Η έκθεση σχετικά με την εφαρμογή της διακήρυξης του Βερολίνου του 2020 για τη βασιζόμενη σε αξίες ψηφιακή διακυβέρνηση δείχνει ότι τα κράτη μέλη βελτιώνουν τον ψηφιακό γραμματισμό και την εισαγωγή καινοτόμων τεχνολογιών στις δημόσιες διοικήσεις τους. Ωστόσο, πρέπει να καταβάλουν περισσότερες προσπάθειες υπέρ της κοινωνικής συμμετοχής και της ψηφιακής ένταξης, καθώς και υπέρ της εμπιστοσύνης και της ασφάλειας στις ψηφιακές υπηρεσίες.
Η πρόοδος έχει σημασία, γιατί οι δίκαιες, ανοικτές και αξιόπιστες ψηφιακές δημόσιες υπηρεσίες χωρίς αποκλεισμούς αποτελούν κύριους παράγοντες επιτυχούς ψηφιοποίησης της ευρωπαϊκής κοινωνίας και οικονομίας. Οι ψηφιακές και διαλειτουργικές δημόσιες υπηρεσίες έχουν καθοριστική σημασία για τη διατήρηση της ανθεκτικότητας, της ανταγωνιστικότητας και της καινοτομίας της ΕΕ. Τα κράτη μέλη της ΕΕ δαπανούν συλλογικά περισσότερα από 48 δισ. ευρώ χρησιμοποιώντας μέσα όπως ο Μηχανισμός Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και το Μέσο Τεχνικής Υποστήριξης για την ψηφιοποίηση και τον μετασχηματισμό των δημόσιων υπηρεσιών και διοικήσεων. Η διακήρυξη του Βερολίνου, η οποία υπεγράφη τον Δεκέμβριο του 2020, θέτει τα θεμελιώδη δικαιώματα και τις δημοκρατικές αξίες στο επίκεντρο αυτού του ψηφιακού μετασχηματισμού. Η προσέγγιση αυτή θα συμβάλει στην παροχή ανθρωποκεντρικών ψηφιακών δημόσιων υπηρεσιών ώστε να επιτευχθούν οι ψηφιακοί στόχοι για το 2030, οι οποίοι τέθηκαν από την ψηφιακή δεκαετία της Ευρώπης. Επιπλέον, η ευθυγράμμιση των προσπαθειών μετασχηματισμού μεταξύ κρατών μελών θα αυξήσει την αποδοτικότητα, την αποτελεσματικότητα και τη διαλειτουργικότητα, με μειωμένο κόστος, σύμφωνα με την προτεινόμενη πράξη για τη διαλειτουργική Ευρώπη, την ενιαία ψηφιακή πύλη και την ευρωπαϊκή ψηφιακή ταυτότητα.
Πλαίσιο για την ψηφιακή κοινωνία
Η διακήρυξη του Βερολίνου αποτελεί δέσμευση για μια ψηφιακή κοινωνία που θα βασίζεται στα θεμελιώδη δικαιώματα, τις δημοκρατικές αξίες και τη βασιζόμενη σε αξίες ψηφιακή διακυβέρνηση και επιβεβαιώνει εκ νέου την ισχυρή δέσμευση της Ευρώπης υπέρ του ψηφιακού μετασχηματισμού και των ευρωπαϊκών αξιών. Επικεντρώνεται στη διαμόρφωση ανθρωποκεντρικού ψηφιακού μετασχηματισμού και διαλειτουργικότητας ως βασικών παραγόντων διευκόλυνσης των ψηφιακών δημόσιων υπηρεσιών στην ΕΕ, με στόχο έως το 2030 να παρέχεται επιγραμμικά το 100 % των βασικών δημόσιων υπηρεσιών στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η διακήρυξη του Βερολίνου παρέχει στοιχεία για την παρακολούθηση του προγράμματος πολιτικής 2030 «Ψηφιακή Δεκαετία» και της σχετικής ευρωπαϊκής διακήρυξης για τα ψηφιακά δικαιώματα και τις ψηφιακές αρχές. Πρόκειται για τη δεύτερη έκθεση σχετικά με την εφαρμογή της διακήρυξης του Βερολίνου, η οποία εκπονήθηκε στο πλαίσιο της σουηδικής προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ, μετά την πρώτη έκθεση του Μαΐου 2022. Η έκθεση περιλαμβάνει επισκόπηση της προόδου που σημείωσαν τα κράτη μέλη όσον αφορά την εφαρμογή των δράσεων πολιτικής της διακήρυξης του Βερολίνου σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος. Καταγράφει τις θετικές τάσεις που παρατηρήθηκαν στους περισσότερους τομείς πολιτικής, ιδίως στους ακόλουθους:
- Τα κράτη μέλη συνέχισαν να δημιουργούν στρατηγικές, έργα και συμβούλια για την προώθηση των θεμελιωδών δικαιωμάτων και των δημοκρατικών αξιών στον ψηφιακό τομέα. Δημιουργούν όλο και περισσότερο πλατφόρμες για την παροχή πληροφοριών και την προώθηση του διαλόγου σχετικά με τα θεμελιώδη δικαιώματα.
- Τα κράτη μέλη έχουν θεσπίσει νέες στρατηγικές και πρωτοβουλίες, όπως προγράμματα κατάρτισης, για την αύξηση των ψηφιακών δεξιοτήτων και ικανοτήτων των πολιτών τους. Τα μέτρα αυτά συμβάλλουν στην ενδυνάμωση και τον ψηφιακό γραμματισμό των πολιτών, και συνάδουν με την ανακοίνωση του Απριλίου του 2022 σχετικά με την προσέλκυση δεξιοτήτων και ταλέντων στην ΕΕ.
- Τα κράτη μέλη θέτουν σε εφαρμογή ανθρωποκεντρικά συστήματα και καινοτόμες τεχνολογίες στον δημόσιο τομέα. Πρόκειται για βασικό πυλώνα της προτεινόμενης πράξης για τη διαλειτουργική Ευρώπη, η οποία έχει στόχο την επέκταση της διαλειτουργικότητας σε όλες τις δημόσιες διοικήσεις στην Ευρώπη.
Ωστόσο, τα κράτη μέλη δεν σημείωσαν την ίδια πρόοδο όσον αφορά την ενίσχυση της κοινωνικής συμμετοχής και ένταξης, και πρέπει να καταβάλουν περισσότερες προσπάθειες για την ενίσχυση της εμπιστοσύνης μέσω της ασφάλειας στο ψηφιακό περιβάλλον.
Η έκθεση περιλαμβάνει πληροφορίες σχετικά με τα πορίσματα αυτά ανά χώρα, και αναφέρει πολλά παραδείγματα ορθών πρακτικών τα οποία μπορούν να εμπνεύσουν τους υπεύθυνους και τις υπεύθυνες χάραξης πολιτικής, τις επιχειρήσεις και τους πολίτες.
Ιστορικό
Η διακήρυξη του Βερολίνου βασίζεται στη δήλωση του Ταλίν για την ηλεκτρονική διακυβέρνηση, του 2017, και προχωρεί ένα βήμα παραπέρα όσον αφορά τις αρχές της λειτουργίας με επίκεντρο τον χρήστη και τη χρήστρια που διατυπώνονται στη δήλωση του Τάλιν, περιέχοντας δέσμευση για έναν ψηφιακό μετασχηματισμό της Ευρώπης που βασίζεται σε δημοκρατικές αξίες και δεοντολογικές αρχές.
