Είναι αλήθεια ότι όλοι ψάχνουμε για τον ξεχωριστό άνθρωπο που θα μοιραστούμε τη ζωή μας μαζί του. Κάποιοι είμαστε αρκετά τυχεροί και τον βρίσκουμε γρήγορα. Όμως, για τους υπόλοιπους η αναζήτηση συνεχίζεται – και, όλο και περισσότερο, αυτή η αναζήτηση πραγματοποιείται στο διαδίκτυο. Το αποτέλεσμα είναι ότι μέχρι το 2025 η παγκόσμια αγορά διαδικτυακών γνωριμιών προβλέπεται να φτάσει σχεδόν τα 3,6 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ.
Όμως, δεν μπορείτε να πιστεύετε ό,τι διαβάζετε ή όποιον συναντάτε στο internet. Το internet είναι γεμάτο ανθρώπους που δεν είναι αυτοί που λένε ότι είναι. Πολύ συχνά, στόχος τους είναι να βάλουν χέρι στα χρήματά σας. Είναι δεξιοτέχνες χειριστές του ανθρώπινου συναισθήματος. Και στους μοναχικούς ανθρώπους, βρίσκουν τα τέλεια θύματα.
Σύμφωνα με ειδικούς στην παγκόσμια εταιρεία κυβερνοασφάλειας ESET, υπάρχουν πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να αφήσετε τους απατεώνες στα κρύα του λουτρού την Ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου. Τα αποκαλύπτουμε όλα παρακάτω.
Πως λειτουργούν οι ρομαντικές απάτες (romance scams);
Οι «ρομαντικές απάτες», ή αλλιώς οι απάτες catfishing, συμβαίνουν όταν οι απατεώνες υιοθετούν ψεύτικες προσωπικότητες σε ιστοσελίδες γνωριμιών. Γίνονται φίλοι με μοναχικούς ανθρώπους, δημιουργούν μια σχέση μαζί τους και ενδεχομένως τους προτείνουν ακόμη και γάμο. Πολύ σύντομα όμως θα βρουν αφορμή για να σας ζητήσουν χρήματα ή θα σας παροτρύνουν να ανοίξετε ένα νέο, κοινό τραπεζικό λογαριασμό για εσάς και για εκείνους. Αυτόν το λογαριασμό συνήθως τον χρησιμοποιούν για το ξέπλυμα μαύρου χρήματος από εγκληματικές δραστηριότητες, μετατρέποντας ουσιαστικά το θύμα της ρομαντικής απάτης σε συνεργούς ξεπλύματος χρημάτων.
Σύμφωνα με στοιχεία από το 2018, το 30% των θυμάτων χρησιμοποιήθηκαν για το ξέπλυμα χρήματος. Μπορεί ακόμη και να προσπαθήσουν να σας πείσουν να στείλετε αποκαλυπτικές φωτογραφίες ή βίντεο τα οποία θα τα χρησιμοποιήσουν για να σας εκβιάσουν.
Ένα είναι σίγουρο: οι ρομαντικές απάτες είναι μεγάλη επιχείρηση. Παρόλο που ήταν μόνο ο 8ος πιο συχνά αναφερόμενος τύπος ηλεκτρονικού εγκλήματος στις ΗΠΑ, το 2020 οι ρομαντικές απάτες ανέβηκε στη 2 η θέση της λίστας με τις πιο κερδοφόρες απάτες, με τους απατεώνες να έχουν καταφέρει να αποκομίσουν πάνω από 600 εκατομμύρια δολάρια, ποσό που ξεπέρασε το μισό δισεκατομμύριο δολάρια το 2019.
Πως θα καταλάβετε αν σας εξαπατούν
Πολλές από αυτές τις απάτες ακολουθούν ένα παρόμοιο μοτίβο. Συνήθως οι απατεώνες:
- Προσποιούνται ότι ζουν ή εργάζονται στο εξωτερικό.
- Ισχυρίζονται ότι εργάζονται σε πετρελαιοπηγή, στο στρατό, ή ως γιατροί.
- Κάνουν πολλές προσωπικές ερωτήσεις στο θύμα
- Αποφεύγουν να απαντήσουν σε ερωτήσεις σχετικά με τη ζωή τους
- Κλιμακώνουν πολύ γρήγορα τις σχέσεις με το θύμα σε “ρομαντικές”
- Βρίσκουν όλο και πιο περίπλοκες δικαιολογίες για να μη συναντηθούν δια ζώσης ή μέσω βιντεοκλήσης
- Συχνά επιδιώκουν να μεταφέρουν τη συζήτηση γρήγορα από την ιστοσελίδα γνωριμιών σε ιδιωτική συνομιλία
- Έχουν τέλειες φωτογραφίες προφίλ
- Λένε περίπλοκες ιστορίες σχετικά με το γιατί χρειάζονται χρήματα, μεταξύ άλλων για να πληρώσουν για:
o Έξοδα ταξιδιού, όπως αεροπορικά εισιτήρια
o Ιατρικά έξοδα
o Βίζες και ταξιδιωτικά έγραφα
o Χρέη από τυχερά παιχνίδια
o Τελωνειακά τέλη για εισαγόμενα αντικείμενα
Αν οι απατεώνες ζητήσουν χρήματα, θα ζητήσουν από το υποψήφιο θύμα είτε να τους τα στείλει είτε ενδεχομένως θα ζητήσουν να τους αγοράσει δωροκάρτες ή προπληρωμένες κάρτες. Αν το θύμα αρνηθεί, ο απατεώνας θα συνεχίσει να πιέζει το υποψήφιο θύμα μέχρι εκείνο να υποχωρήσει, χρησιμοποιώντας ενδεχομένως όλο και πιο περίτεχνες δικαιολογίες για τους λόγους που χρειάζεται τα χρήματα. Ορισμένα θύματα έχουν χάσει δεκάδες ή και εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ με αυτόν τον τρόπο.
Πως να ξεγελάσετε έναν «ρομαντικό απατεώνα»
Έρευνα της ESET αποκαλύπτει ότι το 52% των ανθρώπων πιστεύει ότι η μοναξιά την περίοδο της Ημέρας του Αγίου Βαλεντίνου τους κάνει πιο ευάλωτους στις μεθόδους που χρησιμοποιούν οι απατεώνες.
Τι μπορείτε να κάνετε λοιπόν για να αποκρούσετε τους απατεώνες του ρομαντικού έρωτα. Αρχικά, αξίζει να κάνετε κάποια έρευνα για όποιον συναντάτε στο διαδίκτυο. Μπορεί να μην ακούγεται πολύ ρομαντικό, αλλά μακροπρόθεσμα πιθανά να σας γλιτώσει από πολύ πόνο και χρήμα.
- Κάντε μια αντίστροφη αναζήτηση της εικόνας του προφίλ τους για να δείτε αν ταιριάζει με άλλα ονόματα ή στοιχεία
- Αναζητείστε το όνομα και τα στοιχεία τους στο διαδίκτυο για να δείτε αν η ιστορία επαληθεύεται
Για να ελαχιστοποιήσετε τις πιθανότητες να τραβήξετε την προσοχή ενός πιθανού απατεώνα, μη μοιράζεστε υπερβολικά προσωπικά στοιχεία στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Προχωρήστε αργά με κάθε νέα διαδικτυακή σχέση και κάντε πολλές ερωτήσεις. Εάν υπεκφεύγουν, αυτό θα πρέπει να σας βάλει σε υποψίες. Είναι αυτονόητο ότι δεν πρέπει ποτέ να στέλνετε χρήματα σε κάποιον που δεν έχετε συναντήσει προσωπικά, να ανοίγετε νέους τραπεζικούς λογαριασμούς γι’ αυτόν ή να στέλνετε αποκαλυπτικές φωτογραφίες/βίντεο.
Τι να κάνετε αν υποψιαστείτε ότι πέσατε θύμα απάτης
- Διακόψτε αμέσως κάθε επικοινωνία με το άτομο.
- Μοιραστείτε τους προβληματισμούς σας με ένα φίλο ή μέλος της οικογένειας
- Αν τους πληρώσατε μέσω δωροκάρτας, επικοινωνήστε αμέσως με τον πάροχο και ελέγξτε αν μπορούν να σας επιστρέψουν τα χρήματα
- Αναφέρετε το περιστατικό στις Αρχές
Οι εξ αποστάσεως γνωριμίες έχουν γίνει όλο και πιο συνηθισμένες στην εποχή της πανδημίας. Δυστυχώς, αυτό ανοίγει επίσης την πόρτα στους απατεώνες. Αν συμβεί το χειρότερο και καταλήξετε θύμα, είναι πραγματικά σημαντικό να μην υποφέρετε σιωπηλά. Μην ντρέπεστε να καταγγείλετε το έγκλημα. Οι ενέργειές σας θα μπορούσαν να σώσουν άλλους.
