Η Google υπέγραψε συμφωνία με το γαλλικό ημερήσιο Τύπο για να αμείβει αποσπάσματα βάσει “γειτονικών δικαιωμάτων”, γεγονός που αποτελεί μια μείζονα πρόοδο σε ένα θέμα που «δηλητηριάζει» εδώ και πάνω από δύο χρόνια τις σχέσεις ανάμεσα στις γαλλικές εφημερίδες και τη γιγάντια αμερικανική εταιρεία του διαδικτύου.
Τι είναι τα “γειτονικά δικαιώματα”
Σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ, τα “γειτονικά δικαιώματα”, τα οποία θεσπίστηκαν το 2019 με μια κατευθυντήρια οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, επιτρέπουν στις εφημερίδες, περιοδικά ή πρακτορεία ειδήσεων να αμείβονται όταν τα περιεχόμενά τους επαναχρησιμοποιούνται στο Ίντερνετ από τις μεγάλες πλατφόρμες.
Σε ό,τι αφορά τη Google, βάσει των γειτονικών δικαιωμάτων προβλέπεται αμοιβή για τα αποσπάσματα του Τύπου που εμφανίζονται στις σελίδες των αποτελεσμάτων της μηχανής αναζήτησης.
Η θεσμοθέτησή τους έγινε έπειτα από σκληρή μάχη, καθώς συνάντησε μεγάλη αντίδραση από τους γίγαντες του διαδικτύου και ιδιαίτερα την Google.
Η συμφωνία που ανακοινώθηκε ανάμεσα στη Google και τη Συμμαχία για τον Τύπο Γενικής Ενημέρωσης (APIG), η οποία συνασπίζει σχεδόν 300 τίτλους του γαλλικού εθνικού, περιφερειακού και τοπικού ημερήσιου Τύπου, αντικαθιστά μια προηγούμενη συμφωνία που είχε ανακοινωθεί τον Ιανουάριο του 2021.
Η συμφωνία αυτή είχε καταστεί ανεφάρμοστη με μια απόφαση της Αρχής Ανταγωνισμού τον Ιούλιο του 2021, με την οποία η Google καταδικάσθηκε σε πρόστιμο 500 εκατ. ευρώ επειδή δεν διαπραγματεύθηκε “με καλή πίστη” με τους εκδότες του Τύπου.
Η νέα συμφωνία είναι σε κάθε περίπτωση “ένας ιστορικός σταθμός στην εφαρμογή” των γειτονικών δικαιωμάτων, υπογράμμισαν οι Google και Apig.
“Ορίζει τις αρχές” για να αμείβεται ο Τύπος “βάσει διαφανών και μη μεροληπτικών κριτηρίων”, εξήγησαν.
Ούτε η Google ούτε η Apig θέλησαν να δώσουν κάποια ένδειξη για το κατ’ εκτίμηση ποσό των δικαιωμάτων που θα πρέπει να διανεμηθεί.
Ωστόσο ορισμένες εφημερίδες, οι οποίες έχουν ήδη υπογράψει ατομικές συμφωνίες με τη Google, έδωσαν ενδείξεις σχετικά με τα ποσά που κατάφεραν να διαπραγματευθούν.
Η Le Monde κατέληξε σε μια συμφωνία που αντιπροσωπεύει περίπου 1 εκατ. ευρώ το χρόνο, είχε δηλώσει την 1η Φεβρουαρίου ο εκδότης της, ο Λουί Ντρεφίς, στο τηλεοπτικό κανάλι BFM Business.
Ο Ζαν-Μισέλ Μπελέ, ο διευθυντής του ομίλου La Depeche du Midi, υπολόγισε από την πλευρά του “γύρω στα 2 εκατ. ευρώ” το ετήσιο ποσό που ο όμιλός του αναμένεται να λάβει στο πλαίσιο των συμφωνιών του με την Google, αλλά και τη Facebooκ, την οποία αφορούν επίσης τα γειτονικά δικαιώματα (ο όμιλος υπέγραψε μια συμφωνία πλαίσιο με την APIG τον περασμένο Οκτώβριο).
Αναμένονται και άλλες συμφωνίες
Σύμφωνα με την Google, η συμφωνία με την APIG αφορά “το 25% των τίτλων Τύπου ονλάιν, το 40% της ακροαματικότητας ονλάιν και το 40% των επαγγελματιών δημοσιογράφων”.
Η Google ελπίζει να προχωρήσει ακόμη περισσότερο, υπογράφοντας συμφωνίες με το Συνδικάτο Εκδοτών Περιοδικού Τύπου (SEPM) και με μεμονωμένους παίκτες, κυρίως τους ενημερωτικούς ιστότοπους οπτικοακουστικών μέσων.
“Ελπίζουμε πως μέσα στις επόμενες εβδομάδες θα υπογράψουμε συμφωνίες που θα μας επιτρέψουν να αμείβουμε τα δύο τρίτα του γαλλικού Τύπου σε όρους ακροαματικότητας και αριθμού δημοσιογράφων”, είχε εξηγήσει στα μέσα Φεβρουαρίου ο Αρνόλ Μονιέ, διευθυντής των συμπράξεων της Google Γαλλίας.
Το Γαλλικό Πρακτορείο (AFP) από την πλευρά του, ανακοίνωσε το Νοέμβριο πως υπέγραψε μια συμφωνία 5 ετών με την Google για τα γειτονικά δικαιώματα, η οποία συνοδεύεται από δύο εμπορικά συμβόλαια που υπογράφηκαν επίσης για 5 χρόνια, για τη δημιουργία και την παραγωγή κάθετων οπτικών διατάξεων για τις οθόνες των smartphones.
Η Google αναφέρει πως έχει αρχίσει διαπραγματεύσεις, οι οποίες έχουν προχωρήσει λιγότερο, με άλλες επαγγελματικές ομοσπονδίες, όπως η Εθνική Ομοσπονδία Ειδικού Τύπου (FNPS) ή την Ομοσπονδία Πρακτορείων Ειδήσεων (FFAP).
Όσο για το υπόλοιπο της διαδικασίας που συνεχίζεται ενώπιον της Αρχής Ανταγωνισμού, ίσως να τελειώσει μέσα στους επόμενους μήνες.
Η Google παρέδωσε στην Αρχή ένα κατάλογο με δεσμεύσεις της έναντι του Τύπου που, αν γίνουν δεκτές, μπορεί να βάλουν τέλος στη διαδικασία.
Το ζήτημα των γειτονικών δικαιωμάτων παρακολουθείται με προσοχή στο εξωτερικό, καθώς η Γαλλία κατέχει μια θέση αιχμής στην παγκόσμια μάχη για να αμείβονται τα περιεχόμενα του Τύπου από τις μεγάλες πλατφόρμες του Ίντερνετ.
