Την Τετάρτη 24 Φεβρουαρίου, η Επιτροπή εγκαινίασε το πρώτο στάδιο διαβούλευσης με τους ευρωπαίους κοινωνικούς εταίρους σχετικά με τον τρόπο βελτίωσης των συνθηκών εργασίας για τα άτομα που εργάζονται σε ψηφιακές πλατφόρμες εργασίας. Η εργασία σε πλατφόρμες εξελίσσεται ραγδαία στην ΕΕ σε όλο και περισσότερους επιχειρηματικούς τομείς. Μπορεί να προσφέρει αυξημένη ευελιξία, ευκαιρίες απασχόλησης και πρόσθετα έσοδα, μεταξύ άλλων για άτομα που ενδέχεται να αντιμετωπίζουν αυξημένες δυσκολίες να εισέλθουν στην παραδοσιακή αγορά εργασίας. Ωστόσο, ορισμένα είδη εργασίας σε πλατφόρμες συνδέονται επίσης με επισφαλείς συνθήκες εργασίας, γεγονός που αντικατοπτρίζεται στην έλλειψη διαφάνειας και προβλεψιμότητας των συμβατικών ρυθμίσεων, στις προκλήσεις για την υγεία και την ασφάλεια, καθώς και στην ανεπαρκή πρόσβαση στην κοινωνική προστασία. Στις πρόσθετες προκλήσεις που σχετίζονται με την εργασία σε πλατφόρμα περιλαμβάνονται η διασυνοριακή της διάσταση και το ζήτημα της αλγοριθμικής διαχείρισης.
Η κρίση του κορονοϊού επιτάχυνε τον ψηφιακό μετασχηματισμό και την επέκταση των επιχειρηματικών μοντέλων πλατφορμών στην εσωτερική αγορά. Ορισμένες πλατφόρμες διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο στη διασφάλιση της πρόσβασης σε υπηρεσίες εν μέσω των περιοριστικών μέτρων. Ταυτόχρονα, η υγειονομική κρίση κατέδειξε περαιτέρω την ευάλωτη κατάσταση των ατόμων που εργάζονται στην οικονομία πλατφορμών, τόσο από την άποψη της έκθεσης σε κινδύνους για την υγεία και την ασφάλεια όσο και από την άποψη της περιορισμένης πρόσβασης σε κοινωνική προστασία και παροχές.
Οι εξελίξεις αυτές και ο διασυνοριακός χαρακτήρας των ψηφιακών πλατφορμών ανέδειξαν περαιτέρω την ανάγκη για μια πρωτοβουλία της ΕΕ σχετικά με τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας των ατόμων που εργάζονται σε πλατφόρμες.
Σκοπός αυτής της πρώτης φάσης διαβούλευσης με τους κοινωνικούς εταίρους είναι να προβληθούν οι απόψεις των ευρωπαϊκών κοινωνικών εταίρων σχετικά με την ανάγκη και την κατεύθυνση ενδεχόμενης ενωσιακής δράσης για τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας στην εργασία σε πλατφόρμες. Η διαβούλευση θα διαρκέσει τουλάχιστον έξι εβδομάδες.
Η κ. Μαργκρέιτε Βέστεϊγιερ, εκτελεστική αντιπρόεδρος αρμόδια για μια Ευρώπη έτοιμη για την ψηφιακή εποχή, δήλωσε τα εξής: «Η ψηφιακή εποχή δημιουργεί σημαντικές ευκαιρίες για τις επιχειρήσεις, τους καταναλωτές και τους πολίτες. Οι πλατφόρμες μπορούν να βοηθήσουν τους ανθρώπους να βρουν νέες θέσεις εργασίας και να διερευνήσουν νέες επιχειρηματικές ιδέες. Ταυτόχρονα, πρέπει να διασφαλίσουμε ότι οι ευρωπαϊκές μας αξίες είναι καλά ενσωματωμένες στην ψηφιακή οικονομία. Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι οι νέες αυτές μορφές εργασίας παραμένουν βιώσιμες και δίκαιες.
Ο κ. Νικολά Σμιτ, επίτροπος Απασχόλησης και Κοινωνικών Δικαιωμάτων, δήλωσε: «Εν μέσω της ψηφιακής μετάβασης, δεν μπορούμε να παραβλέπουμε τις βασικές αρχές του ευρωπαϊκού κοινωνικού μοντέλου μας. Θα πρέπει να αξιοποιήσουμε στο έπακρο τις δυνατότητες δημιουργίας θέσεων εργασίας που συνδέονται με τις ψηφιακές πλατφόρμες εργασίας, διασφαλίζοντας παράλληλα την αξιοπρέπεια, τον σεβασμό και την προστασία των ανθρώπων που εργάζονται μέσω αυτών. Οι απόψεις των κοινωνικών εταίρων σχετικά με το ζήτημα αυτό θα είναι καίριας σημασίας για την εξεύρεση μιας ισορροπημένης πρωτοβουλίας για την εργασία σε πλατφόρμες στην ΕΕ.»
Ιστορικό
Στις πολιτικές κατευθυντήριες γραμμές της, η πρόεδρος κ. φον ντερ Λάιεν τόνισε ότι «ο ψηφιακός μετασχηματισμός επιφέρει ταχείες αλλαγές που επηρεάζουν τις αγορές εργασίας μας». Ανέλαβε τη δέσμευση να «εξετάσει τρόπους βελτίωσης των συνθηκών εργασίας των εργαζομένων σε πλατφόρμες».
Η ανακοίνωση «Μια ισχυρή κοινωνική Ευρώπη για δίκαιες μεταβάσεις» περιγράφει τις διάφορες ευκαιρίες και προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ευρώπη όσον αφορά τη δράση για το κλίμα, την ψηφιοποίηση και τη δημογραφική αλλαγή, και υπογραμμίζει την ανάγκη οι εν λόγω μεταβάσεις να είναι δίκαιες και κοινωνικές. Σημειώνει, επίσης, ότι η βιώσιμη ανάπτυξη της οικονομίας των πλατφορμών απαιτεί βελτιωμένες συνθήκες εργασίας για όσους εργάζονται σε αυτές.
Στο πρόγραμμα εργασίας της Επιτροπής για το 2021 ανακοινώθηκε νομοθετική πρωτοβουλία για τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας των εργαζομένων σε πλατφόρμες έως το τέλος του 2021. Η πρωτοβουλία αυτή θα στηρίξει την εφαρμογή των αρχών που περιλαμβάνει ο ευρωπαϊκός πυλώνας κοινωνικών δικαιωμάτων.
Το άρθρο 154 παράγραφος 2 της ΣΛΕΕ προβλέπει διαβούλευση σε δύο στάδια με τους κοινωνικούς εταίρους για προτάσεις στον τομέα της κοινωνικής πολιτικής που βασίζονται στο άρθρο 153 της ΣΛΕΕ. Εάν οι κοινωνικοί εταίροι δεν αποφασίσουν να αρχίσουν διαπραγματεύσεις μεταξύ τους μετά το πρώτο ή το δεύτερο στάδιο της διαβούλευσης, η Επιτροπή θα υποβάλει νομοθετική πρωτοβουλία έως το τέλος του έτους.
