H έκρηξη του πληθωρισμού που χτυπά τα εισοδήματα των νοικοκυριών βάζει φρένο στην ιδιωτική κατανάλωση, η οποία αποτελεί κινητήρια δύναμη της ανάπτυξης.
Aπό τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ καταγράφονται οι μεγάλες ανατιμήσεις σε μια σειρά από προϊόντα ευρείας κατανάλωσης αλλά και στην ενέργεια.
Σε ένα χρόνο έχει αυξηθεί 135% το φυσικό αέριο, 34% το πετρέλαιο θέρμανσης και 45% το ρεύμα. Στα τρόφιμα αρνί-κατσίκι αυξήθηκε κατά 19,7%, το ελαιόλαδο κατά 17%, οι πατάτες κατά 14% και τα ζυμαρικά κατά 7,6%.
Η αύξηση του Γενικού ΔΤΚ κατά 5,1% τον μήνα Δεκέμβριο 2021, σε σύγκριση με τον αντίστοιχο Δείκτη του Δεκεμβρίου 2020, προήλθε κυρίως από τις μεταβολές στις ακόλουθες ομάδες αγαθών και υπηρεσιών:
- Από τις αυξήσεις των δεικτών κατά:
- 4,3% στην ομάδα Διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά, λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε: ψωμί, άλλα προϊόντα αρτοποιίας και
ζαχαροπλαστικής, ζυμαρικά, μοσχάρι, αρνί και κατσίκι, πουλερικά, παρασκευάσματα με βάση το κρέας, νωπά ψάρια, τυριά, ελαιόλαδο, άλλα βρώσιμα έλαια, νωπά φρούτα, νωπά λαχανικά, λαχανικά διατηρημένα ή επεξεργασμένα, πατάτες, σοκολάτες-προϊόντα σοκολάτας, λοιπά τρόφιμα, καφέ. Μέρος της αύξησης αυτής αντισταθμίστηκε από τη μείωση κυρίως των τιμών σε: χοιρινό, αλλαντικά, γάλα νωπό πλήρες, γλυκά κουταλιού-μαρμελάδες-μέλι.
- 3,0% στην ομάδα Ένδυση και υπόδηση, λόγω αύξησης των τιμών στα είδη ένδυσης και υπόδησης.
- 18,0% στην ομάδα Στέγαση, λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε: ενοίκια κατοικιών, ηλεκτρισμό, φυσικό αέριο, πετρέλαιο θέρμανσης. • 2,3% στην ομάδα Διαρκή αγαθά-Είδη νοικοκυριού και υπηρεσίες, λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε: έπιπλα και διακοσμητικά είδη, υαλικά-επιτραπέζια σκεύη και σκεύη οικιακής χρήσης, είδη άμεσης κατανάλωσης νοικοκυριού, οικιακές υπηρεσίες.
- 10,9% στην ομάδα Μεταφορές, λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε: καινούργια αυτοκίνητα, μεταχειρισμένα αυτοκίνητα, καύσιμα και λιπαντικά, εισιτήρια μεταφοράς
επιβατών με αεροπλάνο. • 0,9% στην ομάδα Εκπαίδευση, λόγω αύξησης κυρίως των τιμών στα δίδακτρα δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. • 1,2% στην ομάδα Ξενοδοχεία-Καφέ- Εστιατόρια, λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε: εστιατόρια-ζαχαροπλαστεία-καφενεία, ξενοδοχεία-μοτέλ-πανδοχεία.
Η αύξηση του Γενικού ΔΤΚ κατά 0,7% τον μήνα Δεκέμβριο 2021, σε σύγκριση με τον αντίστοιχο Δείκτη του Νοεμβρίου 2021, προήλθε κυρίως από τις μεταβολές στις ακόλουθες ομάδες αγαθών και υπηρεσιών:
- Από τις αυξήσεις των δεικτών κατά:
- 10,3% στην ομάδα Ένδυση και υπόδηση, λόγω επαναφοράς μέρους των τιμών στα προ χειμερινού δεκαήμερου εκπτώσεων επίπεδα.
- 0,8% στην ομάδα Στέγαση, λόγω αύξησης κυρίως των τιμών στον ηλεκτρισμό. Μέρος της αύξησης αυτής αντισταθμίστηκε από τη μείωση κυρίως των τιμών σε: φυσικό αέριο, πετρέλαιο θέρμανσης.
- 0,2% στην ομάδα Διαρκή αγαθά-Είδη νοικοκυριού και υπηρεσίες, λόγω επαναφοράς των τιμών στα προ χειμερινού δεκαήμερου εκπτώσεων επίπεδα. Μέρος της αύξησης αυτής αντισταθμίστηκε από τη μείωση κυρίως των τιμών στα είδη άμεσης κατανάλωσης νοικοκυριού.
- 0,3% στην ομάδα Μεταφορές, λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε: καινούργια αυτοκίνητα, μεταχειρισμένα αυτοκίνητα. Μέρος της αύξησης αυτής αντισταθμίστηκε από τη μείωση κυρίως των τιμών σε: καύσιμα αυτοκινήτου (βενζίνη), εισιτήρια μεταφοράς επιβατών με αεροπλάνο.
Σημειώνεται ότι με ρυθμό πάνω από 5% κινήθηκε ο πληθωρισμός το 2010 οπότε διαμορφώθηκε στο 5,2% και το αμέσως προηγούμενο ρεκόρ ήταν το 1996 με 7,3 %.
H έκρηξη του πληθωρισμού που χτυπά τα εισοδήματα των νοικοκυριών βάζοντας φρένο στην ιδιωτική κατανάλωση η οποία αποτελεί κινητήρια δύναμη της ανάπτυξης.
Σήμα κινδύνου για τις επιπτώσεις της ανόδου του πληθωρισμού έχει εκπέμψει η Κομισιόν, καθώς όπως τονίζει μειώνει τα κέρδη των επιχειρήσεων περιορίζοντας τις επενδύσεις και επιβαρύνει το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών συρρικνώνοντας τη κατανάλωση.
Η Επιτροπή εκτιμά ότι το ενεργειακό σοκ αναμένεται να περιορίσει την αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ στην Ευρωζώνη κατά τουλάχιστον 0,5 ποσοστιαίες μονάδες το 2022.
Ακόμα και η Τράπεζα της Ελλάδος σημειώνει ότι πρόκειται για ένα παροδικό φαινόμενο, το οποίο επιμένει. Αυτό θα οδηγήσει σε εκτίναξη του δείκτη τιμών καταναλωτή στο 3% το 2022. Οι πτωτικές τάσεις θα ξεκινήσουν από τα τέλη του 2022, οδηγώντας τον Εναρμονισμένο Δείκτη Τιμών Καταναλωτή κοντά στην κεντρική του τάση που είναι για την Ελλάδα το 2%. Το 2023 εκτιμάται ότι ο εν λόγω δείκτης θα πέσει κάτω του 1%.
