Για τις καινοτόμες δράσεις που δρομολογεί το Υπουργείο Εσωτερικών με στόχο να διευκόλυνση των πολιτών και την ενίσχυση της διαφάνειας στο δημόσιο, μιλά η αρμόδια υπουργός, Νίκη Κεραμέως. Επισημαίνει ότι, ο ψηφιακός μετασχηματισμός θέτει τα θεμέλια για να εξορθολογιστούν διαδικασίες, όπως για παράδειγμα η εκκαθάριση των εκλογικών καταλόγων, που προβλέπεται στον Νόμο για την επιστολική ψήφο. Για την υπουργό Εσωτερικών, η ψηφιοποίηση του κράτους βρίσκεται σε πολύ καλό στάδιο καθώς μεγάλο μέρος των διαδικασιών έχει ήδη ψηφιοποιηθεί. Με αναφορά στην Τεχνητή Νοημοσύνη, εξηγεί για ποιούς λόγος μπορεί να φανεί χρήσιμη και σε ποιούς τομείς της οργάνωσης και της λειτουργίας του Δημοσίου μπορεί να αξιοποιηθεί.
Teamworks: Πως έχει συμβάλει ο Ψηφιακός Μετασχηματισμός του κράτους στο υπουργείο Εσωτερικών και ποιος είναι ο ρόλος των ψηφιακών τεχνολογιών στον τομέα ευθύνης σας;
Νίκη Κεραμέως: Στο Υπουργείο Εσωτερικών επιδιώκουμε να λειτουργούμε με επίκεντρο τον πολίτη θέτοντας σε προτεραιότητα τις ανάγκες του. Στόχος μας είναι να διευκολύνουμε την καθημερινότητά του προσφέροντας σύγχρονες, γρήγορες και αξιόπιστες υπηρεσίες. Ο Ψηφιακός Μετασχηματισμός του Κράτους αποτελεί πολύτιμο εργαλείο σε αυτή την κατεύθυνση, έχοντας αφήσει ήδη ένα ιδιαιτέρως σημαντικό αποτύπωμα, καθώς με την αξιοποίηση της διαλειτουργικότητας μειώνονται τα απαιτούμενα δικαιολογητικά, επιταχύνεται ο χρόνος διεκπεραίωσης διαδικασιών και αιτημάτων και τελικά μειώνεται η γραφειοκρατία. Εξίσου σημαντική είναι η συμβολή του στην απλούστερη, ταχύτερη και αρτιότερη ενημέρωση των πολιτών για οτιδήποτε έχει σχέση με το Δημόσιο και τις διαδικασίες του, διευκολύνοντας την καθημερινότητά τους, αλλά και ενισχύοντας τη διαφάνεια στο Δημόσιο τομέα. Επιπλέον, ο Ψηφιακός Μετασχηματισμός θέτει τα θεμέλια για να μπορούν να απλοποιηθούν και να εξορθολογιστούν διαδικασίες, όπως π.χ. η εκκαθάριση των εκλογικών καταλόγων, όπως προβλέπεται στον Νόμο για την επιστολική ψήφο.
Teamworks: Υπάρχουν θέματα που ενδεχομένως αποτελούν τροχοπέδη στην πορεία του ψηφιακού μετασχηματισμού και με ποιο τρόπο τα αντιμετωπίζετε;
Νίκη Κεραμέως: Είναι γεγονός ότι ως χώρα είχαμε μείνει για πολλά χρόνια πίσω στον ψηφιακό μετασχηματισμό. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας ωστόσο, σημειώθηκε ένα πολύ σημαντικό άλμα και πλέον είμαστε σε θέση να πούμε ότι η Ελλάδα έχει σημειώσει μεγάλη πρόοδο. Βεβαίως, υπάρχουν ακόμα πολλά να γίνουν, και σε αυτή την κατεύθυνση μελετάμε και προσαρμόζουμε στις εγχώριες ανάγκες τις καλύτερες πρακτικές που ισχύουν διεθνώς, αξιοποιώντας παράλληλα ευρωπαϊκά, συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα που παρέχονται για την ανάπτυξη της ψηφιακής διακυβέρνησης.
Teamworks: Τι να περιμένουμε από τον Ψηφιακό Μετασχηματισμό του Υπουργείου το επόμενο έτος; Ποιες καινοτόμες δράσεις δρομολογούνται αυτό το διάστημα;
Νίκη Κεραμέως: Στο Υπουργείο Εσωτερικών έχουμε ήδη προχωρήσει σε σημαντικά βήματα, ενώ έχουμε δρομολογήσει και σειρά πρωτοβουλιών για τον Ψηφιακό Μετασχηματισμό, τις οποίες έχουμε εντάξει στον ετήσιο προγραμματισμό μας για το 2024. Υπάρχουν ήδη πολλές ηλεκτρονικές πλατφόρμες, η λειτουργία των οποίων διευκολύνει τους Πολίτες και παράλληλα ενισχύει τη διαφάνεια στο Δημόσιο.
Το πρόσφατα βραβευθέν Εθνικό Μητρώο Διοικητικών Διαδικασιών «Μίτος» αποτελεί, κορυφαίο παράδειγμα, αφού σε αυτό τυποποιούνται και καταγράφονται όλες οι διαδικασίες του Δημοσίου, φυσικές και ψηφιακές, ώστε να ενημερώνονται εύκολα και έγκυρα τόσο οι πολίτες, όσο και οι δημόσιοι υπάλληλοι, να κερδίζουν χρόνο και να γίνει δυνατή η μείωση και κατάργηση δικαιολογητικών και διαδικαστικών σταδίων.
Πολύ σημαντική είναι και η λειτουργία:
α. Της πλατφόρμας E-peitharxika, η οποία παρέχει τη δυνατότητα εποπτείας και παρακολούθησης της πορείας της πειθαρχικής διαδικασίας καθώς και της έκβασης των πειθαρχικών υποθέσεων στο Δημόσιο, με στόχο την ταχύτερη και αποτελεσματικότερη απονομή της πειθαρχικής δικαιοσύνης.
β. Της Δημόσιας Βάσης Δεδομένων και του Ειδικού Μητρώο ΟΚοιΠ, που διασφαλίζει διαφάνεια και λογοδοσία για τις Οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών, ώστε οι πολίτες να γνωρίζουν όλα τα δεδομένα και οι Οργανώσεις να έχουν φορολογικά και άλλα οφέλη, εφόσον πληρούν τις προϋποθέσεις διαφάνειας, για την ενίσχυση του έργου τους.
γ. Του Μητρώου Συμβούλων Ακεραιότητας, που διασφαλίζει την αποτελεσματική προστασία των υπαλλήλων που διαπιστώνουν, ή επιθυμούν να αναφέρουν περιστατικά παραβίασης ακεραιότητας ή διαφθοράς, παράτυπης συμπεριφοράς και εργασιακού εκφοβισμού ή υφίστανται τις συνέπειές τους και την παροχή υποστήριξης, ενημέρωσης και συμβουλής για ζητήματα ηθικής και ακεραιότητας στο χώρο εργασίας τους.
δ. Της πλατφόρμας για εγγραφή στους εκλογικούς καταλόγους της επιστολικής ψήφου, που θα τεθεί προσεχώς σε λειτουργία.
Τους επόμενους μήνες, θα τεθεί επίσης σε λειτουργία ειδική εφαρμογή, μέσω της οποίας οι πολίτες θα μπορούν να δηλώνουν το βαθμό ικανοποίησής τους μετά από επαφή με το Δημόσιο. Μία πρωτοβουλία, που δυναμώνει τη φωνή των πολιτών και θα αξιοποιηθεί για τη διαρκή βελτίωση των υπηρεσιών που παρέχει το Δημόσιο. Παράλληλα, έχει ξεκινήσει η αναβάθμιση του back office των ΚΕΠ ώστε να διεκπεραιώνονται ταχύτερα οι υποθέσεις των πολιτών. Επεκτείνουμε και αναβαθμίζουμε το Ηλεκτρονικό Σύστημα Διακίνησης Εγγράφων σε φορείς του Δημοσίου (ΙΡΙΔΑ 2) και αναβαθμίζουμε τον Κόμβο Διαλειτουργικότητας του Υπουργείου Εσωτερικών ώστε να εξασφαλίζεται η καλύτερη επικοινωνία των πληροφοριακών συστημάτων των φορέων του Δημοσίου.
Teamworks: Μέχρι πού μπορεί ακόμα να φτάσει ο ψηφιακός μετασχηματισμός της χώρας και πόσο η Τεχνητή Νοημοσύνη έχει χώρο σε αυτό; Θεωρείτε ότι ο στόχος της Τεχνητής Νοημοσύνης είναι ξεκάθαρος στους πολίτες;
Νίκη Κεραμέως: Η Τεχνητή Νοημοσύνη μπορεί να φανεί χρήσιμη σε διάφορους τομείς της οργάνωσης και της λειτουργίας του Δημοσίου. Για παράδειγμα, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τον εξορθολογισμό των διαδικασιών, ενώ προσεχώς θα χρησιμοποιηθεί στον καλύτερο προγραμματισμό προσλήψεων. Να σας δώσω ένα παράδειγμα: το έργο «Workforce planning» του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, αφορά τη δημιουργία εργαλείου στρατηγικού σχεδιασμού για την ανίχνευση αναγκών του Δημοσίου σε μεσοπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο ορίζοντα, βασισμένο σε τεχνολογίες Τεχνητής Νοημοσύνης. Με λίγα λόγια για να προχωρούμε σε πιο στοχευμένες προσλήψεις ανάλογα με τις ανάγκες του Δημοσίου. Ως προς το δεύτερο σκέλος της ερώτησής σας, πιστεύω ότι οι πολίτες διαπιστώνουν ολοένα και περισσότερο στην καθημερινότητά τους την προστιθέμενη αξία εφαρμογών Τεχνητής Νοημοσύνης.
Teamworks: Μέχρι το 2027 είναι εφικτό να ψηφιοποιηθεί το σύνολο των αλληλεπιδράσεων του κράτους, όπως αρχικά έχει προγραμματιστεί;
Νίκη Κεραμέως: Βρισκόμαστε ήδη σε πολύ καλό στάδιο καθώς μεγάλο μέρος των διαδικασιών έχει ήδη ψηφιοποιηθεί. Όπως προκύπτει και από τα τελευταία στοιχεία που δημοσιεύθηκαν στο «Μίτος», 3.294 διαδικασίες είναι δημοσιευμένες, ενώ πάνω από 1.000 είναι σε διάφορα στάδια επεξεργασίας.
Teamworks: Το πρόβλημα της έλλειψης προσωπικού, όπως και της έλλειψης δεξιοτήτων πόσο επηρεάζει τις ενέργειες στον τομέα ευθύνης σας;
Νίκη Κεραμέως: Είναι πολύ σημαντικό να επιδιώκουμε διαρκώς τη βελτίωση και την ανέλιξη του πολύτιμου ανθρώπινου δυναμικού του Δημοσίου. Ένα από τα εργαλεία που έχουμε στη διάθεσή μας στον τομέα αυτό είναι οι επιμορφώσεις που γίνονται σε πολλές διαφορετικές θεματικές από το Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης.
Σχετικά με τη στελέχωση του Δημοσίου, και εκεί έχουμε διάφορα εργαλεία στη διάθεσή μας, όπως για παράδειγμα την κινητικότητα των δημοσίων υπαλλήλων, ενώ οι νέες προσλήψεις πραγματοποιούνται βάσει ετήσιου σχεδιασμού και του κανόνα 1:1, δηλαδή έως μία πρόσληψη για κάθε μία αποχώρηση συνολικά στον Δημόσιο Τομέα. Για το 2024 έχουν εγκριθεί από το Υπουργικό Συμβούλιο 16.521 προσλήψεις. Προφανώς ενισχύονται όλα τα Υπουργεία και οι φορείς του Δημοσίου, δώσαμε, όμως ιδιαίτερη έμφαση σε τρεις τομείς. Πρώτον, στον ευαίσθητο τομέα της Υγείας όπου δρομολογούνται ήδη 6.500 προσλήψεις, σύμφωνα με τις εξαγγελίες του Πρωθυπουργού, β) στον τομέα της Κλιματικής Κρίσης και της προστασίας των Δασών δεδομένων των περιβαλλοντικών προκλήσεων με τις οποίες είμαστε αντιμέτωποι και γ) σε υπηρεσίες που ασχολούνται με την επίτευξη των ορόσημων του Ταμείου Ανάκαμψης.