Η Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης (ΕΣΔΔΑ) του ΕΚΔΔΑ διοργάνωσε ημερίδα με θέμα «Κυβερνοασφάλεια και Δημόσια Διοίκηση», τη Δευτέρα, 24 Σεπτεμβρίου 2018 (09.00 – 17.00), στο αμφιθέατρο του ΕΚΔΔΑ «Κοσμάς Ψυχοπαίδης» (Πειραιώς 211, Ταύρος, ισόγειο).
Στόχος της ημερίδας της ΕΣΔΔΑ/ΕΚΔΔΑ ήταν να προσεγγίσει την Εθνική Στρατηγική Κυβερνοασφάλειας και τον τρόπο εφαρμογής της από τις διάφορες δημόσιες υπηρεσίες και φορείς. Επίσης, επιδίωξε να χαρτογραφήσει το νέο Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών με αναφορά στη δημόσια διοίκηση και την προσαρμογή της στις επιταγές του.
Οι ενότητες της ημερίδας διαμορφώθηκαν γύρω από ζητήματα όπως:
- Επισκόπηση των απειλών και κινδύνων
- Ζητήματα προσαρμογής της οργάνωσης δημοσίων υπηρεσιών
- Αντιμετώπιση απειλών και περιστατικών παραβίασης ασφαλείας
- Συμπράξεις δημοσίου και ιδιωτικού τομέα στην κυβερνοασφάλεια
- Ζητήματα εκπαίδευσης δημοσίων υπαλλήλων στον τομέα της κυβερνοασφάλειας
- Ανάπτυξη και προαγωγή μιας κουλτούρας ασφαλείας Συνεργασία και συνέργειες εθνικών και υπερεθνικών δομών, φορέων και υπηρεσιών
Στο χαιρετισμό του, ο Γενικός Γραμματέας Ψηφιακής Πολιτικής, Στέλιος Ράλλης, εστίασε στις κρίσιμες έννοιες της εμπιστοσύνης και της ασφάλειας των πολιτών απέναντι στη νέα ψηφιακή πραγματικότητα, ενώ στη συνέχεια αναφέρθηκε στα έργα που σχεδιάζει και υλοποιεί η Γενική Γραμματεία Ψηφιακής Πολιτικής για την ασφάλεια των ψηφιακών υποδομών στην Ελλάδα, τονίζοντας ότι «στη μεταμνημονιακή εποχή, η Ελλάδα στοιχηματίζει στην ανάκαμψή της αξιοποιώντας τα ψηφιακά εργαλεία. Για να πετύχουμε, απαιτείται κλίμα ασφάλειας & εμπιστοσύνης, και εξάλειψη του Ψηφιακού Χάσματος».
Τις εργασίες της ημερίδας επίσης χαιρέτισαν ο εκπρόσωπος του Προέδρου της Βουλής των Ελλήνων, Βουλευτής και Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ, κ. Νίκος Ξυδάκης, η Υπουργός Προστασίας του Πολίτη, κα Όλγα Γεροβασίλη, ο Γενικός Γραμματέας Διοικητικής Ανασυγκρότησης, κ. Γρηγόρης Θεοδωράκης, ο Πρόεδρος της Αρχής Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών, κ. Χρήστος Ζαμπίρας, η Πρόεδρος ΕΚΔΔΑ, Αν. Καθ. ΑΠΘ Ιφιγένεια Καμτσίδου, και η Διευθύντρια ΕΣΔΔΑ, Αν. Καθ. ΑΠΘ Τιτίκα Δημητρούλια.
Ακολουθεί ο χαιρετισμός του Γενικού Γραμματέα Ψηφιακής Πολιτικής, Στέλιου Ράλλη, στην Ημερίδα της ΕΣΔΔΑ με θέμα «Κυβερνοασφάλεια και Δημόσια Διοίκηση»:
Σίγουρα δε βρίσκομαι εδώ σήμερα για να σας πω ότι η ψηφιακή επανάσταση έχει ήδη επέλθει σε παγκόσμιο επίπεδο.
Όλοι μας, άλλωστε, γινόμαστε κοινωνοί αυτής της εξέλιξης καθημερινά αν κοιτάξουμε τον τρόπο που επικοινωνούμε, που συναλλασσόμαστε, στον τρόπο που επιχειρούμε ή καταναλώνουμε.
Σήμερα θα εστιάσουμε σε δύο κρίσιμες έννοιες: την εμπιστοσύνη και την ασφάλεια. Η αξιοποίηση των δυνατοτήτων που μας προσφέρει η ψηφιακή εποχή και η ομαλή μετάβαση στην ψηφιακή οικονομία και κοινωνία αποτελούν αναμφίβολα μέλημα της Πολιτείας. Ωστόσο το βασικότερο μέλημά μας, το βασικότερο μέλημα της Πολιτείας, είναι να διασφαλίσουμε το απαραίτητο κλίμα εμπιστοσύνης, ασφάλειας και αυτοπεποίθησης των πολιτών απέναντι στη νέα πραγματικότητα.
Αξίζει εδώ να αναφερθώ στα αποτελέσματα πρόσφατων μελετών που δείχνουν ότι, παρόλο που οι Ευρωπαίοι πολίτες πιστεύουν ότι οι ψηφιακές τεχνολογίες θα έχουν θετικό αντίκτυπο στην κοινωνία (64%), την ποιότητα ζωής τους (67%) και την οικονομία (75%), το 86% αυτών θεωρεί ότι με την εισαγωγή των νέων τεχνολογιών αυξάνεται σημαντικά η πιθανότητα να πέσουν θύματα κυβερνοεγκλήματος.
Δεν είναι λοιπόν καθόλου τυχαίο ότι, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η Κυβερνοασφάλεια αποτελεί προτεραιότητα. Ούτε είναι τυχαίο ότι η Ευρώπη αναζητά μια ενιαία προσέγγιση στην αντιμετώπιση του προβλήματος, ένα κοινό θεσμικό πλαισίο για θέματα προστασίας κρίσιμων υποδομών και προστασίας προσωπικών δεδομένων, με χαρακτηριστικά παραδείγματα τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό για την ασφάλεια δικτύων και πληροφοριών ENISA αλλά και τον πρόσφατο Κανονισμό για την Προστασία Προσωπικών Δεδομένων GDPR.
Στοχεύοντας λοιπόν σε μία Ελλάδα με ωριμότητα και ασφάλεια ψηφιακών υποδομών και υπηρεσιών, στη Γενική Γραμματεία Ψηφιακής Πολιτικής και τη Διεύθυνση Κυβερνοασφάλειας, έχουμε αναλάβει τον συντονισμό στον τομέα της ασφάλειας στο κυβερνοχώρο και λειτουργούμε ως το Ενιαίο Κέντρο Επαφής και συντονισμού σε εθνικό, κοινοτικό και διεθνές επίπεδο. Η ασφάλεια, άλλωστε, είναι οριζόντιο ζήτημα που απαιτεί οριζόντιες λύσεις και εμείς τις διασφαλίζουμε, λειτουργώντας ως κόμβος που διασυνδέει την καινοτομία, την ακαδημαϊκή κοινότητα, την επιχειρηματικότητα και φυσικά τη Δημόσια Διοίκηση.
Η Ενίσχυση της Ασφάλειας και της Εμπιστοσύνης των πολιτών στις ΤΠΕ και η δημιουργία κατάλληλων συνθηκών για τη διεύρυνση της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης και την ανάπτυξη της ψηφιακής οικονομίας αποτελεί άλλωστε έναν από τους επτά κρίσιμους πυλώνες της Εθνικής Ψηφιακής Στρατηγικής 2016-2021.
Παράλληλα, έχουμε καταρτίσει την Εθνική Στρατηγική Κυβερνοασφάλειας στην οποία καθορίζονται οι στρατηγικοί στόχοι, οι προτεραιότητες αλλά και τα κατάλληλα μέτρα πολιτικής και κανονιστικής ρύθμισης με σκοπό την εξασφάλιση υψηλού επιπέδου προστασίας των ψηφιακών συστημάτων σε εθνικό επίπεδο.
Ψηφιακή Πολιτική σημαίνει καταρχήν έργα πληροφορικής (Δημοσίου) που ακολουθούν τη διαδικασία του «Ενιαίου Σχεδιασμού» (Integrated Planning Process) και που βασίζονται σε συγκεκριμένες αρχές. Αυτές είναι:
- Σχεδιασμός “security by default” για όλα τα νέα έργα που αφορούν ψηφιακές υπηρεσίες, με την εφαρμογή των αρχών «Privacy by Design and by Default» του κανονισμού GDPR 679/2016
- Διαλειτουργικότητα μέσω κοινών και διεθνώς αναγνωρισμένων ανοικτών προτύπων
- Σύνδεση των έργων με δράσεις απλούστευσης διαδικασιών και μεταρρύθμισης (απλοποίηση και ηλεκτρονικοποίηση διαδικασιών)
- Υιοθέτηση modular αρχιτεκτονικής ώστε να είναι εφικτή η αξιοποίηση μελλοντικών οριζόντιων δράσεων υπουργείων
Ελπίζω να μην έγινα πολύ τεχνικός αλλά πρόκειται για έννοιες και αρχές που έχουν πλέον εισαχθεί στη ζωή μας και είναι κρίσιμο να κατανοούμε τη σημασία τους, ειδικά όλοι εμείς οι λειτουργοί της Δημόσιας Διοίκησης που έχουμε την ευθύνη του εκσυγχρονισμού της.
Στο σημείο αυτό, θα ήθελα να χαιρετήσω τη σύσταση του Τμήματος Ψηφιακής Πολιτικής της ΕΣΔΔ, από την 25Η Εκπαιδευτική Σειρά της σχολής (σήμερα βρίσκεται σε εξέλιξη ο διαγωνισμός για την εισαγωγή του σπουδαστών στην 26ης σειρά, άρα έχουμε ήδη τους πρώτους 10 αποφοίτους του Τμήματος και θα εισαχθούν στην 26η σειρά άλλοι 10) το οποίο και θα ενισχύσει τη Δημόσια Διοίκηση συνολικά αλλά και τη Γενική Γραμματεία Ψηφιακής Πολιτικής ειδικότερα, με στελέχη εξειδικευμένα στη διαχείριση πληροφοριακών συστημάτων και άρα πολύτιμα για την εφαρμογή των ψηφιακών πολιτικών μας.
Επανέρχομαι λοιπόν στο πρόγραμμά μας στην ΓΓΨΠ, με έμφαση στο θέμα της ασφάλειας, για να πω ότι θωρακίζουμε κρίσιμες ηλεκτρονικές υπηρεσίες της Κυβέρνησης όπως ΤΑΧΙΣΝΕΤ, ICISNET, KTHMΑΤΟΛΟΓΙΟ, ΔΙΑΥΓΕΙΑ κλπ από ηλεκτρονικές επιθέσεις που μπορεί να έχουν ως σκοπό την διακοπή της λειτουργίας τους ή την υποκλοπή προσωπικών δεδομένων των πολιτών. Είναι δεδομένο ότι περιπτώσεις κυβερνοεπιθέσεων σημειώνονται σε καθημερινή βάση. Συμβαίνει παντού, και η χώρα μας δεν θα μπορούσε να αποτελεί εξαίρεση. Το ερώτημα επομένως είναι: το πόσο καλά προετοιμασμένοι είμαστε για να τις αντιμετωπίσουμε.
Προς αυτή την κατεύθυνση προωθούμε δράσεις για την ασφάλεια των συστημάτων όλου του δημοσίου με στόχο να αποτυπωθεί με ακρίβεια και έγκαιρα το σημερινό καθεστώς ασφάλειας των συστημάτων πληροφορικής.
Παράλληλα, στηρίζουμε ενέργειες που προωθούν την έννοια της Κυβερνοασφάλειας και λειτουργούν ως παράδειγμα για τους νέους. Στο πλαίσιο αυτό, με χαρά σας ανακοινώνω ότι η Γενική Γραμματεία Ψηφιακής Πολιτικής στηρίζει την Ελληνική αποστολή που θα εκπροσωπήσει τη χώρα μας στο 4ο Πανευρωπαϊκό Διαγωνισμό Κυβερνοασφάλειας στο Λονδίνο, 14-17 Οκτωβρίου 2018 με συμμετοχή 19 χωρών. Ο διαγωνισμός αποτελεί μια πρωτοβουλία του ENISA, του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την Ασφάλεια Δικτύων και Πληροφοριών, και έχει ως στόχο αφενός να ανακαλυφθούν νέα ταλέντα στο χώρο της κυβερνοασφάλειας, αφετέρου να ενθαρρυνθούν οι νέοι να ακολουθήσουν καριέρα σε αυτό το αντικείμενο. Η Ελληνική Εθνική Ομάδα συγκροτείται με βάση τα αποτελέσματα ενός Πανελλήνιου προκριματικού διαγωνισμού, στον οποίο συμμετέχουν νέοι και νέες από 14 – 25 ετών. Την οργάνωση, το συντονισμό και την προετοιμασία της Ελληνικής συμμετοχής έχει αναλάβει το Τμήμα Ψηφιακών Συστημάτων του Πανεπιστημίου Πειραιώς, με επικεφαλής τον Αναπληρωτή Καθηγητή του Τμήματος κ Χρήστο Ξ
ενάκη και μια εξειδικευμένη ομάδα εθελοντών που ασχολούνται με τον χώρο της κυβερνοασφάλειας.
Ως Εθνική Αρχή Κυβερνοασφάλειας συμμετείχαμε στην ομάδα που κατέθεσε την πρόταση δράσης για έρευνα και καινοτομία με χρηματοδότηση από την ΕΕ, η οποία και εγκρίθηκε με συνολικό προϋπολογισμό 16.000.000,00 ευρώ. Από 1/1/2019 και για 4 χρόνια πρόκειται να τεθεί σε εφαρμογή το ερευνητικό πρόγραμμα Concordia, που αποτελείται από 42 μέλη από 20 χώρες. Σε αυτό συμμετέχουν ερευνητικά ινστιτούτα, πανεπιστήμια, ευρωπαϊκοί οργανισμοί όπως ο ENISA και η EUROPOL, εταιρίες και βιομηχανίες που καλύπτουν τους τομείς των τηλεπικοινωνιών, των μεταφορών, της οικονομίας, της υγείας και της άμυνας όπως BMW, AIRBUS, Telefonica και CaixaBank και από κυβερνητικούς οργανισμούς. Στο πλαίσιο αυτό το ΥΨΗΠΤΕ μέσω της ΓΓΨΠ θα συνεισφέρει σε θέματα εκπαίδευσης, επιμόρφωσης και ευαισθητοποίησης στην ασφάλεια πληροφοριών και στην δημιουργία και βελτίωση πολιτικών ασφάλειας.
Κυρίες και Κύριοι,
Η Ελλάδα βγαίνοντας από μια πολυετή κρίση, κυρίως οικονομική αλλά και με αντίκτυπο σε όλες τις λειτουργίες της, στοιχηματίζει στην γρήγορη ανάκαμψή της, αξιοποιώντας το νέα ψηφιακά εργαλεία. Είναι σίγουρο ότι η καλλιέργεια ενός κλίματος ασφάλειας και εμπιστοσύνης θα αποτελέσει, μαζί με την εξάλειψη του Ψηφιακού Χάσματος, τη βασικότερη προϋπόθεση για να το πετύχουμε.
Έτσι, προχωράμε δυναμικά στη μεταμνημονιακή εποχή, σχεδιάζοντας έργα που θα δώσουν στη χώρα, στους πολίτες και τις επιχειρήσεις ακόμα περισσότερα εφόδια.
Έχοντας ήδη δρομολογήσει το εμβληματικό έργο της δημιουργίας του κεντρικού κόμβου για την Ηλεκτρονική Διακίνηση Εγγράφων τόσο στο εσωτερικό κάθε Υπουργείου, όσο και μεταξύ του συνόλου των φορέων του Δημοσίου, προτεραιότητά μας είναι η δημιουργία της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης, ενός one stop shop, μέσω του οποίου όλες οι συναλλαγές πολιτών και επιχειρήσεων με το κράτος θα γίνονται απλά και γρήγορα, από το σπίτι ή το γραφείο μέσω κινητού ή tablet. Η νέα ψηφιακή πύλη θα δείχνει το νέο πρόσωπο του δημόσιου τομέα: σύγχρονο και ευέλικτο στη βάση της διαλειτουργικότητας όλων των πληροφοριακών συστημάτων του Δημοσίου.
Σημαντική προϋπόθεση επιτυχίας του έργου όμως είναι:
- να μπορούν όλοι οι πολίτες να έχουν πρόσβαση,
- να υπάρχουν πολίτες που να ξέρουν πώς να χρησιμοποιήσουν την Πύλη,
- και πολίτες που δε φοβούνται να κάνουν συναλλαγές γιατί θα εμπιστεύονται το περιβάλλον λειτουργίας της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης.
Ταυτόχρονα όμως καταλαβαίνουμε πόσο σημαντικό είναι να έχουμε καταρτισμένους και ειδικά εκπαιδευμένους Δημοσίους Υπαλλήλους, που θα ενσαρκώσουν το ψηφιακό όραμα. Σε αυτό το κομμάτι, το ΕΚΔΑΑ και η ΕΣΔΔΑ είναι σημαντικοί εταίροι και σύμμαχοί μας και τους ευχαριστούμε. Με ποιοτικά και σύγχρονα προγράμματα σπουδών και κύκλους μαθημάτων και σεμιναρίων δίνουν στους Δημοσίους Υπαλλήλους τα εφόδια για τη νέα ψηφιακή εποχή του Δημοσίου. Εμείς από την πλευρά μας δεσμευόμαστε ότι θα είμαστε κοντά σε οτιδήποτε χρειαστείτε μέσα από ισχυρές συνέργειες.
Φίλες και φίλοι, κλείνοντας θα ήθελα να τονίσω το εξής:
Όσο χρειάζεται να επενδύσουμε στις υποδομές, στις υπηρεσίες, στις ψηφιακές δεξιότητες και στην ασφάλεια, άλλο τόσο χρειάζεται να επενδύσουμε και στην εξάλειψη του ψηφιακού χάσματος, στη συνεκτικότητα της ελληνικής κοινωνίας και στο χτίσιμο της εμπιστοσύνης των πολιτών απέναντι στην Ψηφιακή Ελλάδα.
