημερινή δραστηριότητα των πολιτών, την προσωπική, επαγγελματική και κοινωνική τους ζωή και, σε κάποιο βαθμό, τον τρόπο που προσεγγίζεται το ζήτημα της εργασίας και της παραγωγής. Αν και οι βραχυχρόνιες επιπτώσεις της εισαγωγής μέτρων όπως το lockdown και η παύση / αναστολή λειτουργίας κάποιων επιχειρήσεων μπορεί να αντιμετωπίστηκαν σε κάποιο βαθμό, οι επιπτώσεις στον ευρύτερο παραγωγικό ιστό της χώρας διαχέονται σε βάθος χρόνου και η οριστική αξιολόγηση τους θα απαιτήσει χρόνο και απόσταση από την κρίση. Σε κάθε περίπτωση, η έρευνα που περιλαμβάνεται στην παρούσα έκθεση αποτυπώνει ένα μέρος των επιπτώσεων της κρίσης, το πλέον βραχυχρόνιο ίσως, καθώς αντανακλά τις άμεσες αντιδράσεις του πληθυσμού απέναντι στην επιχειρηματικότητα.
Χαρακτηριστικά των επιχειρηματιών αρχικών σταδίων την περίοδο 2020-2021
- Στην Ελλάδα το ποσοστό του πληθυσμού ηλικίας 18-64 ετών που εντάσσεται το 2020 στα αρχικά στάδια επιχειρηματικής δραστηριότητας ενισχύεται στο 8,6% (περίπου 562 χιλ. άτομα) από 8,2% (536 χιλ. άτομα) το 2019. Πρόκειται για την 3η χρονιά ανόδου και μια από τις υψηλότερες διαχρονικά επιδόσεις της χώρας, παρόλο που κινείται χαμηλότερα του μέσου όρου των χωρών υψηλού εισοδήματος.
- Διακρίνοντας λοιπόν μεταξύ των δύο κατηγοριών επιχειρηματιών αρχικών σταδίων, δηλαδή τους επίδοξους και τους νέους επιχειρηματίες, σχεδόν δύο στους τρεις είχαν πράγματι ξεκινήσει ενεργά το εγχείρημά τους ήδη για 3 μήνες (νέοι επιχειρηματίες), με τους υπόλοιπους (επίδοξους επιχειρηματίες) να βρίσκονται ακόμα στη φάση της προετοιμασίας. Ο αριθμός τους είναι επομένως σημαντικά αυξημένος σε σχέση με πέρυσι, κάτι που σημαίνει ότι το 2020 φαίνεται η αύξηση της επιχειρηματικότητας αρχικών σταδίων να τροφοδοτείται κυρίως από νέους επιχειρηματίες.
- Το ποσοστό της καθιερωμένης επιχειρηματικότητας ανέρχεται στο 14,6% το 2020, όσο περίπου και το 2019, σε σημαντικά υψηλότερο επίπεδο από τις χώρες υψηλού εισοδήματος (6,9% το 2020).
- Αναφορικά με τα κίνητρα επιχειρηματικότητας και χωρίς να είναι αμοιβαίως αποκλειόμενα, ένα 69% δηλώνει τον βιοπορισμό, καθώς οι «δουλειές είναι λίγες». Ένα 46% δηλώνει την απόκτηση μεγαλύτερου εισοδήματος, ενώ υπάρχει και ένα 35,7% που συνεχίζει μια οικογενειακή παράδοση.
- Μόλις το 25,9% θεωρεί ότι είναι εύκολη στην Ελλάδα η ίδρυση μιας επιχείρησης, επίδοση σημαντικά χαμηλότερη από τον μέσο όρο των χωρών υψηλού εισοδήματος (55,5%). Άλλωστε, πρόκειται για ένα πεδίο στο οποίο η χώρα παραδοσιακά υστερεί, καθώς στην ετήσια έκθεση της World bank για την ευκολία στο επιχειρείν (Doing Business) η Ελλάδα το 2020 καταλαμβάνει την 79η θέση ανάμεσα σε 190 χώρες.
- Το ποσοστό του πληθυσμού που διέκοψε ή ανέστειλε την επιχειρηματική του δραστηριότητα το 2020 ανέρχεται στο 2,2 (περίπου 143 χιλιάδες άτομα), επίδοση ελαφρώς υψηλότερη από το αντίστοιχο ποσοστό το 2019 (2,0%), αλλά ταυτόχρονα αρκετά χαμηλότερη από τον μέσο όρο των χωρών υψηλού εισοδήματος (3,6%).
- Το 3,2% (περίπου 208 χιλιάδες άτομα) των ατόμων ηλικίας 18-64 ετών στην Ελλάδα το 2020 δήλωσε πως διαδραμάτισε ρόλο άτυπου επενδυτή για τη χρηματοδότηση ενός νέου εγχειρήματος, επίδοση που είναι αισθητά χαμηλότερη του 2019 (5,0%%), ενώ υπολείπεται του μέσου όρου των χωρών υψηλού εισοδήματος (4,7%).
- Ηλικιακά, το 2020 ενισχύεται σημαντικά η συμμετοχή των πιο νέων στην επιχειρηματικότητα αρχικών σταδίων σε σύγκριση με τα προηγούμενα χρόνια. Συνολικά το 61% των επιχειρηματιών βρίσκεται στο ηλικιακό κλιμάκιο 18-34 ετών έναντι 45% πέρυσι. Μάλιστα, οι μισοί προέρχονται από την ηλικιακή ομάδα 18-24 ετών, ποσοστό που είναι αρκετά υψηλό για αυτή την κατηγορία σε σύγκριση με τις χώρες υψηλού εισοδήματος (15,0%).
- Το 2020, το ποσοστό της γυναικείας επιχειρηματικότητας αρχικών σταδίων υποχώρησε σε 6,7% (περίπου 224 χιλιάδες γυναίκες) από 7,6% το 2019, ενώ στους άνδρες ενισχύθηκε σε 10,6%% (περίπου 343 χιλιάδες άνδρες) από 8,8% το 2019.
- • Το 2020 το 34% των επιχειρηματιών αρχικών σταδίων διαθέτει τουλάχιστον ένα πτυχίο τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, ενώ ακόμα ένα 17% έχει και κάποιου είδους μεταπτυχιακή ειδίκευση.
Ολόκληρη η έκθεση του ΙΟΒΕ είναι διαθέσιμη ΕΔΩ
