Η πανδημία του COVID-19, η μετάβαση προς μια πράσινη οικονομία και οι τεχνολογικές εξελίξεις, έχουν αναδιαμορφώσει τον κόσμο της εργασίας και έχουν αναδείξει την κρισιμότητα των ψηφιακών δεξιοτήτων για τους εργαζόμενους που προετοιμάζονται για το μέλλον της εργασίας. Η έρευνα Resetting Normal 2021 αποκάλυψε μια παγκόσμια τάση για μαζική αναβάθμιση δεξιοτήτων (upskilling), με το 69% των συμμετεχόντων να αναζητούν περισσότερες ευκαιρίες ψηφιακής εκπαίδευσης στη μετά-covid εποχή.
Οι πιο περιζήτητες δεξιότητες στο μέλλον
Η πανδημία του COVID-19 ανάγκασε τις επιχειρήσεις να αυξήσουν την εξ’ αποστάσεως εργασία και να επιταχύνουν την ψηφιοποίηση και την αυτοματοποίηση. Όπως επισημάνθηκε στο Jobs Reset Summit του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ (WEF), πολλοί νέοι εργασιακοί ρόλοι θα βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στις τεχνολογικές δεξιότητες.
Σύμφωνα με την Έκθεση για το Μέλλον της Εργασίας, έως το 2025 τόσο οι άνθρωποι όσο και οι αυτοματοποιημένες μηχανές θα απασχολούνται τον ίδιο αριθμό ωρών. Η αυτοματοποίηση θα έχει ως αποτέλεσμα την απώλεια 85 εκατ. θέσεων εργασίας – κυρίως χειρωνακτικών και θέσεων που απαιτούν επαναλαμβανόμενες διαδικασίες, όπως οι εργάτες σε εργοστάσιο συναρμολόγησης και οι λογιστές. Η ίδια έκθεση προβλέπει ότι οι δεξιότητες που θα έχουν την μεγαλύτερη ζήτηση έως το 2025 σχετίζονται με:
- Επιστήμη Δεδομένων (Data Science) & Υπολογιστικό Νέφος (Cloud Computing) – οι θέσεις εργασίας που έχουν να κάνουν με το υπολογιστικό νέφος περιλαμβάνουν τους data architects, τους προγραμματιστές και τους data scientists
- Τεχνική Νοημοσύνη (Artificial intelligence -AI) και Μηχανική Μάθηση (Machine Learning-ML)
- Big Data Science
- Ψηφιακό Marketing & Στρατηγική
- Αυτοματοποίηση Διαδικασιών
- Ανάπτυξη Επιχειρήσεων
- Ψηφιακό Μετασχηματισμό
- Ασφάλεια Πληροφοριών (συμπεριλαμβανομένου του κλάδου της κυβερνοασφάλειας)
- Λογισμικό και Ανάπτυξη Εφαρμογών (UX/UI, προγραμματισμός blockchain)
- Internet of Things
Περιζήτητα είναι όμως και μερικά soft skills καθώς η λίστα περιλαμβάνει και δεξιότητες όπως:
- Eπίλυση προβλημάτων
- Αυτοοργάνωση (Self-Management)
- Συνεργασία με άλλα άτομα
Προσδιορίζοντας τις πολιτικές που σχετίζονται με την αναβάθμιση δεξιοτήτων και την επανεκπαίδευση ως απάντηση στη μεταβαλλόμενη αγορά εργασίας
Οι Ατομικοί Λογαριασμοί Μάθησης
Στο Πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Εργασία το 2021, ανακοινώθηκε η έναρξη μιας πρωτοβουλίας των Ατομικών Λογαριασμών Μάθησης η οποία συνοδεύτηκε και από μια εκτίμηση της επίδρασης που θα έχει η νέα αυτή πρωτοβουλία με στόχο «να βοηθήσει να καλυφτούν τα υφιστάμενα κενά στη πρόσβαση των ενήλικων που ανήκουν στο εργατικό δυναμικό σε νέα προγράμματα κατάρτισης, ώστε με την κατάλληλη υποστήριξη, να μπορούν να ανταποκριθούν στις αλλαγές της αγοράς εργασίας». Ο ρόλος του Ατομικού Λογαριασμού Μάθησης είναι να παρέχει σε άτομα τα οποία είναι σε κατάλληλη ηλικία για να εργαστούν και διαμένουν σε κράτος μέλος της ΕΕ, τη δυνατότητα να επενδύσουν στην κατάρτισή τους, προκειμένου να βελτιώσουν τις δεξιότητές τους και κατά συνέπεια τα επίπεδα απασχολησιμότητάς τους.
Ο Όμιλος Adecco επικεντρώνεται στο να κάνει τους Ατομικούς Λογαριασμούς Μάθησης προσβάσιμους σε ανθρώπους που εργάζονται σε διαφορετικές μορφές απασχόλησης. Πρόκειται για ένα πολύ σημαντικό εργαλείο που υποστηρίζει τους εργαζομένους κάθε κλάδου για να ανταπεξέλθουν στις μεταβολές του εργασιακού περιβάλλοντος.
Μικροδιαπιστευτήρια
Οι εναλλακτικές μορφές εκπαίδευσης γίνονται ολοένα και πιο δημοφιλείς και οι ικανότητες που αποκτά ο εργαζόμενος κατά τη διάρκεια της σταδιοδρομίας του έχουν μεγαλύτερη σημασία από τα πτυχία σε μερικούς κλάδους. Στην ίδια πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, τα κράτη μέλη καλούνται να θεσπίσουν μικροδιαπιστευτήρια τα οποία θα αναγνωρίζονται από επιχειρήσεις και οργανισμούς εντός της Ε.Ε. Στόχος είναι να εξασφαλιστεί ότι τα μικροδιαπιστευτήρια είναι υψηλής ποιότητας και εκδίδονται με διαφανή τρόπο ώστε να αξιοποιούνται τόσο από τους εργαζομένους όσο και από όσους αναζητούν εργασία.
Μαθητείες
Σύμφωνα με το Διεθνές Συνέδριο Εργασίας της ΔΟΕ, «οι ποιοτικές θέσεις μαθητείας μπορούν να αποτελέσουν αποτελεσματικά και αποδοτικά εργαλεία που απαντούν στις τρέχουσες προκλήσεις και παρέχουν ευκαιρίες δια βίου μάθησης για την ενίσχυση της παραγωγικότητας, της απασχολησιμότητας και την κάλυψη των τρεχουσών αλλά και μελλοντικών αναγκών της αγοράς εργασίας».
Σύμπραξη Δημόσιου & Ιδιωτικού τομέα
Σημαντικό ρόλο στην αναβάθμιση των δεξιοτήτων των εργαζομένων έχει η συνεργασία δημόσιου και ιδιωτικού τομέα καθώς μόνο έτσι εξασφαλίζεται ότι όλοι οι εργαζόμενοι έχουν πρόσβαση στα προγράμματα απόκτησης νέων δεξιοτήτων. Η νέα πραγματικότητα μετά την πανδημία, αλλά και την έκρηξη του πληθωρισμού που παρατηρείται διεθνώς, απαιτεί συντονισμένες ενέργειες από όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη. Ο συντονισμός των παρόχων εκπαιδευτικών υπηρεσιών, με τις επιχειρήσεις και τους οργανισμούς του δημόσιου τομέα, έχει ως αποτέλεσμα τα προγράμματα αναβάθμισης δεξιοτήτων να συνδέονται αμεσότερα με την αγορά εργασίας και κατά συνέπεια οι ωφελούμενοι να ανταποκρίνονται καλύτερα στις μεταβαλλόμενες ανάγκες της αγοράς εργασίας.
Ο Κωνσταντίνος Μυλωνάς Cluster Head του Ομίλου Adecco σε Ελλάδα, Ρουμανία και Βουλγαρία δηλώνει σχετικά: «Η βασική πρόκληση που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις σήμερα είναι οι συνεχείς αλλαγές στο εξωτερικό τεχνολογικό, οικονομικό, πολιτικό και κοινωνικό περιβάλλον στις οποίες καλούνται να προσαρμοστούν με ταχύτατους ρυθμούς. Οι εταιρείες που επενδύουν σε προγράμματα κατάρτισης βοηθούν τους υπαλλήλους τους να αναπτύξουν νέες σημαντικές δεξιότητες, ώστε να συμβαδίζουν με τη συνεχώς μεταβαλλόμενη δυναμική της αγοράς ενώ ταυτόχρονα προωθούν και μια ισχυρότερη μαθησιακή κουλτούρα για την εταιρεία με μακροπρόθεσμα οφέλη όσον αφορά την εταιρική ταυτότητα και κουλτούρα».
