Το Λαυρεωτικό Ζήτημα, που απασχόλησε την κοινή γνώμη την περίοδο 1869-1875 και οδήγησε στο πρώτο χρηματιστηριακό σκάνδαλο της Ελλάδας, παρουσιάζει το νέο επεισόδιο της εκπομπής «Μηχανή του Χρόνου» με τον Χρίστο Βασιλόπουλο. Το επεισόδιο θα προβληθεί στο COSMOTE HISTORY HD, την Δευτέρα 10/2 στις 21.00.
Στο επίκεντρο της πολύκροτης υπόθεσης βρέθηκαν τα μεταλλεία του Ιταλού επιχειρηματία Ιωάννη Βαπτιστή Σερπιέρι, ο οποίος έκανε μεγάλη περιουσία εκμεταλλευόμενος τις εκβολάδες και τις σκωριές, δηλαδή τα κατάλοιπα από τη μεταλλευτική δραστηριότητα των Αρχαίων. Ιστορικοί μιλούν στη «Μηχανή του Χρόνου» και εξηγούν πώς ο Σερπιέρι εκμεταλλεύτηκε τον νόμο περί μεταλλείων που συντάχθηκε το 1861, προκειμένου να αποκομίσει περισσότερο κέρδος το 1868. Αντιλαμβανόμενος το νομικό κενό, ο τότε υπουργός Οικονομικών Θεόδωρος Δεληγιάννης απαγόρευσε στην εταιρεία του Σερπιέρι την εκμετάλλευση των εκβολάδων, κάτι που έκανε τον Ιταλό επιχειρηματία να ζητήσει την παρέμβαση της ιταλικής και γαλλικής πρεσβείας. Σύμφωνα με την έρευνα της εκπομπής, το γεγονός αυτό αποτέλεσε την αρχή του Λαυρεωτικού Ζητήματος, που εξελίχθηκε σε τεράστιο οικονομικό, πολιτικό, διπλωματικό και κοινωνικό σκάνδαλο.
Το 1871, ο τότε Πρωθυπουργός, Αλέξανδρος Κουμουνδούρος, με σχέδιο νόμου, αναγνώρισε τις εκβολάδες ως κτήση του ελληνικού κράτους και επέβαλε στον Σερπιέρι φορολογία έως 60%. Ο Ιταλός επιχειρηματίας ζήτησε από το κράτος να εξαγοράσει την εταιρεία, με αποτέλεσμα ο Πρωθυπουργός και ο Βασιλιάς Γεώργιος Α’ να απευθυνθούν στον ομογενή τραπεζίτη Ανδρέα Συγγρό, που εξαγόρασε τα μεταλλεία έναντι 11,5 εκατομμυρίων φράγκων. Το κεφάλαιο της εταιρείας ορίστηκε στα 20 εκατομμύρια και εκδόθηκαν 100 χιλιάδες μετοχές, εκ των οποίων οι 50.000 διατέθηκαν στο κοινό.
Ιστορικοί, ερευνητές και δημοσιογράφοι αναφέρουν στον Χρίστο Βασιλόπουλο πώς ο Τύπος της εποχής διέδωσε ότι το Λαύριο κρύβει ανεκτίμητο πλούτο και πώς η απόκτηση των μετοχών θα έκανε τους Έλληνες εκατομμυριούχους. Μέσα σε λίγους μήνες, η τιμή της μετοχής αυξήθηκε σημαντικά. Η εκπομπή ρίχνει φως στα γεγονότα που ακολούθησαν όταν έσκασε η χρηματιστηριακή «φούσκα» και πολλοί Έλληνες πολίτες έχασαν το σύνολο της περιουσίας τους. Ήταν το πρώτο μεγάλο χρηματιστηριακό σκάνδαλο της Ελλάδας.
Η «Μηχανή του Χρόνου» προβάλλεται κάθε Δευτέρα στις 21.00 και σε επανάληψη κάθε Κυριακή στις 17.00. Όλα τα επεισόδια της εκπομπής, μετά την προβολή τους στο COSMOTE HISTORY HD, είναι διαθέσιμα για δωρεάν, on demand θέαση στην υπηρεσία COSMOTE TV PLUS.
