Οι Εργατικοί επέστρεψαν στην εξουσία στο Ηνωμένο Βασίλειο μετά τη σαρωτική νίκη τους επί των Συντηρητικών στις βουλευτικές εκλογές και ο επικεφαλής τους, ο Κιρ Στάρμερ, υποσχέθηκε να ενσαρκώσει στη Ντάουνινγκ Στριτ την «αλλαγή» και «μια εθνική ανανέωση» που περιμένουν οι ψηφοφόροι. Η χώρα γύρισε σελίδα, έπειτα από 14 χρόνια κυριαρχίας των Συντηρητικών, η οποία σηματοδοτήθηκε τα τελευταία χρόνια από μια σειρά κρίσεων, όπως το Brexit, η κάθετη άνοδος των τιμών ή ακόμη η συχνή εναλλαγή πρωθυπουργών.
Ο Σερ Κιρ Στάρμερ, ένας 61χρονος πρώην δικηγόρος με ειδίκευση στα ανθρώπινα δικαιώματα, μετέβη επισήμως με τη σύζυγό του Βικτόρια στη Ντάουνινγκ Στριτ 10, την επίσημη έδρα του Βρετανού πρωθυπουργού, έχοντας λάβει νωρίτερα από τον βασιλιά Κάρολο Γ’ εντολή να σχηματίσει κυβέρνηση.
«Η αλλαγή αρχίζει τώρα», υπογράμμισε ο μελλοντικός πρωθυπουργός, ευχαριστώντας τους οπαδούς του και ανανεώοντας την υπόσχεσή του για μια «εθνική ανανέωση». «Δεν σας υπόσχομαι ότι θα είναι εύκολο. Δεν αρκεί να πατήσεις ένα κουμπί για να αλλάξει μια χώρα. Αυτό απαιτεί δύσκολη δουλειά, υπομονετική δουλειά, δουλειά με αποφασιστικότητα».\
«Η χώρα χρειάζεται επανεκκίνηση»
Στις πρώτες του επίσημες δηλώσεις έξω από τη Ντάουνινγκ Στριτ, ο κ. Στάρμερ απευθύνθηκε στο βρετανικό έθνος παρουσία δεκάδων δημοσιογράφων από Μέσα όλου του κόσμου.
«Μόλις επέστρεψα από το Μπάκιγχαμ, αποδέχτηκα από τον Βασιλιά την πρόσκληση για τον σχηματισμό της επόμενης κυβέρνησης αυτού του μεγάλου έθνους. Ευχαριστώ τον κύριο Σούνακ, το κατόρθωμά του ως του πρώτου ασιατικής καταγωγής πρωθυπουργού της Βρετανίας δεν πρέπει να υποτιμάται και το τιμούμε. Αναγνωρίζω τη σκληρή δουλειά και την αφοσίωσή του. Η χώρα ψήφισε αποφασιστικά για την αλλαγή, την ανανέωση, την επιστροφή της πολιτικής στο δημόσιο συμφέρον. Όταν το χάσμα μεταξύ πολιτικής και πολιτών μεγαλώνει, χάνεται η πίστη, το πνεύμα και το όραμα για ένα καλύτερο μέλλον» είπε ο νέος πρωθυπουργός της Βρετανίας.
«Πρέπει να κινηθούμε μαζί, οι πληγές να ιαθούν με πράξεις και όχι με λόγια. Θα πρέπει ο κάθε πολίτης του κράτους έχει δικαίωμα να του συμπεριφέρονται με τιμή και σεβασμό. Όσοι μας ψήφισαν και όσοι δεν μας ψήφισαν, σας λέμε πως θα υπηρετήσουμε το καλό. Η πολιτική μπορεί να είναι μια δύναμη για το καλό. Θα το δείξουμε αυτό. Αλλάξαμε το Εργατικό Κόμμα, το επιστρέψαμε στην ηγεσία και έτσι θα κυβερνήσουμε. Πρώτα η χώρα και μετά το κόμμα. Η χώρα μας βιάζεται να ανακαλύψει τια απαρχές της. Μια από τις δυνάμεις του έθνους είναι να μην φοβάται να πάει αντίθετα στο ρεύμα, να είναι πρωτοπόρο. Πρέπει πάντα να αναγνωρίζουμε πότε πρέπει να αλλάξουμε κατεύθυνση. Η χώρα μας χρειάζεται μια μεγάλη επανεκκίνηση. Ωστόσο, η αλλαγή δεν γίνεται σε μια νύχτα. Θα χρειαστεί χρόνος. Αλλά μην έχετε αμφιβολία πως η δουλειά θα ξεκινήσει αμέσως. Θα στήσουμε τη χώρα στα πόδια της για το μέλλον και όλοι θα έχετε δικαίωμα να σας φέρονται με σεβασμό. Θα φροντίσουμε να έχετε φθηνή ενέργεια, θα δημιουργήσουμε ξανά υποδομές, θα δώσουμε ελπίδα στους εργαζομενους και τις οικογένειες για να ξαναχτίσουν τις ζωές τους», τόνισε.
«Ένα από τα μεγάλα πλεονεκτήματα αυτού του έθνους ήταν πάντα η ικανότητά μας να πλέουμε σε πιο ήρεμα νερά. Και όμως αυτό εξαρτάται από τους πολιτικούς, ιδίως από εκείνους που υποστηρίζουν τη σταθερότητα και τη μετριοπάθεια όπως εγώ, αναγνωρίζοντας πότε πρέπει να αλλάξουμε πορεία. Για πάρα πολύ καιρό τώρα κάναμε τα στραβά μάτια, καθώς εκατομμύρια άνθρωποι ήταν ανασφαλείς. Από τώρα και στο εξής έχετε μια κυβέρνηση απαλλαγμένη από δόγματα, που καθοδηγείται μόνο από την αποφασιστικότητα να υπηρετήσει το συμφέρον σας» συνέχισε ο νέος πρωθυπουργός.
«Μας δώσατε μια σαφή εντολή και θα τη χρησιμοποιήσουμε για να φέρουμε την αλλαγή. Για να αποκαταστήσουμε την υπηρεσία και τον σεβασμό στην πολιτική και να ενώσουμε τη χώρα μας. Τέσσερα έθνη που στέκονται και πάλι ενωμένα. Αντιμετωπίζοντας, όπως κάναμε τόσο συχνά στο παρελθόν, τις προκλήσεις ενός ανασφαλούς κόσμου. Δεσμευμένοι σε μια ήρεμη και υπομονετική ανοικοδόμηση. Έτσι, με σεβασμό και ταπεινότητα σας καλώ όλους να συμμετάσχετε σε αυτή την κυβέρνηση υπηρεσιών, στην αποστολή της εθνικής ανανέωσης. Το έργο μας είναι επείγον και το ξεκινάμε σήμερα. Σας ευχαριστώ πολύ» κατέληξε ο νέος πρωθυπουργός της Βρετανίας.
Σαρωτική η νίκη των Εργατικών
Τα αποτελέσματα μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες της Παρασκευής επιβεβαίωναν την έκταση της επιτυχίας του Εργατικού Κόμματος και την ιστορικών διαστάσεων ήττα των Συντηρητικών, κάτι που προβλεπόταν εδώ και μήνες από τις δημοσκοπήσεις.
Γύρω στις 07:30 (ώρα Ελλάδας), το Εργατικό Κόμμα είχε εξασφαλίσει περισσότερες από 367 έδρες, δηλαδή περισσότερες από τις 326 που είναι απαραίτητες για να έχει την απόλυτη πλειοψηφία στη Βουλή των Κοινοτήτων και να μπορέσει να σχηματίσει μόνο του την επόμενη βρετανική κυβέρνηση.
Σύμφωνα με την τελευταία εκτίμηση του BBC μετά την ανακοίνωση του ενός τρίτου των αποτελεσμάτων, το Εργατικό Κόμμα θα κερδίσει συνολικά 408 από τις 650 έδρες της Βουλής των Κοινοτήτων, δηλαδή λίγο λιγότερες από την ιστορική επίδοση του Τόνι Μπλερ το 1997 (418).
Το Συντηρητικό Κόμμα του απερχόμενου πρωθυπουργού Ρίσι Σουνακ καταγράφει το χειρότερο αποτέλεσμα που είχε ποτέ από την αρχή του 20ου αιώνα: 136 εκλεγμένους βουλευτές, από τους 365 που είχε εκλέξει πριν από πέντε χρόνια υπό τον Μπόρις Τζόνσον.
Στελέχη του συμπαρασύρθηκαν απ’ αυτό το κύμα της απόρριψης του Συντηρητικού Κόμματος εκ μέρους των ψηφοφόρων, όπως ο υπουργός Άμυνας Γκραντ Σαπς ή η υπουργός αρμόδια για τις σχέσεις με το Κοινοβούλιο Πένι Μόρντοντ, η οποία θεωρούνταν ενδεχόμενη μελλοντική ηγέτιδα του κόμματος.
Τα πρωτοσέλιδα του βρετανικού Τύπου επιμένουν σήμερα ομόφωνα στην εργατική «πλημυρίδα» που επιτεύχθηκε από τον Κιρ Στάρμερ.
Στη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, αυτός ο τελευταίος, ο οποίος εισήλθε στην πολιτική πριν από μόλις εννέα χρόνια, υποσχέθηκε την επιστροφή στη «σταθερότητα» και στη «σοβαρότητα» με μια πολύ αυστηρή διαχείριση των δημόσιων δαπανών.
Λίγο μόνο χαρισματικός, υπόσχεται να μεταμορφώσει τη χώρα με τον ίδιο τρόπο που κατάφερε να κάνει να ανακάμψει το Εργατικό Κόμμα, αφού διαδέχθηκε το 2020 τον πολύ αριστερό Τζέρεμι Κόρμπιν, επαναφέροντάς το στο κέντρο σε ό,τι αφορά την οικονομία και μαχόμενος κατά του αντισημιτισμού.
Ο Στάρμερ διαβεβαιώνει πως θέλει να τονώσει την ανάπτυξη, να αναμορφώσει τις δημόσιες υπηρεσίες, να ενισχύσει τα δικαιώματα των εργαζομένων, να μειώσει τη μετανάστευση και να ξαναφέρει το Ηνωμένο Βασίλειο κοντά στην Ευρωπαϊκή Ένωση – χωρίς να επανέλθει στο Brexit, θέμα ταμπού στη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας.
Η μελλοντική κυβέρνηση θα πρέπει να κάνει «δύσκολες επιλογές» μπροστά στην «έκταση της πρόκλησης», προειδοποίησε πάντως η Ρέιτσελ Ριβς, η οποία αναμένεται ότι θα γίνει η πρώτη γυναίκα υπουργός Οικονομικών του Ηνωμένου Βασιλείου.
Στο κοινοβούλιο, οι κεντρώοι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες θα γίνουν η τρίτη δύναμη, με 66 βουλευτές, σύμφωνα με τις προβολές.
Επίσης το αντιμεταναστευτικό και αντισυστημικό κόμμα Reform UK (Μεταρρύθμιση του Ηνωμένου Βασιλείου) θα εισέλθει στο κοινοβούλιο με τέσσερις έδρες. Ο αρχηγός του και φυσιογνωμία της σκληροπυρηνικής δεξιάς Νάιτζελ Φάρατζ θα γίνει εντέλει βουλευτής με την όγδοη προσπάθειά του.
Ο πρώην κήρυκας του Brexit χαιρέτισε την αρχή μιας «εξέγερσης εναντίον του κατεστημένου».
Στη Σκωτία, οι υποστηρικτές της ανεξαρτησίας του Σκωτσέζικου Εθνικού Κόμματος υφίστανται μια σοβαρή ήττα, καθώς δεν αναμένεται να κερδίσουν παρά 8 από τις 57 περιφέρειες.
Στην εξουσία, το Εργατικό Κόμμα θα πρέπει να δώσει απάντηση σε μια σημαντική προσδοκία για αλλαγή.
Το Brexit δίχασε τη χώρα ενώ οι υποσχέσεις των υποστηρικτών του δεν εκπληρώθηκαν. Η άνοδος των τιμών τα δύο τελευταία χρόνια έκαναν τις οικογένειες να φτωχύνουν, καθώς είναι περισσότερες παρα ποτέ αυτές που εξαρτώνται από τις τράπεζες τροφίμων.
Μερικές φορές χρειάζεται να περιμένει κανείς μήνες για ιατρικά ραντεβού στη δημόσια υπηρεσία υγείας NHS. Επίσης μέσα στις επόμενες ημέρες μπορεί να μην υπάρχει πια θέση στις φυλακές.
Μέσα σε μια ατμόσφαιρα μόνιμων αδελφοκτόνων συγκρούσεων στους Συντηρητικούς, τα πολιτικά σκάνδαλα υπό τον Μπόρις Τζόνσον και η δημοσιονομική αστάθεια της Λιζ Τρας, η οποία δεν άντεξε παρά 49 ημέρες στην εξουσία, κατέληξαν να απελπίσουν τους ψηφοφόρους.
Στους 20 μήνες που παρέμεινε στην Ντάουνινγκ Στριτ, ο διάδοχός τους, ο Ρίσι Σούνακ, πέμπτος συντηρητικός πρωθυπουργός από το 2010, ουδέποτε κατάφερε να σηκώσει τον πήχυ στην κοινή γνώμη.
Αυτός ο 44χρονος πρώην τραπεζίτης και υπουργός Οικονομικών είχε τζογάρει συγκαλώντας τις εκλογές αυτές τον Ιούλιο χωρίς να περιμένει το φθινόπωρο, όπως πίστευαν πολλοί πως θα έκανε, όμως η προεκλογική εκστρατεία του μετατράπηκε εντέλει σε γολγοθά.
